۳۵ هزار کشته در زلزله ترکیه و سوریه؛ مردم درمانده و خشمگین
۱۴۰۱ بهمن ۲۴, دوشنبه
نزدیک به یک هفته پس از زمین لرزه‌های ویرانگر در مرز ترکیه و سوریه، امید به زنده‌ماندن مدفون‌شدگان به شدت کاهش یافته و امدادگران تقریبا فقط اجساد قربانیان را از زیر آوار بیرون می‌آورند. شمار قربانیان اکنون به بیش از ۳۵ هزار نفر رسیده است. نیروهای امدادی در اینجا و آنجا تنها چند نفر را زنده از زیر آوارها بیرون کشیده‌اند که آنهم بیشتر به یک معجزه شبیه بوده است. بیشتر تیم‌های امدادی، از جمله تیم‌های امدادی آلمان به کار خود پایان داده و در حال بازگشت هستند.
بیشتر بخوانید:ناامنی در هاتای ترکیه و توقف فعالیت امدادگران آلمانی و اتریشی
۱۶۳ ساعت پس از وقوع زلزله، در استان هاتای (ختای) یک پسر هفت ساله و یک مرد ۶۲ ساله زنده از زیر آوار بیرون کشیده شدند. در قهرمان مرعش یک مرد ۴۵ ساله نجات داده شد که ۱۶۲ ساعت را زیر تلی از ساختمان فروریخته سپری کرده بود. تیم‌های امدادی یک پسر ۱۰ ساله را در شهر آدیامان پس از ۱۵۸ ساعت بیرون آوردند.
گفته می‌شود در سوریه تعداد کشته‌ها احتمالا بسیار بیشتر از آن چیزی است که قبلا تصور می‌شد. بر اساس اطلاعات سازمان جهانی بهداشت (WHO)، شمار تلفات در سوریه بیش از ۵۹۰۰ نفر است. دستکم ۴۵۰۰ نفر در مناطق تحت تسلط شورشیان در شمال غرب و حدود ۱۴۰۰ نفر در مناطق تحت کنترل دولت جان خود را از دست داده‌اند. ریچارد برنان، مسئول سازمان جهانی بهداشت در منطقه شرق مدیترانه گفت که تعداد تلفات همچنان در حال افزایش است.
بیشتر بخوانید:رواج چپاولگری و بزهکاری در مناطق زلزله‌زده ترکیه
خبرگزاری دولتی آنادولو به نقل از اداره حفاظت مدنی (آفاد) گزارش داد که در ترکیه تعداد کشته شدگان به ۲۹ هزار و ۶۰۵ نفر رسیده است. سازمان ملل متحد نگران است که تعداد قربانیان به حدود ۵۰ هزار تن برسد. مارتین گریفیتس، هماهنگ‌کننده کمک‌های اضطراری سازمان ملل به اسکای نیوز گفت که تعداد قربانیان می‌تواند "دو برابر یا بیشتر" شود. با این حال برآورد آمار واقعی هنوز دشوار است.
کمک به زلزله‌زدگان سوریه همچنان پرمانع است
دسترسی به بسیاری از مناطق آسیب دیده در ترکیه و به ویژه در سوریه دشوار است. کمک به قربانیان در شمال غرب سوریه به کندی پیش‌می‌رود. در حال حاضر گذرگاه مرزی "باب الهوی" تنها مسیر باز برای ارسال کمک به زلزله‌زدگان در این بخش از سوریه است.
به گفته سازمان جهانی بهداشت، بشار اسد، رئیس جمهور سوریه اکنون در حال بررسی بازگشایی گذرگاه‌های مرزی بیشتر برای کمک به زلزله‌زدگان در مناطق تحت کنترل شورشیان است. تدروس ادهانوم، رئیس سازمان جهانی بهداشت پس از دیدار با اسد در دمشق گفت او موافقت خود را برای "در نظر گرفتن نقاط دسترسی بیشتر برای این وضعیت اضطراری" اعلام کرده است.
بیشتر بخوانید:زلزله ترکیه و سوریه؛ زنگ خطر شیوع بیماری‌های مسری
دولت آلمان وعده داده است که برای خانواده‌های ترک که خانه‌های خود را بر اثر زلزله از دست داده‌اند، بدون طی مراحل طولانی اداری، ویزا صادر شود تا بتوانند نزد بستگان‌شان در آلمان بیایند.
مردم به شدت عصبانی‌اند
در پی این زلزله مهیب بیش از ۱۰۰ کشور جهان داوطلب کمک به آسیب‌دیدگان شدند. ۳۸ تیم با ۱۶۵۱ امدادگر از ۱۰۶ کشور برای کمک به زلزله‌زدگان اعلام آمادگی کردند. ۱۲ کشور از اتحادیه اروپا ۵۰ هزار عدد چادر، ۱۰۰ هزار عدد پتو و ۵۰ هزار دستگاه بخاری به مناطق زلزله‌زده فرستادند. ساخت ۵۰۰ پناهگاه اضطراری و ارسال هشت هزار تخت و دو هزار چادر از دیگر اقدامات امدادی انجام‌شده بودند.
با این همه تعداد کسانی که در پی زلزله بی‌خانمان شده‌اند به قدری زیاد است که به رغم این کمک‌ها، درد چندانی از آنها در سرمای شدید زمستان دوا نمی‌شود. علی ارتان توپراک، رئيس جامعه کردهای ترکیه نسبت به افزایش خشونت هشدار داده و به شدت از این امر ابراز نگرانی کرده است. او در گفت‌وگو با شبکه رسانه‌‌های آلمان از "حمله مردم به یکدیگر" و خشم آنها به دلیل عدم کمک‌رسانی در بسیاری از شهرها خبر داده است. به گفته او مردم در حیرت‌اند که چرا خانه‌های‌شان فروریختند.
"بهترین مقررات"، فقط روی کاغذ
خبرگزاری دولتی آنادولو از بازداشت چند تن از دست‌اندرکاران ساخت و ساز در این مناطق خبر داده است. این افراد متهم‌اند که در استفاده از فولاد و بتون با کیفیت خوب صرفه‌جویی کرده‌اند و همینطور در بررسی مقاومت خاک اشتباه محاسباتی داشته‌اند. دادستان‌ها و کارشناسان گفته‌اند که مقررات ساختمانی برای حفاظت در برابر زلزله اجرا نشده است.
اورهان سریالتون، کارشناس شهرسازی و عضو انجمن مهندسان و معماران ترکیه، به آژانس خبری آلمان گفت: «ما بر روی کاغذ یکی از بهترین استانداردهای ساختمانی را داریم. اما وقتی نوبت به عمل می‌رسد، از بدترین‌ها هستیم.»
اپوزیسیون ترکیه دولت را مسئول این فجایع می‌داند. کمال قلیچداراوغلو، رهبر اپوزیسیون (حزب جمهوریخواه خلق) به این اشاره می‌کند که رجب‌طیب اردوغان در ۲۰ سالی که زمام امور را در دست داشته، کشور را برای چنین زلزله‌‌ای آماده نکرده است. او همچنین انتقاد کرد که دولت در سال ۲۰۱۸ قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن ساختمان‌سازی‌های غیرقانونی فقط شامل پرداخت جریمه نقدی شدند.
کمال قلیچداراوغلو می‌گوید با این قانون بساز و بفروش‌ها مکانی را که باید محل زندگی مردم باشد، "به قبرستان" تبدیل کردند و بابت آن پول هم گرفتند.