Ши Џинпинг гради влијание во Централна Азија
19 мај 2023Кина сака да соработува поблиску со централноазиските држави Казахстан, Киргистан, Таџикистан, Туркменистан и Узбекистан. За таа цел, претседателот Ши Џинпинг претстави план за развој на петте поранешни советски републики на самитот Кина-Централна Азија во Шиан, Кина.
Кина е подготвена да ги обедини развојните стратегии со петте држави и да продолжи со заедничките напори за модернизација, рече Ши во својот говор на состанокот. Ова вклучува изградба на инфраструктурни мрежи, поблиска соработка во енергетскиот и индустрискиот сектор и зајакнување на трговијата. Истовремено, Кина е подготвена да обезбеди поддршка за безбедносни прашања. Шефовите на државите на петте централноазиски земји ѝ ветија на Кина своја поддршка и поблиска соработка.
„На светот му треба хармонична Централна Азија“
„На светот му треба стабилна, просперитетна, хармонична и добро поврзана Централна Азија“, рече Ши. Според кинескиот претседател, проектот има за цел да ја однесе Централна Азија на следното ниво на развој. Во исто време, Кина и петте централноазиски земји треба да ја продлабочат меѓусебната стратешка доверба и да понудат една на друга „јасна и силна поддршка“ за прашања од клучен интерес како што се суверенитетот, независноста и долгорочниот развој. Државите, според Ши, треба да се спротивстават на „надворешното мешање“ во внатрешните работи и обидите за поттикнување револуции. Треба да има и нулта толеранција кон тероризмот, сепаратизмот и екстремизмот. Кина е подготвена да помогне во подобрувањето на спроведувањето на законот, безбедноста и градењето на одбранбените способности. Ши не ја спомна руската војна против Украина.
Самитот треба да се одржува редовно
Дводневниот самит во историскиот град Шиан, кој се наоѓа на патот на свилата, од кинеските државни медиуми е оценет како триумф на кинеската регионална дипломатија, меѓу другото и во поглед на инфраструктурната програма „Новиот пат на свилата“. Средбата треба да послужи и за потесно оврзување на поранешните советски републики во Централна Азија со Кина, додека фокусот на Русија во моментов е на војната во Украина.
Трговската размена меѓу Кина и Централна Азија минатата година достигна рекордни 70 милијарди долари, а Казахстан е водечки со 31 милијарда долари. Сепак, некои набљудувачи средбата ја гледаат и како контранастан натековниот самит на Г7 во Хирошима, Јапонија. Покрај Русија и војната во Украина, таму клучно прашање се очекува да биде и Кина. Следниот самит Кина-Централна Азија е планиран за 2025 година во Казахстан.