گفتوگوی تلفنی روحانی و پوتین پیرامون اوکراین و مذاکرات اتمی
۱۳۹۲ اسفند ۲۳, جمعهپایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری ایران اعلام کرد که حسن روحانی در شامگاه پنجشنبه (۱۳ مارس/۲۲ اسفند) با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه تماسی تلفنی داشته است.
در این گفتوگو روسای جمهوری دو کشور به بررسی مسائل مهم منطقهای و جهانی پرداختهاند. بنا به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری ایران، در این گفتوگو راههای توسعه و همکاریهای بیشتر میان دو کشور مورد بحث قرار گرفته است.
ارزیابی و پیگیری "توافقات بیشکک" یکی از محورهای مهم گفتوگو دو طرف بوده است. حسن روحانی پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری در دیداری با پوتین در بیشکک، پایتخت قرقیزستان در زمینهی همکاریهای نظامی و اتمی با روسیه به توافقاتی رسیده بود.
روحانی در تماس تلفنی خود با پوتین به اجرایی شدن این توافقات اشاره کرده است. جمهوری اسلامی برای توسعه نیروگاه اتمی بوشهر و ساخت نیروگاههای جدید با روسیه توافقاتی داشته است.
روحانی بر "تحرک بخشیدن به گامهایی که در راستای اجرایی شدن توافقات" تاکید کرده است. روحانی همچنین به "نقش مثبت روسیه" در مذاکرات ۱+۵ اشاره کرده و از پوتین خواسته است که مسکو در راستای حل بحران هستهای و دستیابی به یک توافقنهایی ایران را یاری دهد.
بنا به این گزارش، پوتین نیز به "نقش سازنده و مثبت" ایران در مذاکرات هستهای اشاره داشته و ابراز امیدواری کرده که مذاکرات هستهای به نتیجهای نهایی منجر شوند.
نشست سران کشورهای حاشیه خزر
رئیس جمهور روسیه در این گفتوگو از روحانی دعوت به عمل آورده که در نشست سران کشورهای حاشیه دریای خزر شرکت جوید. این نشست قرار است که در ماه سپتامبر ۲۰۱۴ در شهر آستاراخان برگزار شود.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و تاسیس جمهوری جدید، تلاشها برای تعیین رژیم حقوقی دریای خزر همچنان بینتیجه ماندهاند. گرچه در بخشهای شمالی دریای خزر تا حدودی مرزها میان سه کشور قزاقستان، روسیه و آذربایجان روشن شده است، اما در بخش جنوبی که دارای بیشترین منابع گاز و نفت است، کماکان میان ایران، آذربایجان و ترکمنستان توافقی صورت نگرفته است.
نبود کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر رسیدگی به مشکلاتی نظیر کاهش سطح آب، آلودگی دریای خزر و حقوق کشتیرانی را نیز نامعلوم نگاه داشته است.
بحران اوکراین
بحران اوکراین و پیامدهای آن نظیر الحاق احتمالی شبهجزیره کریمه به روسیه نیز مورد گفتوگو روسای جمهوری دو کشور قرار گرفته است.
روسیه در قبال بحران اوکراین موضعی روشن دارد. مسکو دولت موقت در کیف را به رسمیت نمیشناسد و هنوز معتقد است که ویکتور یانوکوویچ، رئیسجمهوری قانونی اوکراین است.
پوتین به روحانی گفته است که "هرگونه راهحلی برای بحران اوکراین باید با توجه به حفظ منافع مردم مناطقی صورت گیرد، که زمانی بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بودهاند."
دولت روسیه به بهانه حفاظت از منافع روسها یا روستبارها در اوکراین به شبهجزیره کریمه نیروی نظامی فرستاده و درصدد است که الحاق این منطقه را به خاک خود عملی کند.
رسانهها و چهرههای سیاسی تندرو ایران نیز تحولات اخیر در اوکراین را نتیجه دخالتهای کشورهای غربی میدانند. اما مقامات رسمی وزارت خارجه ایران تا کنون موضعی انفعالی در قبال تحولات اوکراین اتخاذ کردهاند.
مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در نشست خبری در ۴ اسفند گفت که ایران با دقت اوضاع اوکراین را دنبال میکند. افخم افزود: «در این چارچوب ضمن تاکید بر حفظ ثبات و آرامش و پرهیز از خشونت، اعتقاد داریم، سرنوشت اوکراین با تحقق اراده ملت و تفاهم نیروهای سیاسی این کشور و عدم دخالت خارجی میسر است.»
در صورت تشدید بحران اوکراین و الحاق کریمه به روسیه، کشورهای غربی تهدید کردهاند که تحریمهای شدیدتری را علیه روسیه برقرار خواهند کرد. این اقدام میتواند سبب نزدیکی هر چه بیشتر روسیه به کشورهایی نظیر جمهوری اسلامی شود.