کاهش آلودگی هوای کشور برای مجلس اولویت نداشت

روزیک‌شنبه، ۲۹ بهمن، دو اولویت طرح کاهش آلودگی هوای کشور در مجلس شورای اسلامی ایران رای نیاورد. این در حالی‌ است که به گفته مسئولان و مدافعان طرح، سالانه پنج هزار نفر بر اثر آلودگی هوا در تهران و دیگر کلان‌شهرها جان خود را از دست می‌دهند.

علی محمد شاعری، قائم مقام سازمان حفاظت محیط زیست، (۳۰ بهمن/ ۱۸ فوریه) در گفت‌وگو با خبرگزاری "فارس"، رای نیاوردن دو اولویت طرح در مجلس را "مایوس‌کننده" خواند.

به اعتقاد قائم مقام سازمان حفاظت محیط زیست "هیچ موضوعی مانند جلوگیری از تشدید آلودگی هوا در کلان شهرهای کشور در اولویت نیست". شاعری گفت: «با توجه به این‌که سالانه بیش از پنج هزار نفر جان خود را بر اثر عوارض ناشی از آلودگی هوا از دست می‌‌دهند باید به این مهم توجه بیشتری شود.»

نمایندگان مدافع طرح در جلسه مجلس از خسارات مالی ناشی از تعطیلی‌های کشور بر اثر آلودگی هوا و همچنین تاثیر سوء بر سلامت شهروندان سخن گفتند با این همه این دفاعیات نظر مثبت دیگر نمایندگان را جلب نکرد.

در گرداب آمار دولتی

مدافعان طرح یاد شده در حالی از تریبون‌های مختلف، تعداد مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در تهران و دیگر کلان شهرها را سالانه پنج هزار نفر اعلام کردند که پیش از این رییس پزشكی قانونی استان تهران گفته بود: « آماری درباره مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در تهران نداریم.»

دكتر بشیر نازپرور پیش از این و در گفت‌وگو با "ایسنا" با اعلام این موضوع گفته بود: «اما این‌كه آلودگی هوا بیماری‌های قلبی و ریوی را تشدید كرده و خطرات جانی را در پی دارد بحثی است كه هیچ شكی در آن وجود ندارد.»

همچنین در دی‌ماه گذشته، ستاد محيط ‌زيست و توسعه پايداری شهرداری تهران آمار مرگ و میر سالانه بر اثر آلودگی هوا در کل کشور را ۴۵ هزار نفر اعلام کرد. با این همه مشخص نشده بود چه میزان از این تعداد مربوط به تهران و دیگر کلان شهرهاست.

برخی کارشناسان در ایران از "محرمانه" و غیر شفاف بودن آمار میزان تلفات بر اثر آلودگی هوا انتقاد کرده‌اند.

موارد مطرح در طرح پیشنهادی

محتوای طرح مجلس درباره کاهش آلودگی هوا مواردی نظیر تسریع رشد حمل و نقل شهری، بهبود کیفیت سوخت، کاهش مدت زمان معاینه اجباری خودرو را در برمی‌گیرد.

مهرداد لاهوتی، نماینده مردم لنگرود و طراح طرح کاهش آلودگی هوا روز یکشنبه (۲۹ بهمن)  در جلسه دفاعیه از اولویت بررسی طرح ابراز داشت که این طرح می‌تواند در حل مشکلات آلودگی هوا بسیار تاثیرگذار باشد.

به گزارش خبرگزاری دولتی "ایرنا"، در ماده یک این طرح آمده است به منظور دستیابی به حمل و نقل پایدار در کلان شهرها، وزارت کشور با همکاری شهرداری موظف هستند در مدت پنج سال سهم حمل و نقل عمومی را در کلان شهرها به ۷۵ درصد افزایش دهند. همچنین بر اساس تبصره دو ماده یک این طرح، ممنوعیت واردات برای ناوگان حمل و نقل عمومی (واگن، اتوبوس و تاکسی) باید لغو شود. همچنین سود و عوارض گمرکی، در صورت نبود تولیدات داخلی نیز حذف می‌شود.

بر اساس این طرح وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است استاندارد سوخت را سالانه به صورت برنامه‌ریزی شده افزایش دهد.

انجام معاینه فنی اتومبیل نیز که به موجب تبصره ماده ۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی پنج سال پس از تولید خودرو است، به دو سال کاهش می‌یابد.

پیش از این گزارش‌هایی درباره تاثیرات محصولات چینی استفاده شده در خودرو برای سلامتی افراد منتشر شده بود. بر اساس گزارش‌ها لنت ترمز چینی باعث بروز سرطان ریه و حنجره می‌شود.

"تبعیض‌آمیز" قلمداد کردن طرح از سوی یک نماینده

کارشناسان در توضیح افزایش آمار انواع سرطان در ایران به موضوع آلودگی هوا نبز می‌پردازند. معصومه ابتکار عضو شورای شهر تهران، پیش‌تر از "سونامی سرطان" در ایران یاد کرده بود.  دکتر ایرج خسرونیا، رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران، در گفت و گو با خبرگزاری "مهر" نسبت به افزایش موارد سرطان در کلان‌شهرهای ایران هشدار داده و دلیل این امر را "تشدید آلودگی هوا" دانسته بود. رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران، سرطان‌های معده، مری و پوست را از جمله سرطان‌های رایج به خاطر آلودگی هوا اعلام کرده و گفته بود که "تمامی شهروندان کلان‌شهرهای ایران در معرض ابتلا به سرطان هستند."

همچنین خبرگزاری فارس ماه گذشته به نقل از معاونت بهداشتی دانشکده علوم پزشکی نسبت به آسیب‌پذیری گروه کودکان در برابر آلاینده‌های هوا هشدار داده بود. هم‌زمان یک پزشک در گفت‌وگو با روزنامه «حمایت» اعلام کرده بود: «آمارها نشان می‌دهند که مواجهه با آلاینده‌های موجود در هوا همچون سرب و آرسنیک و دیگر فلزات سنگین و نیز در معرض اشعه و پارازیت قرار گرفتن تا ۳۰ برابر خطر تولد نوزاد معلول و عقب مانده ذهنی را افزایش می دهد و این زنگ خطری است برای شهروندان پایتخت که هر روزه در معرض این آلودگی های محیطی قرار دارند.»

به گفته دکتر سعید دستگیری، استاد دانشگاه، به طور معمول از هر هزار تولد، دو نوزاد در ایران مبتلا به اختلال های کروموزومی هستند که با افزایش آلودگی هوا این میزان به ۲۴ درصد افزایش می‌یابد.

 با وجود تاکید متخصصان بر اثرات سوء آلودگی هوا در کلان شهرها روزگذشته یکی از مخالفان دو اولویت طرح کاهش آلودگی هوا در مجلس، این طرح را نشانه‌ای از اعمال "تبعیض" دانست. نماینده مردم دشتستان در مجلس شورای اسلامی به عنوان مخالف این طرح، گفت: «متاسفانه این روزها تنها به مساله تهران و کلان شهرها اهمیت داده می‌شود و به شهرستان‌ها هیچ توجهی نمی‌شود.» وی با اشاره به وجود ریزگردها و گرد وغبار در شهرستان‌ها ادامه داد: «نباید در این راستا هیچ تبعیضی وجود داشته باشد با تصویب این طرح ما شاهد تبعیض و بی‌عدالتی خواهیم بود.»

با مخالفت نماینده‌های مجلس با اولویت یک و دو طرح، این طرح به صورت عادی در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت.