گفتوگوی پوتین و پوروشنکو در اوج بحران اوکراین
۱۳۹۳ شهریور ۴, سهشنبهکشمکش میان دولت اوکراین و جداییطلبان طرفدار روسیه در شرق این کشور در طول سه ماه گذشته به بهای جان بسیاری انسانها تمام شده است. حال قرار است که رئيس جمهور اوکراین، پترو پوروشنکو، با همتای روس خود، ولادیمیر پوتین، در مینسک دیدار کند.
دیدار این دو رئیس جمهور طی اجلاس اتحادیه اقتصادی اروپا-آسیا صورت خواهد گرفت. این اجلاس روز سهشنبه (۲۶ اوت / ۴ شهریور) در پایتخت بلاروس برگزار میشود.
طبق برنامه رسمی اعلام شده، قرار است در مینسک در حضور کاترین اشتون، نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی، گفتوگویی درباره خروج اوکراین از قرارداد "اتحاد گمرکی" با روسیه، بلاروس و قزاقستان صورت گیرد.
خبرگزاری آلمان مینویسد که پوروشنکو با اشتون درباره کشمکش میان ارتش اوکراین و جداییطلبان شرق این کشور نیز گفتوگو خواهد کرد.
پوروشنکو پیش از سفر به مینسک همچنین با آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، درباره وخیمتر شدن اوضاع در شرق اوکراین و راههای حل صلحآمیز کشمکش مشورت کرده بود. او و مرکل همچنین درباره انحلال پیش از موعد پارلمان اوکراین با هم گفتوگو کردند که به گفته دفتر ریاست جمهوی اوکراین "اقدامی در جهت خدمت به تقویت دموکراسی در اوکراین" است.
نتیجه ناروشن است
به گمان ناظران سیاسی، رؤسای جمهور روسیه و اوکراین طی نشست مینسک درباره بحران کنونی در اوکراین و روابط خود با هم گفتوگو خواهند کرد. ناظران سیاسی اما نمیتوانند پیشبینی کنند که نتیجه این گفتوگوی احتمالی چه خواهد بود.
الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهور بلاروس، به عنوان میانجی این گفتوگو نقش ایفا میکند. لوکاشنکو از نظر بسیاری از کشورهای غربی آخرین دیکتاتور اروپا به شمار میرود.
سیاستمداران اوکراینی در آستانه سفر پوروشنکو به مینسک به او انتقاد کردند. از جمله آناتولی گریزنکو، وزیر دفاع پیشین اوکراین، گفت که رئیس جمهور نباید با پوتین، "این متجاوز سخرهگر"، دیدار کند.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، به شرکتکنندگان در اجلاس اتحادیه اقتصادی اروپا-آسیا هشدار داد که با این فکر به مینسک نیایند که بخواهند پیشنهادهای قطعی بدهند. او گفت امیدوار است گفتگوها بیش از هر چیز بر موضوع وضعیت و مشکلات کنونی مردم در شرق اوکراین متمرکز شود.
کاروان کمکی جدید
روسیه اعلام کرده است که در چند روز آینده کاروان جدیدی از کامیونهای حامل مایحتاج اولیه زندگی و مواد کمکی را راهی شرق اوکراین خواهد کرد. اولین کاروان کمکهای بشردوستانه روسیه هفته گذشته بدون اجازه دولت اوکراین از مرز این کشور عبور کرد. این اقدام روسیه با انتقاد شدید جهانی روبرو شد.
اوکراین نگران است که روسیه همراه با مواد کمکی، تسلیحات برای جداییطلبان طرفدار خود بفرستد. دولت اوکراین روسیه را متهم میکند به اینکه به طور پنهانی از جداییطلبان شرق این کشور حمایت میکند. روسیه این اتهام را رد میکند.
روسیه: چتربازان روسی به سهو در اوکراین فرود آمدند
در این میان روسیه تصدیق کرده است که سربازان روسی روز دوشنبه (۲۵ اوت / ۳ شهریور) از مرز اوکراین گذشتهاند. وزارت دفاع روسیه خبری که دولت اوکراین داده بود را تایید کرد. به گفته دولت اوکراین، ارتش این کشور در منطقه دونتسک ۱۰ چترباز را که کارت شناسایی روسی داشتهاند دستگیر کرده است. سخنگوی وزارت دفاع روسیه گفت که این افراد اکیپ گشت مرزی بودهاند و به سهو از مرز اوکراین گذشتهاند.
خبرگزاری رویترز در این میان به نقل از سخنگوی ارتش اوکراین از حمله هلیکوپتر جنگی از نوع Mi-24 به یک ایستگاه مرز اوکراین خبر داده است. این اتفاق را که روز دوشنبه رخ داده هیچ منبع مستقلی تایید نکرده است.
روسیه شیر خود را میبندد؟
گونتر اوتینگر، کمیسر اتحادیه اروپا در امور انرژی، همراه با کارل د گوخت، کمیسر این اتحادیه در امور تجاری ، در اجلاس اتحادیه اقتصادی اروپا-آسیا شرکت خواهد کرد. او در آستانه برگزاری این اجلاس گفت که اتحادیه اروپا باید با توجه به کشمکش اوکراین خود را آماده قطع صدور گاز از روسیه کند.
اوتینگر گفت البته فکر نمیکند که ولادیمیر پوتین صادرات انرژی را به وسیلهای برای پیشبرد سیاست خود تبدیل کند. وی افزود که اما اتحادیه اروپا برای بدترین حالت ممکن، یعنی توقف کامل صادرات انرژی از روسیه، آماده خواهد بود.
قرارداد تاسیس اتحادیه اقتصادی اروپا- آسیا در ۲۹ مه ۲۰۱۴ توسط سه کشور قزاقستان، روسیه و بلاروس امضا شد. هدف این اتحادیه تسهیل مبادله کالا، سرمایه، خدمات و کار اعلام شده است. افزون بر این، سه کشور عضو اتحادیه میخواهند سیاست اقتصادی خود را هماهنگ سازند.
کارشناسان معتقدند که اتحادیه اقتصادی اروپا- آسیا از اهمیتی جهانی همچون اتحادیه اروپا برخوردار نیست. آنها میگویند که جمعیت کشورهای عضو این اتحادیه در مجموع حدود ۱۸۰ میلیون نفر است و در نتیجه این اتحادیه نمیتواند با آمریکا، اتحادیه اروپا و چین وارد رقابت شود.
ناظران سیاسی معتقدند که پوتین با این اتحادیه بیش از هر چیز در صدد تقویت نفوذ سیاسی روسیه در منطقهای است که جمهوریهای سابق اتحاد جماهیر شوروی در آن قرار گرفتهاند.