کرونا در ایران؛ الزام واکسن و گواهی تست منفی از اول آذر
۱۴۰۰ آبان ۲۲, شنبهطبق آخرین نقشه رنگبندی شهرهای ایران، ۲۲ شهرستان در وضعیت قرمز، ۸۷ شهرستان در وضعیت نارنجی و ۲۲۲ شهرستان در وضعیت زرد قرار دارند. ده شهرستان از وضعیت قرمز خارج شدهاند که اصفهان، شیراز، همدان و بجنورد از آن جمله هستند. آذربایجان شرقی و غربی، خراسان جنوبی، شمالی و رضوی، فارس و کرمان همچنان در فهرست استانهای قرمز قرار دارند.
در ۲۴ ساعت منتهی به ۲۲ آبان، ۱۲۴ بیمار کرونایی دیگر جان باختهاند و ۴۳۰۶ مورد جدید ابتلا به کرونا ثبت شده است. آمارهای رسمی وزارت بهداشت، ثباتی نسبی در منحنی ابتلا و فوت را نشان میدهد اما مقامات درمانی همچنان نسبت به موج ششم کرونا و غافلگیری در قبال این موج هشدار میدهند. گزارشهای میدانی از نادیده گرفته شدن مقررات و پروتکلها در فضای عمومی و حضور متراکم مردم در بازارها و خیابانها حکایت میکنند.
همزمان، وزارت بهداشت ایران اعلام کرده که در چارچوب "برنامه مدیریت هوشمند محدودیتها"، حضور در محیط کار، استفاده از اماکن و وسایل نقلیه عمومی و تردد و مسافرت، مستلزم تزریق واکسن یا ارائه دو تست منفی کرونا در هفته است. این الزام که قرار است بستری برای فعالیت کلیه مشاغل و کسب وکارها در تمامی وضعیتهای رنگبندی فراهم کند، از اول آذر به جریان خواهد افتاد.
برنامه یاد شده، شامل ۷ معیار رعایت پروتکلهای بهداشتی است: تزریق واکسن یا انجام دو مرتبه تست پیسیآر آزمایشگاهی در هفته، استفاده مناسب از ماسکـ، رعایت حداقل دو متر فاصله، تامین چهار متر مربع فضا برای هر نفر، تامین تهویه مناسب، تامین امکانات ضد عفونی کردن دستها و گندزدایی از سطوح مشترک.
معاونت بهداشت وزارت بهداشت، پیششرط اجرای "برنامه مدیریت هوشمند محدودیتها" را آمادهسازی و دسترسی به نرمافزارها و اپلیکیشنهای مرتبط با استعلام واکسیناسیون و بیماریابی عنوان کرده است. کلیه دستگاههای اجرایی، به خصوص وزارت کشور، وزارت ارتباطات و وزارت صمت موظف شدهاند در حوزههای تحت تصدی خود بر اجرای این معیارها نظارت کنند و وزارت بهداشت نیز وظیفه دارد روند اجرای طرح را به طور مدوام رصد و به ستاد ملی کرونا گزارش کند.
واکسن اماراتی و سکوت مقامات
طبق آمار وزارت بهداشت، ۵۵ میلیون و ۵۷۶ هزار و ۵۳۳ نفر دوز اول را تزریق کردهاند و ۲۴میلیون ۱۸۳هزار و ۴۶۸ نفر دوز دوم را. واکسیناسیون عمومی در ایران عمدتا با واکسن چینی سینوفارم صورت گرفته است. گروههایی نیز آسترازنکا و یا برکت (واکسن داخلی) زدهاند. ورود ۱۷ میلیون دوز واکسن اماراتی "حیات واکس" به بازار داروی ایران اما خبری است که جنجال آفریده و تکذیب نشده؛ واکسنی که به تایید سازمان جهانی بهداشت نرسیده و تحت لیسانس موسسه سینوفارم بیجیگ در امارات تولید شده است.
روزنامه اعتماد با استناد به صفحات مجازی گروههای پزشکی نوشته است: «منابع آگاه میگویند که مجوز واردات این واکسن تحت لیسانس توسط سازمان غذا و دارو و با اطلاع وزیر بهداشت دولت دوازدهم صادر شده است.»
در گزارش این روزنامه به نقل از یک منبع آگاه آمده است که محمولههای حجیم این واکسن در روزهای پایانی تابستان ۱۴۰۰ وارد ایران شده و به وزارت بهداشت تحویل داده شدهاند: «تعدادی زیادی از جمعیت استانهایی چون خراسان رضوی و اصفهان واکسن اماراتی زدهاند اما هیچ مقام رسمی حاضر نیست در باره این که واکسنها در کدام مراکز توزیع شدهاند توضیحی بدهد.»
طبق گزارش اعتماد، این محمولهها از طریق بخش خصوصی و به قصد "تسهیل واردات واکسن" خریداری شده بودند اما مسئولان مطلع از جمله مقامات گمرک اجازه نداشتهاند در آن زمان، این خبر را عمومی کنند.
بسیاری از شهروندان ایرانی که واکسن نزدهاند و قصد واکسیناسیون نیز ندارند، عدم اعتماد به کارایی واکسنهای داخلی یا چینی را انگیزه خود عنوان میکنند. یک هفته قبل، معاون وزیر بهداشت در سخنانی بحثبرانگیز به مردم یادآوری کرده بود که قدر واکسن رایگان را بدانند. او که ظاهرا قصد تشویق شهروندان را داشت، واکسن رایگان را "نعمت" خواند و گفت: «قصد داشتیم واکسیناسیون کرونا را از آذر ماه پولی کنیم، ولی ستاد ملی مقابله با کرونا مخالفت کرد.»