گذار مرگبار از مدیترانه؛ نجات ۱۱۰پناهجو در سواحل لیبی
۱۴۰۱ دی ۱۸, یکشنبهکارکنان دو کشتی امدادی "Ocean Viking" و "Geo Barents" موفق شدهاند ۱۱۰ سرنشین یک قایق مستعمل را از خطر مرگ در مدیترانه برهانند. قایق حامل این گروه کمی پس از دور شدن از سواحل لیبی، در حالی مشاهده شد که میان باد و امواج خروشان سرگردان بود و سرنشینان به لبههای آن آویخته بودند.
شماری از نجات یافتگان مجروح شدهاند. تیم پزشکان بدون مرز اعلام کرده که ۷۳ نفر را سرپایی مداوا کرده اما ۳۷نفر جراحات سختی دارند که باید در مراکز مجهز درمان شوند.
کشتیهای یاد شده در اجاره سازمان مردمی و بشردوستانه "SOS Méditerrané" قرار دارند که عملیات نجات آوارگان در مدیترانه را انجام میدهد. این سازمان شبکهای از فعالان داوطلب در آلمان، فرانسه، ایتالیا و سوئیس دارد و با پشتیبانی پزشکان بدون مرز، مراقبتهای درمانی نیز به آسیب دیدگان ارائه میدهد.
پناهجویانی که با کمک کشتیهای امدادی نجات یافتهاند، اجازه پیاده شدن در ایتالیا را ندارند. این کشور بندر آنکونا در دریای آدریاتیک را برای پهلو گرفتن این کشتیها اختصاص داده تا به امکانات پزشکی بهتری دسترسی داشته باشند، اما فاصله این بندر تا منطقه عملیاتی این سازمان ۱۵۷۵ کیلومتر یا ۴ روز ناوبری است.
"اساواس" با استناد به کنوانسیونهای ناوبری از ایتالیا خواسته بندر نزدیکتری را برای پیاده کردن ۳۷ مجروح این سانحه معرفی کند اما مقامات رم این تقاضا را نپذیرفتهاند. واگذاری بنادر برای خدمات پس از نجات پناهجویان از جمله سیاستهای محدود کننده دولت راستگرای ایتالیاست.
ایتالیا اولین ایستگاه پناهجویانی است که از شمال آفریقا و از طریق مدیترانه خود را به اروپا میرسانند. دولتهای این کشور طی سالهای گذشته به سختی خیل جنگزدگان و آوارگان را تقبل کردهاند و این موضوع همواره در سیاست پناهجویی اتحادیه اروپا مورد مناقشه بوده است.
فاجعه در سواحل تونس
تردد از شمال آفریقا به اروپا در مدیترانه خطرناک است و قایق های چوبی یا لاستیکی مورد استفاده اغلب غیرقابل استفاده و مستهلک هستند. روز شنبه هفتم ژانویه، قایقی حامل ۳۰ سرنشین زن و مرد از جنوب صحرای آفریقا در سواحل تونس واژگون شد. پنج نفر از سرنشینان جان باختند و پنج نفر مفقود هستند که جستجو برای یافتنشان ادامه دارد.
تونس و لیبی همسایه کشورهای ترانزیت پناهجویانی هستند که می خواهند از مسیر پرخطر مدیترانه خود را به اروپا برسانند. جزیره لامپدوزا ایتالیا کمتر از ۱۵۰ کیلومتر با سواحل تونس فاصله دارد.
بر اساس گزارش سازمان حقوق بشری "FTDES" در تونس، بین ژانویه تا سپتامبر ۲۰۲۲، بیش از ۲۳هزار و ۵۰۰ پناهجو در حالی که سوار قایق بودهاند در سواحل تونس رصد شدهاند. در همین مدت بیش از ۵۰۰ نفر در دریای مدیترانه جان باختند یا ناپدید شدند.
بهار ۲۰۲۲ کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان نیز اعلام کرد که در سال گذشته بیش از سه هزار پناهجو در تلاش برای رسیدن به اروپا از طریق مسیرهای مدیترانه و اقیانوس اطلس جان خود را از دست دادند یا مفقود شدند.
سازمانهای حقوق بشری دریای مدیترانه را "گورستان آوارگان و پناهجویان" نامیدهاند.