گرسنگی از دلایل پناهجویی افغانها در اروپا
۱۳۹۴ آذر ۲۰, جمعهشرایط زندگی در افغانستان دشوارتر از پیش شده است. در کنار پیامدهای منفی ناشی از سالهای جنگ، بحران اقتصادی و اجتماعی و نرخ بالای بیکاری و عوامل دیگر، بیش از دو میلیون نفر در این کشور از گرسنگی رنج میبرند. تغذیهی این افراد در سالهای گذشته در چارچوب کمکهای سازمان ملل متحد و نهاد "برنامهی غذایی جهانی" تامین میشد. کاهش مستمر بودجهی سازمان یادشده، در حال حاضر مددرسانی به این محرومان را ناممکن ساخته است.
کاهشهای فاحش
بر اساس دادههای صفحهی اینترنتی سازمان ملل قرار بود در سال ۲۰۱۵، نزدیک به ۱۵۰ میلیون و ۶ هزار دلار برای تامین نیازهای اغذیهای در افغانستان در اختیار نهاد "برنامهی غذایی جهانی" گذاشته شود. ولی تا پایان ماه اوت سال جاری تنها مبلغ ۲۰ میلیون و سه هزار دلار به حساب این نهاد واریز شد. سهم آلمان در این چارچوب، مبلغی نزدیک به ده میلیون دلار بوده است.
بر اساس آمار رسمی، بودجهی نهاد "برنامهی غذایی جهانی" برای افغانستان در ماه آوریل سال جاری میلادی، نزدیک به ۷۰ درصد و در بخشی از مناطق آن در حدود ۵۰ درصد کاهش یافت. به گفتهی سون تلین، هماهنگکنندهی کمکهای نهاد "برنامهی غذایی جهانی" در شمال افغانستان: «با این کاهش از یک دلاری که به عنوان حداقل تامین خوراک در نظر گرفته شده، تنها ۵۰ یا ۷۰ سنت برای برآوردن نیازهای غذایی مردم باقی ماند.» سون تلین میگوید که افزون بر این، برنامهی کمکهای ویژه این نهاد به زنان باردار، افراد مسن و کسانی که از ناتوانیهای جسمی رنج میبرند، نیز از ماه ژوئن امسال به کلی قطع شد.
پناه به طالبان یا به اروپا؟
به نظر کارشناسان سیاسی، ادامهی این شرایط از یک سو به سازمان تروریستی طالبان کمک میکند که همواره در صدد جذب افراد ناراضی است و از سوی دیگر انگیزهی این افراد را برای ترک زادگاه خود و پناهبردن به اروپا افزایش میدهد. اورزولا فون درلاین، وزیر دفاع آلمان، که در روزهای نخست ماه دسامبر به این کشور سفر کرده بود، با توجه به شرایط ناهنجار اقتصادی این کشور گفت که نابسامانیهای اجتماعی، زمینهی گسترش نفوذ تروریسم و ناامنی در این کشور را فراهم میآورد. او یادآور شد: «تامین امنیت در افغانستان تنها هنگامی امکانپذیر است که همزمان بازسازی اقتصادی نیز آغاز شود و سازمانهای مددرسانی از نظر مالی تامین گردند.»
به نظر کارشناسان سیاسی، موفقیت طالبان در جذب افراد و گسترش نیروهای خود، از جمله نتیجهی اعمال "سیاستهای صرفهجویانهی اقتصادی"کشورهایی بوده است که با عدم پرداخت تعهدات خود به صندوق کمکهای سازمان ملل، «راه پیوستن این افراد به تروریستها را به طور غیرمستقیم هموار کردهاند.»
تجربهی پناهجویان سوری
فرانسیسکا ویگانی، یکی از مددرسانان نهاد "برنامهی غذایی جهانی" در مزار شریف، با اشاره به شرایط اسفبار مردم این منطقه میگوید: «وقتی کسی در کشور خود تامین نباشد، ناگزیر آن را ترک میکند.» او به ویژه به وضعیت دشوار روستاییان مزار شریف تاکید میکند و میگوید که باید به دهقانانی که به جای هرویین غلات میکارند، کمک کرد.
این خانم مددکار پیش از آن که فعالیت خود را در افغانستان آغاز کند، در یکی از اقامتگاههای آوارگان سوری در لبنان خدمت میکرد. او در رابطه با تجربهی خود در این اقامتگاه میگوید: «در سال ۲۰۱۳، تقریبا همهی جنگزدگان سوری میخواستند در آنجا، در نزدیکی سوریه یعنی زادگاه خود، بمانند. ولی یک سال بعد، وقتی جیرهی مواد غذایی ابتدا کاهش یافت و بعد هم بهکلی قطع شد، همه میخواستند آنجا را ترک کنند و راهی اروپا شوند.»
به گفتهی ویگانی این خطر در افغانستان نیز وجود دارد. او معتقد است که پیوستن به گروه تروریستی طالبان، گزینش دیگر این افراد است. به عنوان مثال: «اگر سازمانی محصولات دهقانان را که به زحمت بار آوردهاند، نخرد، این افراد دوباره به طالبان رو میآورند، برای آنان کار میکنند و پول بیشتری هم نصیبشان میشود.»
ادامهی ناآرامیها در افغانستان
در این میان، عملیات بمبگذاری و انفجارهای پی در پی در کابل و دیگر شهرهای افغانستان همچنان ادامه دارد. به گفتهی صدیق صدیقی، سخنگوی وزارت کشور افغانستان روز جمعه (۱۱ دسامبر) انفجار بمبی در محلهی شرپور پایتخت این کشور، چندین کشته و زخمی بهجای گذاشت. رادیوی "تولو نیوز" گزارش داد که عاملان بمبگذاری، مواد منفجره رادر خودرویی در نزدیکی سفارت اسپانیا کار گذاشته بودند. در محلهی شرپور که در مرکز کابل واقع است، اغلب مقامات دولتی، سیاستمداران و وابستگان آنان زندگی میکنند.
جنگجویان طالبان روز سهشنبه (۸ دسامبر) نیز به فرودگاه شهر قندهار حمله کردند. درگیری میان نیروهای دولتی و تروریستها بیش از ۲۷ ساعت به طول انجامید و دست کم ۶۱ کشته بهجای گذاشت که ۱۱ تن از آنان مهاجمان بودند. در پی این حادثه، رحمتالله نبیل، رییس سازمان اطلاعات و امنیت این کشور روز (۱۱ دسامبر) از مقام خود استعفا کرد. رحمتالله نبیل از سال ۲۰۱۰ سازمان یادشده را مدیریت میکرد.