گسترش نفوذ صربستان در توزیع گاز اروپا
۱۳۸۶ بهمن ۵, جمعه
معامله روسیه و صربستان به لحاظ سیاسی بسیار مهم است. روسیه کنترل صنعت نفت صربستان را به دست می‌گیرد و در مقابل اجازه دارد گاز خود را از خاک این کشور به اروپای غربی برساند. به این ترتیب نقش مسکو به عنوان تامین کننده گاز اروپا، بیش از همیشه تحکیم می‌شود.
خط لوله گاز جدید قرار است از طریق بلغارستان و صربستان تا ایتالیا کشیده شود. این کار تاکنون در بلغارستان به خوبی پیش رفته است. به این ترتیب صربستان به تقسیم کننده گاز روسیه برای سراسر اروپا تبدیل می‌شود. از سوی دیگر، نفوذ روسیه بر تامین انرژی اروپا بیشتر از همیشه خواهد شد. کوستونیکا، نخست وزیر صربستان در این مورد می‌گوید:
«صربستان باید نه به شرق و نه به غرب وابسته باشد، بلکه کاملا مستقل نقش یک کشور ترانزیت میان هردو را، در مورد تامین قابل اعتماد گاز داشته باشد.»
گازپروم روسیه قصد دارد از طریق معامله با صربستان و خرید شرکت دولتی نفت این کشور، نقش رهبری خود را در عرصه تامین گاز اروپا غیرقابل تعرض کند. نخستین خط لوله، باید گاز روسیه را به ساحل آلمان در بالتیک برساند و هم اکنون در دست احداث است.
هم خط لوله شمالی و هم خط لوله صربستان باید تا ده سال دیگر قابل بهره برداری باشند. خط لوله جدید برای صربستان سود سرشاری به بار خواهد آورد. این کشور انبارهای میانی را در اختیار روسیه می‌گذارد و بابت ترانزیت گاز پول خوبی خواهد گرفت.
مصرف گاز اروپا، به ویژه به خاطر ایجاد نیروگاه‌های گازی برق، روز به روز افزایش می یابد. درباره اهمیت خط لوله جدید، نخست وزیر صربستان می‌گوید:
«این یک همکاری میان روسیه، اتحادیه اروپا و صربستان است که در راه عضویت اتحادیه اروپا است.»
تنها از اتریش مخالفت‌هائی شنیده می‌شود. اتریشی‌ها، مدت‌ها است روی خط لوله گاز شرق کار می‌کنند که می تواند از وابستگی اتحادیه اروپا به گاز روسیه بکاهد. این پروژه که "نابوکو" نام دارد، با هدف انتقال گاز حوزه خزر به اروپا تهیه شده اما به علت فقدان شرکای کافی هنوز وارد مرحله اجرائی نشده است.
گفته می‌شود که گازپروم برای اجرای قرارداد، حدود ۴۰۰ میلیون یورو به صربستان خواهد پرداخت. اما دینکیچ، وزیر اقتصاد صربستان این رقم را کافی نمی‌داند:
«روشن است که درباره همه چیز تا آخر مذاکره نشده است. ما زمانی می‌توانیم این قرارداد را ارزیابی کنیم که تا آخر روی آن کار شده باشد. اگر همه چیز همان‌طور پیش برود که در بلغارستان پیش رفت، همه از صربستان خوششان خواهد آمد.»
نخست وزیر صربستان این نکته را که صنعت نفت کشورش به پاس پشتیبانی روسیه از بلگراد در ماجرای جدائی کوسوو، به قیمت ارزان در اختیار گازپروم گذاشته شده است، تکذیب می‌کند:
« نه روس‌ها اینطور فکر می‌کنند و نه ما. با این همه ممکن است کسی هم به این فکر بیفتد که قضیه را اینطور ببیند.»
در هرحال تردیدی نیست که قدرت انرژی روسیه در اروپا بیشتر می‌شود و در زمینه توزیع گاز اروپای غربی، صربستان نیز صاحب نفوذ بیشتری خواهد شد.
آندریاس مایر / رادیو دویچه وله