۳۲ روزنامه‌نگار حرفه‌ای در زندان‌های ایران به سر می‌برند
۱۳۸۸ آبان ۱۵, جمعه
دویچه‌وله: آقای معینی سازمان گزارشگران بدون مرز در آخرین گزارشش اعلام کرده که در کمتر از ۱۵۰ روز ۱۰۰ روزنامه‌نگار در ایران بازداشت شده‌اند. شما برای این آمار از چه منابعی استفاده می‌کنید؟
محمدرضا معینی: با توجه به تحقیق و بررسی و کاری که با کمک دوستانمان در این مجموعه روی موضوع رسانه‌ها انجام می‌دهیم، اطلاعاتی که از سوی خانواده‌ها، وکلا و دیگران به دستمان می‌رسد، این مجموعه‌ها را منتشر می‌کنیم. این آمار، آماری است که در رابطه با تمام رسانه‌هایی که در ایران هستند بررسی و مشخص می‌شود. از ۱۲ ژوئن، یعنی از ۲۲ خردادماه تا امروز که تقریباً نزدیک به ۱۵۰ روز می‌‌گذرد، یعنی کمتر از پنج ماه، به طور مشخص نزدیک به ۱۰۰ روزنامه‌نگار دستگیر شده‌اند. لیست تمام این اخبار و گزارشات، نام و تاریخ دستگیری و نیز آزادی این‌افراد در سایت‌‌ها و در اطلاعیه‌های مختلف منتشر شده است. با این مجموعه نزدیک به ۱۰۰ روزنامه‌نگار دستگیر شده‌اند که از این تعداد ۲۳ تن از آن‌ها که در فاصله‌ی بعد از ۲۲ خرداد دستگیر شده‌اند همچنان در زندان بسر می‌برند، ولی به شکل عمومی در ایران هم‌اکنون ۳۲ نفر از حرفه‌کاران رسانه‌ها در زندان هستند.
در بخش دیگری از این گزارش به خبرنگار خبرگزاری فرانسه که روز سیزدهم آبان دستگیر شد، اشاره شده است. آیا شما خبر جدیدی از محل نگهداری این خبرنگار دارید یا این که احیاناً می‌دانید اتهامی که به او وارد شده چه هست؟
متأسفانه یکی از مشکلاتی که شما در قسمت اول صحبت‌تان اشاره کردید و شاید ابهام‌آفرین باشد، این بحث است که دستگاه قضایی ایران برخلاف دیگر مراجع قضایی در سراسر جهان به هیچ عنوان اطلاع‌رسانی در رابطه با دستگیری‌ها، بازداشت‌ها، دلایل و علت بازداشت و اتهامات منتشر نمی‌کند. به همین خاطر مشخص نیست که آقای فرهاد پولادی به چه دلیل در ایران دستگیر شده‌اند و به چه اتهامی ایشان در زندان نگهداری می‌شود. آنگونه هم که مشخص شده، ایشان را با داشتن حکم قضایی دستگیر نکرده‌اند؛ ایشان در خیابان دستگیر شده‌اند. دستگیری خیابانی بوده و به نوعی می‌توانیم بگوییم که ربودن در خیابان است و چون تا کنون اطلاعی نداده‌اند هیچ اطلاعی در این رابطه نیست. علاوه بر ایشان تعداد دیگری هم دستگیر شده‌اند، ازجمله خانم نفیسه زارع کهن و روز قبلش آقای حسن زیدآبادی که هردو ایشان هم روزنامه‌نگار و هم وبلاگ‌نویس هستند و چند نفر دیگر هم دستگیر شده‌اند که ما تا آنجایی که می‌دانیم اطلاعات زیادی در این رابطه نیست. ولی می‌دانیم که دستگیر شده و در زندان هستند.
انعکاس خبر دستگیری خبرنگار خبرگزاری فرانسه در مطبوعات فرانسه چگونه بوده؟
راستش حداقل تا آنجایی که ما دنبال کردیم، ابراز شگفتی بوده است. یعنی این که یک خبرنگار را که مجوز هم داشته دستگیر کرده‌اند. دراین رابطه خیلی از رسانه‌هایی که با ما صحبت کرده‌اند یا حتی خودشان روی خبر کار کرده‌اند، تعجب کرده بودند که چرا یک خبرنگار رسمی یک رسانه را که دارای مجوز هم بوده، در خیابان دستگیر کرده‌اند.
بحث دیگری که بعد از انتخابات خیلی مطرح می‌شود بخصوص در مورد روزنامه‌نگاران، مسئله‌ی خروج آن‌ها از ایران است. آیا سازمان گزارشگران بدون مرز آماری از تعداد روزنامه‌نگارانی که در مدت سه چهار ماه اخیر مجبور شدند ایران را ترک بکنند در دست دارد؟
ما چیزی در حدود بیش از ۵۰ روزنامه‌نگار که مجبور به ترک کشور شده‌اند را اعلام کرده‌ایم. ولی اینها تعدادی هستند که با ما در ارتباط بودند. سازمان گزارشگران بدون مرز سعی می‌کند با همه‌مشکلاتی که در این رابطه هست کمک بکند، چون من اینجا مشخصاً می‌خواهم بگویم، ما سازمان دفاع از حقوق پناهندگان نیستیم. در رابطه با روزنامه‌نگاران، اقدامات خیلی محدودی را می‌توانیم انجام بدهیم. این تعداد بیش از ۵۰ نفر هستند و متأسفانه تاکنون کمک‌های زیادی از طریق کشورهای مختلف به ما نشده است. آنچه برای ما مهم بوده و در اطلاعیه‌ای هم که منتشر و مشخصاً طرح کردیم، این است که کنوانسیون ژنو که برای پناهندگان در نظر گرفته شده، نمی‌تواند پاسخگوی وضعیت امروز این روزنامه‌نگاران باشد. به همین خاطر هم از کشورهای اروپایی تقاضا کرده‌ایم که درهای خود را بگشایند و به این روزنامه‌نگاران کمک کنند. تعدادی دارند کمک می‌کنند و تعدادی می‌توانم بگویم در این رابطه یا هنوز دارند فکر می‌کنند، یا حداقل تا امروز کمکی نکرده‌اند.
مصاحبه‌گر: میترا شجاعی
تحریریه: داود خدابخش