چرخش در برنامه هستهای؟
۱۳۸۶ آذر ۱۴, چهارشنبهدیروز سه شنبه گزارشی حاوی نظرات نهادهای امنیتی ایالات متحده از سوی شورای ملی اطلاعات آمریکا انتشار یافت که در آن گفته شده برنامه هستهای ایران بعد از سال ۲۰۰۳ به دنبال دستیابی به جنگ افزار اتمی نبوده است. این ارزیابی تازه، تحولی در دیدگاه ایالات متحده نسبت به برنامه هستهای جمهوری اسلامی محسوب می شود. تفسیری در این باره از کریستینا برگمان
چند هفته پیش جورج بوش رئیس جمهور آمریکا اعلام کرده بود که اگر جامعه بین المللی تمام نیروی خود را برای جلوگیری از برنامه هسته ای ایران به کار نگیرد، جهان با جنگ جهانی سوم روبرو خواهد شد. و حالا دستگاه اطلاعاتی آقای بوش خبر میدهد که جمهوری اسلامی از چهار سال پیش دیگر به دنبال اسلحه اتمی نبوده است.
از این چرخش دیدگاه میتوان چند نتیجه مهم گرفت: نخست آنکه دوران بوش و جناح عقابهای حامی او در کاخ سفید سر آمده است. کسانی که هنوز در حاکمیت دولتی و پیرامون رئیس جمهور باقی ماندهاند آنقدر نفوذ و توانایی ندارند که بتوانند دیگران را نسبت به ضرورت حمله نظامی به ایران قانع کنند.
جورج بوش هنوز هم میتواند بر طبل خطر ایران بکوبد و دیگران را نگران کند. تنها حربه او وتو در مجلس کنگره است که اخیرا بارها برای جلوگیری از تصمیمات نمایندگان آن را به کار برده است، اما واقعیت این است که خود او از این حربه بیشتر ضربه می بیند.
نتیجه دیگر این است که ایران از خطر اقدامات تنبیهی تازهای توسط شورای امنیت سازمان ملل دور شده است. این برداشت آقای بوش که می گوید گزارش تازه ابعاد خطر ایران را افزایش داده است، دیگر هیچکس را قانع نمی کند. آقای بوش امروزه ضعیف تر از آنست که بتواند دیگران را با خود همسو کند. به علاوه چین و روسیه می توانند گزارش تازه را در تائید مواضع خود بگیرند و کشورهای دیگر هم درمی یابند که آقای بوش دیگر قادر نیست با حمله به ایران جهان را به فاجعه دیگری بکشد.
نتیجه سوم این است که گزارشهای دوایر اطلاعاتی ایالات متحده بیش از پیش اعتبار خود را از دست میدهند. این نهادها پیش از این با گزارشهای نادرست از زرادخانه صدام حسین رهبر پیشین عراق، ضعف خود را نشان دادند. دوایر امنیتی و اطلاعاتی ظاهرا امروزه محتاط تر شده اند، اما معلوم نیست که ماهرتر شده باشند و گرنه پیش از اینها میتوانستند از میزان پیشرفت ایران در برنامه هستهایاش گزارش درستتری ارائه دهند.
به علاوه در گزارش تازه دادههای دقیقی ارائه نشده و موضع روشنی به بیان نیامده است. شاید بتوان گفت که دوایر اطلاعاتی در این اواخر تنها محتاط تر شدهاند و قصد ندارند بیش از این نظرات رئیس جمهوری را تکرار کنند که ستاره اقبال او رو به افول است.
گزارش تازه نشان میدهد که آقای بوش دیگر نمیتواند مانند گذشته خود را قهرمان عمل و اقدامات قاطع نشان دهد، از این پس دولتمردان دیگری هستند که حرکتها را در صحنه سیاسی هدایت خواهند کرد.