گرامی مقدم: ریاست خبرگان تنها گرایش این مجلس را نشان میدهد
۱۳۹۳ اسفند ۱۹, سهشنبهدر پی بیش از شش ماه ریاست موقت هاشمی شاهرودی بر مجلس خبرگان رهبری، بالاخره روز سهشنبه ۱۹ اسفند (۱۰ مارس) انتخابات تعیین رئیس این نهاد برگزار شد.
پیروزی محمد یزدی با تعداد رأیی نزدیک به دوبرابر هاشمی رفسنجانی (۴۷ رأی در برابر ۲۶ رأی) در دور دوم رأیگیری، تعجب ناظران سیاسی را برانگیخت. به خصوص وقتی از ماهها پیش صحبتهایی مبنی بر تمایل اصولگرایان به ریاست هاشمی شاهرودی شنیده میشد و حتی احمد خاتمی گفته بود نظر رهبر بیشتر به هاشمی شاهرودی است.
هاشمی شاهرودی اما در روز انتخابات از نامزدی کناره گرفت و علت آن را نیز تعدد نامزدها اعلام کرد. رفسنجانی نیز که از ماهها پیش جناح اصولگرا سعی در کنار گذاشتن او داشت و خودش گفته بود اگر احساس خطر کند نامزد میشود، رأی نیاورد.
پیروزی محمد یزدی بر هاشمی رفسنجانی، با آرایی نزدیک به دوبرابر، در حالی رخ داد که در سال ۱۳۸۶ و پس از مرگ آیتالله مشکینی، در انتخابات ریاست خبرگان، هاشمی رفسنجانی با ۵۱ رأی در مقابل محمد یزدی که تنها ۲۶ رأی به دست آورده بود، پیروز شد.
در عرض این هفت سال چه اتفاقی افتاده که امروز نتیجه کاملا برعکس شده و هاشمی رفسنجانی تنها میتواند کمی بیش از نصف آرای محمد یزدی را برای ریاست خبرگان به دست آورد؟
اسماعیل گرامی مقدم، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی و عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در گفتوگو با دویچهوله فارسی یکی از دلایل این تغییر را ریاست مهدوی کنی از سال ۸۹ تا زمان مرگش در تابستان امسال بر مجلس خبرگان میداند.
به نظر وی ریاست چهارساله مهدوی کنی بر مجلس خبرگان، این فرصت را به اصولگرایان داد تا پایگاه خود را در خبرگان تقویت کنند و بتوانند دست به یارگیری حتی در نهادهایی خارج از خبرگان بزنند.
گرامی مقدم معتقد است اگر هاشمی رفسنجانی کاندید نمیشد و در عوض از نامزدی هاشمی شاهرودی حمایت میکرد، احتمال ریاست هاشمی شاهرودی بیشتر میشد و ریاست مجلس خبرگان به دست جناح تندرو نمیافتاد.
"ریاست خبرگان به خودی خود اهمیت ویژهای ندارد"
هاشمی رفسنجانی پیش از شکست در انتخابات ریاست مجلس خبرگان به روزنامه شرق گفته بود: «برای آن لحظه حساس [انتخاب رهبر آینده] حتما لازم نیست رئیس باشم، کافی است عضو خبرگان باشم. انسان در خبرگان میتواند صحبت کند و نظرش را بدهد و اگر بخواهم، تاثیرگذار هم خواهم بود.»
اسماعیل گرامی مقدم نیز معتقد است رئیس مجلس خبرگان به تنهایی نمیتواند بر آرای دیگر اعضا تاثیر بگذارد و تغییر مهمی در این آرا پدید آورد. وی به عنوان مثال به پس از مرگ آیتالله خمینی اشاره میکند که ریاست خبرگان بر عهده آیتالله مشکینی بود اما هاشمی رفسنجانی بیشترین نقش را در تعیین خامنهای به عنوان رهبر ایفا کرد.
بیشتر بخوانید: صفبندیها در آستانه انتخاب ریاست خبرگان
گرامی مقدم تاکید میکند که رئیس خبرگان هر شخصی باشد، تصمیماتی که از خروجی این مجلس بیرون میآید بر اساس مصالح نظام جمهوری اسلامی است.
وی ریاست خبرگان را تنها از این جهت مهم میداند که نشاندهنده سمت و سوی این مجلس است و حالا با پیروزی محمد یزدی مشخص شده که اکثریت قدرتمند در این نهاد در دست اصولگرایان تندرو است.
پیام و فرصتی برای جناح معتدل
به نظر آقای گرامی مقدم، پیروزی محمد یزدی در انتخابات ریاست مجلس خبرگان این پیام را برای جناح اعتدالگرا داشت که در این مجلس تنها ۲۶ رأی دارند و بنابراین از حالا یک سال فرصت دارند تا خود را برای انتخابات سال آینده خبرگان آماده کنند.
او میگوید: «جریان اعتدالگرا و اصلاحطلب اگر که میخواهند در ترکیب مجلس خبرگان تغییراتی بهوجود بیآورند بایستی تمام هم و غم خودشان را در یک سال آینده، بر گفتوگو، مذاکره و رایزنی با حوزههای علمیه بگذارند و با یک برآورد صحیح از گرایشهایی که در نامزدهای احتمالی انتخابات وجود دارد، به عرصه انتخابات وارد شوند.»
گرامی مقدم میافزاید: «به نظرم میرسد که این رخداد را بایستی بهعنوان یک فرصت تلقی کرد که جریان اعتدالگرا در مجلس خبرگان آینده بتواند کرسیهای بیشتری را از آن خودش کند.»
انتخابات بعدی مجلس خبرگان رهبری، اسفند ماه سال ۱۳۹۴ حدود یک سال دیگر برگزار میشود. دورههای مجلس خبرگان هشت ساله است. مهمترین وظیفه خبرگان رهبری، تعیین جانشین برای رهبر جمهوری اسلامی است.