کشمکش‌های سیاسی ایران و آمریکا بر سر برجام
۱۳۹۵ دی ۲۴, جمعه
دونالد ترامپ در کارزار انتخاباتی خود، توافق هسته‌ای با جمهوری اسلامی‌ایران را بدترین معامله کل تاریخ آمریکا خوانده و اعلام کرده بود که برچیدن برجام در شمار اولویت‌های دولت او خواهد بود. رکس تیلرسون، فرد پیشنهادی ترامپ برای وزارت امور خارجه آمریکا گرچه از برچیدن برجام حرفی نزده، اما گفته که آمریکا توافق هسته‌ای را بند به بند مجددا بررسی خواهد کرد. این اظهارات واکنش تند مقامات ایران را در پی داشته است.
برجام یک تعهد بین‌المللی است
کمال خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران است. او در آستانه اولین سالگرد برجام در گفت‌وگو با خبرنگاران بر فواید توافق هسته‌ای تاکید کرده و گفته است: «برجام قطعا فوایدی داشته است اما هنوز به صورت کامل اجرا نشده و آمریکا هنوز به تمامی تعهداتش عمل نکرده است ولی گشایش‌های زیادی را ایجاد کرده است.»
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی جمهوری اسلامی در عین حال تاکید کرده است که برجام یک تعهد بین‌المللی است و از این رو ممکن نیست که کشوری بخواهد آن را مورد بازنگری قرار دهد. سخنان کمال خرازی مستقیما در واکنش به اظهارات رکس تیلرسون، وزیر پیشنهادی ترامپ برای وزارت امورخارجه آمریکا بیان شده‌اند.
شکایت ایران از آمریکا
مجید تخت‌روانچی، معاون اروپا و آمریکا وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در جمع خبرنگاران گفته است: «پرونده برجام دوباره باز نخواهد شد و ما به هیچ وجه اجازه این کار را نخواهیم داد.»
بیشتر بخوانید: وزیر خارجه پیشنهادی ترامپ: ایران تهدیدی برای جهان است
تخت‌روانچی اعلام کرد که جلسه کمیسیون مشترک کشورهای پنج به اضافه یک و ایران به درخواست جمهوری اسلامی برگزار شده و در این نشست ایران درباره نقض برجام از سوی آمریکایی‌ها شکایت کرده است. او آمریکا را به "بدعهدی" در ارتباط با توافقات مطروحه در برجام متهم ساخت و گفت که در همین رابطه از سوی محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران نامه‌ای نوشته شده است. اشاره تخت‌روانچی به نامه‌ای است که وزیرامور خارجه ایران در اواخر سال گذشته خطاب به موگرینی، نماینده ارشد اتحادیه اروپا نوشت.
اعتراف نماینده ورامین
پس از جلسه کمیسیون برجام بسیاری از مسئولان جمهوری اسلامی مدعی شدند که در این نشست بر تعهدات پیش‌بینی شده در توافق‌نامه هسته‌ای مبنی بر رفع تحریم‌های ایران تاکید شده است و نامه ۱۶ دسامبر محمدجواد ظریف به موگرینی، نماینده عالی اتحادیه اروپا و شکایت از عدم پایبندی آمریکا به این تعهدات رسیدگی شده است.
مرتضی صفاری، نماینده نطنز در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت مدعی شد که "آمریکایی ها در این حوزه نیز تأکید کردن که برای بی اثر کردن اجرای قانون ایسا بر روند رفع تحریم ها تلاش می کنند، البته هیچ وقت نمی توان به اظهارات و وعده های آمریکایی ها اعتماد کرد، اما اعتراف این کشور به آثار منفی قانون ایسا بر برجام خود دارای اهمیت است."
نماینده مردم نطنز که عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی است در ادامه گفت: «در بحث رویکرد آمریکایی ها نیز به نظر می‌رسد که ایالات متحده در نشست مذکور نسبت به اقدامات این کشور در حوزه برجام به ویژه تصویب قانون ایسا عقب‌نشینی کرده است.»
بیشتر بخوانید: وقتی وزیران پیشنهادی برخلاف نظر ترامپ حرف می‌زنند
این در حالی است که سیدحسین نقوی حسینی، نمایند ورامین تصویر دیگری از نتایج نشست کمیسیون مشترک برجام ارائه می‌دهد. او می‌گوید: «بر اساس اخبار و اطلاعاتی واصله، کمیسیون مشترک برجام در نشست اخیر خود به دستور کار مربوطه برای بررسی اعتراض ایران به نقض برجام از سوی آمریکا به درستی نپرداخته و این کمیسیون در بیانیه به نقض برجام از سوی آمریکایی ها اشاره نکرده و تنها به صورت کلی بر اجرای برجام تأکید شده است.»
نماینده ورامین نتایج نشست کمیسیون مشترک برجام را در مجموع به زیان ایران ارزیابی می‌کند و از تعهدات جدید ایران در ارتباط با توافق هسته‌ای می‌گوید. او گفته است: «این مسائل نشان می دهد در مجموع نشست اخیر کمیسیون مشترک برجام نه تنها برای ایران دستاوردی نداشته و به اهدافمان نرسیدیم، بلکه تعهدات جدیدی فرابرجامی برای کشورمان ایجاد شده است.»
آیا ایران امتیازات جدیدی داده است؟
سخنان محمدجواد ابطحی، نماینده خمینی‌شهر در مجلس شورای اسلامی حکایت از امتیازات جدیدی دارد که جمهوری اسلامی در نشست کمیسیون مشترک برجام داده است. ابطحی مدعی است که چون کشورهای عضو کمیسیون مشترک، کشورهای اروپایی هستند، بنابراین تنها تحت نفوذ و فشار ایالات متحده آمریکا عمل می‌کنند.
ابطحی گفته است: «شاهد انتشار اخباری از سوی رسانه های غربی بودیم که بر اساس آن ایران در نشست روز گذشته پذیرفته که ذخیره اورانیوم غنی شده خود را از ۳۰۰ کیلو به ۲۰۰ کیلو کاهش دهد و [در] سایت نطنز هم پاکسازی اورانیوم صورت گیرد، که این مسئله نشان می دهد که ما بار دیگر به غربی ها در حوزه هسته ای امتیاز داده ایم.»
ابطحی خواستار برگزاری هرچه سریع‌تر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی شده است.