پیام مجدد اوباما به تهران، این بار از پراگ
۱۳۸۸ فروردین ۱۶, یکشنبهایالات متحدهی آمریکا، آن گونه که رئیس جمهور آن، باراک اوباما میگوید خواهان "جهانی بدون سلاحهای هستهای" است. اوباما در سخنرانیای در برابر بیش از ۲۰ هزار تن تماشاگر در برابر برج تاریخی پراگ، اعلام کرد که نباید پنداشت گسترش سلاحهای هستهای امری اجتنابناپذیر است. باور به اجتنابناپذیری آن به گفتهی اوباما نوعی "تقدیرباوری" است.
سخنرانی اوباما با استقبال بسیار مواجه شد. در هنگام حضور او در مرکز پراگ، پایتخت جمهوری چک، همسرش میشل نیز در کنار او بود.
میراث جنگ سرد
اوباما گفت که جنگ سرد میراث خطرناکی به جا گذاشته است: هزاران سلاح اتمی. از این زرادخانه باید کاست و آزمایشهای اتمی را متوقف کرد.
اوباما ضمن ابراز اراده به برچیدن سلاحهای اتمی بر این نکته نیز تأکید کرد که نباید تصور نمود به سادگی و با شتاب میتوان جهان را خالی از این گونه سلاحها کرد. او گفت، شاید حتا عمر او برای دیدن جهانی بدون سلاح هستهای کفاف ندهد.
ما میتوانیم!
اوباما در پراگ بارها شعار دورهی مبارزات انتخاباتیاش را تکرار کرد که «ما میتوانیم». او در اثبات این توانستن گفت که رهبران جهان را برای شرکت در اجتماعی در واشنگتن فراخواهد خواند که موضوع آن خلع سلاح هستهای و تضمینهای امنیتی بهتر در برابر خطر هستهای خواهد بود.
این نشست، به گفتهی اوباما در همین سال جاری برگزار خواهد شد.
آمریکا اتمی میماند
اوباما گفت نباید گذاشت که کشورهای بیشتری به سلاح اتمی دست یابند. او خطر دستیبابی تروریستها به سلاح اتمی را نیز یادآور شد.
اوباما در مورد خود آمریکا گفت که کشورش تا زمانی که در جهان تهدید اتمی وجود دارد، از
سلاحهای اتمی دست نخواهد کشید.
انتقاد از کرهی شمالی
اوباما در بخشی از سخنرانی خود در پراگ از کرهی شمالی به خاطر پرتاب موشک فضایی انتقاد کرد و اقدام امروز آن کشور را عملی «تحریکآمیز» خواند. او گفت که کرهی شمالی به خاطر این اقدام باید تنبیه شود، آن هم «نه فقط از طرف شورای امنیت». او خواهان ایستادگی همگانی در برابر پیونگیانگ شد.
اوباما، پیش از این، در اولین واکنشش به پرتاب موشک حامل ماهواره توسط کرهی شمالی، این عمل را به مثابه نقض صریح قطعنامهی ۱۷۱۸ شورای امنیت سازمان ملل متحد دانسته بود. این قطعنامه کرهی شمالی را از پیشبرد برنامههایش در زمینهی موشکهای دورپرواز برحذر داشته است.
رئیس جمهور آمریکا در سخنرانی خود در پراگ در همین رابطه گفت که: «به قاعدهها بایستی پایبند بود و زیرپا گذاشتن آنها را با مجازات پاسخ داد... کلمات بایستی معنای خود را داشته باشند.»
خطر ایران
یکی از دو پایگاه سپر موشکی آمریکا، که جورج بوش برپایی آنها را با خطر موشکی از طرف ایران توجیه میکرد، در جمهوری چک مستقر است. در این مورد در این کشور از ابتدا بحث و اختلاف نظر وجود داشته است. نیرویی قوی در میان شهروندان خواهان برچیدن پایگاه موشکی آمریکاست.
در خود آمریکا نیز در مورد موجه بودن سپر موشکی که هم باعث تشویش روسیه شده و هم خرج بسیاری به بار میآورد، اختلاف نظر وجود دارد. به نظر میرسید که اوباما نیز خواهان دست کشیدن از پایگاه سپر موشکی در چک و لهستان باشد. ولی در پراگ، اوباما خط بوش را پی گرفت.
او در سخنرانی خود همانند سلفش جورج بوش سپر موشکی را به خاطر وجود خطر موشکی از جانب ایران موجه دانست. اوباما با صراحت گفت که تا زمانی که خطر ایران وجود دارد، آمریکا به برنامهی سپر موشکی پایبند خواهد بود.
اوباما در سخنرانی خود ایران و کرهشمالی را در کنار هم نهاد و گفت، جهان باید بکوشد این دو دولت را از دستیابی به سلاح اتمی باز دارد.
پیام دوباره به تهران
اوباما از پراگ نیز برای تهران پیام فرستاد و گفت که ایران میتواند دست به انتخاب بزند، جای شایستهی خود را در جامعهی جهانی به دست آورد و از حق استفادهی صلحآمیز از انرژی هستهای برخوردار باشد.
رئیس جمهور آمریکا گفت اما اگر ایران این سمت را برنگزیند، یعنی امتناع کند و به تعهدهای بینالمللی پایبند نباشد، شانس خود برای آیندهای مثبت را از دست میدهد.
اوباما مجددا در رابطه با ایران تکرار کرد که «ما خواهان گفتوگو هستیم.» او گفت که خواستش در مورد ایران این است که این کشور را با دیپلماسی و احترام، از برنامههای اتمیتهدیدکنندهاش بازدارد.
RN/MM