چشم‌انداز مبهم مذاکرات اتمی؛ اصرار ایران بر لغو همه تحریم‌ها
۱۳۹۳ آبان ۹, جمعه
جن ساکی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا می‌گوید مذاکرات اتمی با ایران در "لحظه حساسی" قرار دارد و واشنگتن معتقد است که تا پایان مهلت ۲۴ نوامبر می‌توان به نتیجه نهایی رسید.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه (۳۰ اکتبر/۸ آبان) در نشست خبری خود با رسانه‌ها گفت، «پیش‌بینی نتیجه مذاکرات، چند هفته زودتر از پایان مهلت تعیین شده، کار آسانی نیست، اما ما روی این موضوع کار می‌کنیم و فکر می‌کنیم مذاکرات می‌تواند تا ۲۴ نوامبر به نتیجه برسد.»
به‌رغم اظهارات خوش‌بینانه هرازگاه طرف‌های مذاکرات درباره نتایج آن، برخی مقام‌های غربی شانس رسیدن به توافق تا ۲۴ نوامبر را کم می‌دانند و می‌گویند برای جلوگیری از افزایش تنش، مدت مذاکرات باردیگر باید تمدید شود.
روزنامه لس‌آنجلس تایمز روز یکشنبه ۲۶ اکتبر در گزارشی خبر داده بود، با نزدیک شدن به پایان مهلت تعیین‌شده برای توافق هسته‌ای و نبود توافق‌های لازم میان طرفین، ایران و ١+۵ گفت‌وگو برای تمدید مذاکرات را آغاز کرده‌اند.
به گزارش لس‌آنجلس تایمز، چندین نفر از دیپلمات‌های ارشد روسیه ازجمله سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه نیز از احتمال تمدید مذاکرات صحبت کرده‌اند.
عباس عراقچی، معاون حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه ایران نیز در اواسط سپتامبر گفته بود ادامه مذاکرات پس از پایان مهلت تعیین‌شده فاجعه نخواهد بود. به گفته عراقچی، در صورت نرسیدن به توافق احتمال تمدید زمان مذاکرات وجود دارد.
ایران خواستار لغو همه تحریم‌هاست
اختلاف‌ها به‌طور عمده بر سر ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم ایران و چگونگی برچیدن تحریم‌هاست. حتی اگر طرفین در باره ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم در ایران به توافق برسند، غرب مخالف برچیدن کامل و یکباره تحریم‌هاست.
برای دولت آمریکا مسئله اصلی ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم در ایران و توانایی احتمالی این کشور برای دستیابی به سلاح هسته‌ای است.
جان کری وزیر امور خارجه آمریکا می‌گوید: «ایالات متحده قصد دارد همه راه‌های ممکن برای دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای را مسدود کند٬ به‌طوری که بتواند در صورت تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای٬ دست‌کم فرصتی یک ساله داشته باشد تا واکنش مناسب را نشان دهد.»
ایران اما امضای توافق‌نامه جامع با غرب را به لغو همه‌ی تحریم‌ها مشروط کرده است. علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس روز جمعه (۳۱ اکتبر / ۹ آبان) اعلام کرد، «ایران در صورتی موافقتنامه هسته‌ای با گروه ۵+۱ را امضاء می‌کند که همه تحریم‌ها علیه تهران به سرعت لغو شود».
بروجردی که در سفری رسمی در پاریس به‌سر می‌برد در یک نشست خبری گفت: «ایران به عنوان بخشی از موافقت نامه هسته‌ای که ضرب‌الاجل آن ۲۴ نوامبر تعیین شده، خواستار لغو همه تحریم‌های غرب است».
این نماینده مجلس پیشنهاد آمریکا برای لغو تدریجی این تحریم‌ها را غیرقابل قبول دانست و افزود: «برای تحقق قطعی توافق ۲۴ نوامبر، چاره‌ای جز لغو سریع همه این تحریم‌ها نیست.»
بازگشت به حالت قبل در صورت عدم توافق
هم‌زمان با اظهارات علاءالدین بروجردی، منصور حقیقت‌پور یک نماینده دیگر مجلس نیز گفت، «اگر تا ماه آینده با ۵+۱ به توافق نرسیم، برنامه هسته‌ای ایران به حالت قبل باز می‌گردد.»
حقیقت‌پور که نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز هست، روز جمعه (۳۱ اکتبر / ۹ آبان) به خبرگزاری "خانه ملت" گفت: «هیچ مکانیزمی برای تمدید مذاکرات هسته‌ای پس از پایان مهلت تمدید توافق اولیه وجود ندارد. درصورت عدم کسب توافق نهایی تا یک ماه آینده برنامه هسته‌ای ایران به حالت قبل از توافق اولیه باز می‌گردد.»
این نماینده مجلس ادامه داد: «فاصله‌ها میان ایران و ۵+۱ درباره موارد مورد اختلاف بسیار زیاد بوده و راه رسیدن به توافق و تفاهم این است که آمریکایی‌ها دست از خوی استکباری و زیاده‌خواهی خود بردارند، زیرا درغیراین صورت هیچ مکانیزمی برای تمدید مذاکرات وجود ندارد.»
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا روز گذشته (پنجشنبه ۳۰ اکتبر) هشدار داد که برای دستیابی به توافق تنها چند هفته باقی‌مانده است و تصمیمات نهایی باید در همین فاصله کوتاه زمانی اتخاذ شود. کری گفت، ایران در فرصت کم باقی‌مانده٬ باید تصمیمات سختی اتخاذ کند تا بستر تحقق اهداف از پیش تعیین شده برای حل‌وفصل بحران ۱۰ ساله هسته‌ای فراهم شود.