گشتی تصویری در نمایشگاه بین‌المللی کتاب ۲۰۱۶ فرانکفورت

شهر فرانکفورت از ۱۹ تا ۲۳ اکتبر برای شصت و هشتمین بار میزبان بزرگ‌ترین نمایشگاه بین‌المللی کتاب جهان است. در نمایشگاه امسال بیش از ۷ هزار موسسه و بنگاه انتشاراتی و عرضه‌کننده از یکصد کشور دنیا از جمله ایران شرکت دارند.

نخستین نمایشگاه کتاب فرانکفورت در سال ۱۹۴۹ میلادی پس از دوران جنگ جهانى، در کلیسای مشهور پائول در شهر فرانکفورت از سوی اتحادیه ناشران و کتابفروشان ایالت هِسِن Hessen برگزار شد. در این نمایشگاه ۸۵۰۰ عنوان کتاب از ۲۵۰ ناشر به نمایش گذاشته شده بود و ۱۴ هزار نفر از آن دیدن کرده بودند. یک سال بعد نیز ناشران بین‌المللی در این نمایشگاه حضور یافتند.

نمایشگاه امسال در حضور ویلم الکساندر (راست)، پادشاه هلند، و فیلیپ و ماتیلده، پادشاه و ملکه بلژیک (دوم و سوم از راست) افتتاح شد. فلاندرهای بلژیک و کشور هلند امسال مهمان افتخاری نمایشگاه کتاب فرانکفورت هستند. فلاندر (فلامان یا فلمیش) مردمی هلندی زبان هستند که در سه کشور بلژیک، هلند و فرانسه سکونت دارند.

در نمایشگاه امسال ۳۷۶ عنوان کتاب جدید در مورد فلاندر و هلند به معرض نمایش گذاشته می‌شوند. برنامه‌هایی نیز در چارچوب این نمایشگاه با حضور ۷۰ نویسنده فلمیش و هلندی از جمله سیس نوتبوم، نویسنده معروف هلندی در نظر گرفته شده‌اند. فلاندر و هلند پیش از این نیز در سال ۱۹۹۳ به عنوان مهمان افتخاری به نمایشگاه فرانکفورت دعوت شده بودند.

آزادی اندیشه، بیان و مطبوعات از موضوعات محوری است که در این دوره از نمایشگاه فرانکفورت به آن در چارچوب برنامه‌های گوناگون و میزگردها پرداخته می‌شود.

امسال نیز مانند دوره‌های گذشته بخش‌هایی از نمایشگاه کتاب فرانکفورت به محصولات دیجیتالی اختصاص دارد. کتاب‌ها و کتابخوان‌های دیجیتالی اگر چه در طی سال‌های گذشته در آلمان نیز محبوب‌تر شده‌اند، اما محبوبیت آنها در مقایسه با کشورهایی چون آمریکا به مراتب کمتر است و دوستداران کتاب در آلمان هنوز هم مایل به خرید نسخه‌های چاپی هستند.

در سال‌های اخیر کتاب‌های آشپزی محبوبیت روزافزونی یافته‌اند. در نمایشگاه کتاب فرانکفورت در سال جاری نیز تازه‌ترین کتاب‌های آشپزی عرضه شده‌اند. یکی از این کتاب‌ها که به آشپزی و فرهنگ تغذیه می‌پردازد، اثری است تحت عنوان "مشرق‌زمین لذیذ"، نوشته پتر هاینه، شرق‌شناس آلمانی.

البته علاقمندان در سالن‌هایی که به خوراک و آشپزی اختصاص یافته، نه تنها با تازه‌ترین کتاب‌های آشپزی آشنا می‌شوند، بلکه فرصت چشیدن طعم‌هایی گوناگون را نیز دارند.

بخش مهمی از فعالیت‌های نمایشگاه‌ بین‌المللی کتاب در فرانکفورت به خرید و فروش حق ترجمه، نشر و پخش آثار اختصاص دارد. در سه روز نخست این نمایشگاه نیز تنها اهل فن و اهل مظبوعات اجازه حضور در نمایشگاه را دارند.

ایران که در سال گذشته میلادی به خاطر حضور سلمان رشدی در نمایشگاه کتاب فرانکفورت از شرکت در این نمایشگاه خودداری کرده بود، این بار در نمایشگاه فرانکفورت حضور دارد.

البته حضور ایران چندان پررنگ نیست. ثالث، نگارهؤ پارسه و هرمس از ناشران خصوصی ایرانی هستند که خود هزینه حضور در نمایشگاه کتاب فرانکفورت را برعهده دارند و حمایتی مالی از دولت برای انجام کارهای مقدماتی و همچنین اجاره غرفه دریافت نکرده‌اند. نمایی از غرفه ایران در نمایشگاه کتاب ۲۰۱۶ در فرانکفورت.

نشر چشمه نیز قرار بود در نمایشگاه فرانکفورت شرکت کند، اما در نهایت نتوانست به جمع غرفه ناشران خصوصی ایرانی در این نمایشگاه بپیوندد. نمایی از قفسه تازه‌های نشر ایران در نمایشگاه فرانکفورت.

یکی از جوایز مهمی که هر سال در چارچوب نمایشگاه بین‌المللی کتاب در فرانکفورت اهدا می‌شود، جایزه صلح ناشران آلمان است. این جایزه در سال ۲۰۱۶ به کارولین امکه، نویسنده و خبرنگار ۴۹ ساله آلمانی اهدا می‌شود. مراسم اهدای این جایزه در روز یکشنبه ۲۳ اکتبر در کلیسای پائول در فرانکفورت برگزار می‌گردد. جایزه صلح ناشران آلمان در سال گذشته به نوید کرمانی، نویسنده ایرانی‌آلمانی تعلق گرفت.

شصت و هشتمین دوره از نمایشگاه کتاب فرانکفورت روز یکشنبه ۲۳ اکتبر به کار خود پایان خواهد داد. درهای این نمایشگاه در روزهای شنبه و یکشنبه (۲۲ و ۲۳ اکتبر) به روی عموم باز خواهد بود و علاقمندان کتاب این امکان را خواهند داشت که با تازه‌‌های نشر آشنا شوند.

برگزارکنندگان پیش‌بینی می‌کنند که در سال جاری میلادی حدود ۳۰۰ هزار نفر از نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت دیدن کنند.