یگان ویژه "ناتو" در دنیای مجازی
۱۳۸۸ آذر ۵, پنجشنبه
جبهه جنگ تا کنون روی زمین، روی آب یا در هوا بود. اما با پیشرفت تکنولوژی و گسترده شدن را‌ه‌های تبادل اطلاعات در دنیای مدرن، نبرد در دنیای مجازی هم به این عرصه‌ها اضافه شده است. مرکز تخصصی ویژ‌ه‌ای که ناتو سال ۲۰۰۸ میلادی در شهر تالین پایتخت استونی تأسیس کرده است، راه‌‌کارهای مختلف مقابله با تهدید‌های اینترنتی را بررسی می‌کند.
جک آویسکو وزیر دفاع استونی می‌گوید:« وابستگی به اطلاعات و تکنولوژی مدرن ارتباطات، ما را آسیب‌پذیر کرده است. مرکز تخصصی ویژه مقابله با نبرد در دنیای مجازی در پی یک سیستم دفاعی پایدار و مقاوم است. استونی دراین زمینه تجربه‌های ارزشمندی کسب کرده است که استفاده از آنها برای سایر کشورها نیز مفید خواهد بود.»
کمتر کشوری در سطح جهان به اندازه استونی در زمینه تبادل اطلاعات از طریق تکنولوژی مدرن پیشرفت کرده است. شهروندان این کشور کوچک در شمال اروپا یک کارت‌شناسایی الکترونیکی همراه دارند که از طریق آن حتی می‌توانند بدون مراجعه به صندوق‌های رأی‌گیری، رأی دهند. اما سال ۲۰۰۷ در عرض چند ساعت، تمامی رایانه‌های اصلی استونی در مراکز دولتی و خصوصی سقوط کرد. علت این حادثه، اعتراض مسالمت‌آمیز جمعی از استونی‌های روس‌تبار بود که با انتقال مجسمه یک سرباز ارتش سرخ روسیه از مرکز تالین به قبرستان ارتش مخالف بودند. این اعتراض الکترونیکی کشور را فلج کرد.
حمله برنامه ریزی شده به کامپیوترهای شخصی
کنت گرس، یکی از اعضای مرکز کارشناسی ناتو اشاره می‌کند که چنین حوادثی می‌تواند در ابعاد بسیار بزرگتر و به صورت برنامه ریزی شده رخ دهد. وی می‌گوید:« چنین تهدیدی امنیت ملی و بین‌المللی را به مخاطره می‌اندازد. مسئله مهم حملههای هدایت شده هستند. به همین جهت باید مشخص شود: حملههای کنترل‌شده چیستند؟ و چگونه باید دفاع یا امنیت خود را تأمین کرد؟»
نمونه چنین حادثه‌ای در تابستان سال جاری در آمریکا رخ داد. بر اساس گزارش‌های که در ماه آگوست سال ۲۰۰۹منتشر شد، ۱۳۰ میلیون داده اطلاعاتی مربوط به کارت‌های اعتباری در این کشور به سرقت رفت. حادثه‌ای که بزرگترین سرقت اطلاعاتی تاریخ بود.
میکو هیپونن مدیربخش تحقیقات یک شرکت امنیتی در فنلاند است. او از جمله با نرم‌افزارهایی سروکار دارد که خود کار روی کامیپوترهای شخصی نصب می‌شوند. هیپونن می‌گوید: « از لحظه‌ای که نرم‌افزار خود را نصب می‌کند کامپیوتر دیگر کامپیوتر شما نیست، بلکه توسط تبهکاران اینترنتی کنترل می‌شود. این افراد با کنترل صفحه کلید، منتظر یک خرید اینترنتی می‌مانند تا کد و شماره کارت اعتباری را دربیاوردند.»
اهداف سیاسی یا تجاری شبکههای کنترل از راه دور
چنین نرم‌افزارهایی توسط شبکههای سازماند‌هی شده تبهکاران اینترنتی پخش می‌شوند. الکساندر کلیم بورگ از دفتر امور بینالملل دولت اتریش کارشناس ردیابی چنین شبکه‌هایی است. وی که با مرکز تخصصی ویژه ناتو همکاری دارد می‌گوید: « در چنین مواردی مسئله اینجاست که نمی‌دانی چه کسی به کامپیوترت حمله کرده است. و این بزرگترین مشکل است. به همین جهت عکس‌العمل نشان دادن خیلی سخت است. »
کلیم بورگ می‌گوید که چنین شبکه‌هایی یا اهداف سیاسی دارند یا تجاری، به همین جهت هم نحوه کار آنها با یکدیگر متفاوت است. وی می‌گوید برای مقابله با حمله چنین تبهکارانی باید یک نکته مهم را در نظر گرفت: « در اصل سوال این است که با چه هدفی کامپیوتر مورد حمله قرار گرفته است. ناگفته نماند این شبکههای تبهکاری در بیشتر موارد، بخشی از دستگاه‌های دولتی هستند.»
شبکههای تبهکاری اغلب با روش بوت‌نت کار می‌کنند. بوت‌نت به مجموعه‌ای از کامپیوترهای ویروسی گفته می‌شود که از راه دور کنترل می‌شوند. در این حالت یک مرکز فرماندهی وجود دارد. در این مرکز همه این کامپیوترها هدایت می‌شوند. هر چقدر نت گسترده‌تر باشد قدرت مرکز فرماندهی آن هم بیشتر است.
پرووایدرهای "ناکس"
میشا گلنی، خبرنگار بریتانیایی در مورد شبکههای تبهکاری در سطح بینالملل تحقیق می‌کند. وی می‌گوید: «طرف دیگر داستان کسانی هستند که وردی بوت‌نت را عرضه می‌کنند. یعنی نرم‌افزارهای "خطرناک" را می‌فروشند یا اجاره می‌دهند. با این نرم‌افزارها می‌توان شبکه جدید ایجاد کرد. این کار هم خیلی ساده است و هم خیلی سریع، نیازی هم به اطلاعات فنی پیچیده ندارد. اطلاعات اولیه در مورد کامپیوتر کافی است.»
گلنی نیز با مرکز کارشناسان ناتو همکاری دارد. او که سال‌ها روی این مسئله تحقیق کرده است می‌گوید از میان حدود ۴ هزار پرووایدر در جهان، ۲۰ تا ۳۰ پرووایدر "حرامزاده" هستند. این پرووایدرها حاضرند برای کسب منفعت هر نوع برنامه و ویروسی را روی کامپیوترهای اصلی‌شان (سرورها) نصب کنند.
مرکز کارشناسی کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ناتو، در استونی در پی را‌ه‌کاری سیاسی و حقوقی است که مبارزه با شبکههای جهانی تبهکاران اینترنتی را ساد‌ه‌تر کند.
گردآوری: شبنم نوریان
تحریریه: بهرام محیی