یونسکو و معلولان در محیط آموزشی
۱۳۸۷ آذر ۵, سهشنبهنهاد آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد، یونسکو، روز سه شنبه (۲۵ نوامبر) چهل وهشتمین کنفرانس خود را در ژنو آغاز کرد. در این کنفرانس که ۴روز ادامه خواهد داشت، هزار و ۵۰۰ کارشناس از سراسر جهان به این موضوع میپردازند و در این مورد نظر میدهند که چگونه میتوان ساز و کارهای ضروری را برای ورود کودکان معلول به سیستم درسی مدارس کشورهای مختلف جهان فراهم کرد.
برخورد با معلولال
در طی قرنهای گذشته افکار تعصبآميز، خرافات و همچنین نگرش اشتباه، به ميزان قابل ملاحظهای تعيينکنندهی کيفيت زندگی و سرنوشت افراد معلول بود. در دورانی آنان را در نوانخانهها نگاه میداشتند و از معرض ديد مردم پنهان میکردند، یا در شبانهروزیها بر اساس نوع معلولیت نگهداری میکردند. در دورانی نیز حذف و طرد معلولين از جامعه در دستور کار بعضی جوامع قرار گرفت.
اما همزمان در بسیاری فرهنگها، تشويق و حمايت از معلولان در جهت زندگی در کنار خانواده، از اصول اولیهی آن جوامع محسوب شد و حمايت از آنان در جهت دستيابی به نهايت توانايیهای خود، برنامهای طبیعی در زندگی اجتماعیشان به حساب آمد.
یونسکو و آموزش معلولان
در مرکز توجه چهل و هشتمین کنفرانس یونسکو این شعار وجود دارد که همهی انسانها باید از امکانات برابر برای آموزش برخوردار باشند و در این راستا افراد معلول باید چون دیگران از این امکانات استفاده ببرند.
خانم کامنتینا آسدو، رئیس دفتر بینالمللی آموزش یونسکو در ژنو، خود میداند که کشورهای فراوانی در این امر تجربیاتی گرانبها کسب کردهاند و میتوان از این تجربیات استفاده فراوانی جست.
او در این مورد میگوید: «هنوز کشورهایی مثلا در اروپای شرقی بر این نظرند که دانشآموزان معلول را باید از دانشآموزان عادی جدا کرد. اما همین جدایی سبب میشود که این کودکان نتوانند در کنار دیگر دانشآموزان قرار گیرند و با آنها رشد کنند.»
توانخواهی در آلمان
سیستم جدایی توانخواهان از افراد "سالم" تنها در کشورهای اروپای شرقی مورد قبول نیست. در کشوری چون آلمان هم تنها ۱۷ درصد دانشآموزان معلول حق آموزش مشترک با دیگر دانشآموزان را دارند. کارین اورزمایر، مسئول امور توانخواهان دولت آلمان، نگران آن است که در این کشور هر ایالتی برنامهای خاص در این مورد دارد و تفاوت میان ایالتها در برخورد با معلولان بسیار زیاد است. اگر در ایالت "شلزویگ هولشتاین" ۴۰ درصد دانشآموزان معلول، آموزشی مشترک با دیگر دانشآموزان دارند، این رقم در ایالت "زاکسن آنهالت" فقط ۷ درصد است.
این در حالی است که دولت آلمان در سال ۲۰۰۶ میلادی کنوانسیون توانبخشی سازمان ملل متحد را امضا کرده و به مفاد آن وفادار است؛ مفادی که بر مبنای آنها تا ۹۰ درصد کودکان معلول که به مدرسه میروند، باید در کلاسهایی مشترک با دیگر دانش آموزان آموزش ببینند.
برخورد با معلولان در دیگر کشورهای اروپایی
آموزش مشترک دانشآموزان معلول و غیرمعلول که گویی در آلمان به مشکلی بزرگ تبدیل شده، در کشورهای دیگر اروپایی به سادگی حل شده است. در ایتالیا، پرتغال، قبرس، مالت، بریتانیا، سوئد، نروژ و لیتوانی، بیش از ۹۰ درصد کودکان معلول در کلاسهایی مشترک با دیگر دانشآموزان آموزش میببینند.
کشور فنلاند در امر آموزش مشترک کودکان معلول و غیرمعلول یکی از پیشگامان است. این کشور بر طبق تستهای آموزشی "پیزا" (کیفیتسنجی سیستمهای آموزشی) نیز بهترین کشور در سطح آموزشی در غرب شناخته شده است. خانم کامنتینا آسدو، رئیس دفتر بینالمللی آموزش یونسکو، با ذکر این نکته میگوید: «سیستم آموزشی کشورهای شمال اروپا از این نظر جالب است که آنها همیشه در برنامهریزی آموزشی خود، به همگرایی میان دانشآموزان مختلف و تواناییهای گوناگون نظر دارند و این همگرایی را در برنامهریزیهای درسی، در کتابهای آموزشی و آزمونهای مختلف رعایت میکنند.