پولانسکی و پرونده‌ی "خطای جوانی"
۱۳۸۸ مهر ۶, دوشنبه
رومن پولانسکی قرار بود یکشنبه شب در جشنواره‌ی سینمایی زوریخ جایزه‌ای ویژه دریافت کند، اما به جای شرکت در جشن و مراسم بزرگداشت، شب را در بازداشتگاهی در زوریخ سپری کرد.
پولانسکی روز شنبه که از محل اقامت خود در فرانسه عازم سویس بود، در فرودگاه زوریخ دستگیر شد. دادگستری ایالات متحده ورود پولانسکی به سویس را به مقامات این کشور اطلاع داده، دستگیری او را خواستار شده بود.
یک پرونده ی قدیمی
بازداشت رومن پولانسکی به یک پرونده‌ی قدیمی بر می‌گردد که پس از سال‌ها هنوز بسته نشده است. پولانسکی متهم است که در سال ۱۹۷۷ در یک شب‌نشینی در خانه‌ی دوست هنرمندش جک نیکلسون در لوس‌انجلس، دختری ۱۳ ساله را به کمک مشروب و مواد مخدر فریب داده و با او "اعمال خلاف عفت" انجام داده است.
از نظر قوانین ایالت کالیفرنیا هماغوشی با دختران زیر ۱۶ سال به هرحال "تجاوز" به حساب می‌آید و قابل تعقیب است. پولانسکی همان زمان بازداشت شد، در دادگاه به جرم خود اعتراف کرد و از دختر ۱۳ ساله پوزش خواست. پولانسکی که چند هفته‌ای نیز در بازداشت به سر برده بود، پیش از پایان دادرسی، از آمریکا فرار کرد، زیرا بیم داشت با مجازات زندان روبرو شود.
پولانسکی که از همان سال‌ها در فرانسه اقامت دارد، دیگر هرگز به آمریکا برنگشت و حتی برای دریافت جایزه اسکار به خاطر فیلم "پیانیست" به آمریکا نرفت. در این سال‌ها مقامات دادگستری آمریکا حکم تعقیب را همچنان معتبر نگه داشتند. در سال ۲۰۰۵ با حکمی مجدد از پولانسکی خواسته شد که خود را به مقامات قضایی کالیفرنیا معرفی کند. پولانسکی از این امر خودداری ورزید، زیرا می‌دانست که بلافاصله دستگیر خواهد شد.
پولانسکی گمان می‌کرد که در اروپا از تعرض دادگستری آمریکا در امان است، غافل از آنکه مأموران آمریکایی همه جا به دنبال او هستند و بارها برای دستگیری او اقدام کرده‌اند. هنگامی که خبر شرکت او در جشنواره‌ی سینمایی زوریخ اعلام شد، آنها دست به کار شدند و دستگیری او را از مقامات سویسی خواستند. سویس و آمریکا قرارداد مبادلۀ افراد تحت تعقیب را امضا کرده‌اند.
«رسوایی حقوقی»
محافل فرهنگی و رسانه‌های گروهی سویس در واکنش به بازداشت پولانسکی همداستان نیستند. بسیاری از روشنفکران و هنرمندان از دولت سویس انتقاد کرده‌اند که در برابر پلیس آمریکا به زانو افتاده و یک هنرمند سرشناس را به درد سر انداخته است.
"انجمن سینماگران سویس" در اطلاعیه‌ای گفته است دولت سویس باید به نحوی به پولانسکی خبر می‌داد که خطر بازداشت او را تهدید می‌کند. به نظر این انجمن، دستگیری مردی ۷۶ ساله به خاطر خلافی که بیش از سی سال پیش مرتکب شده، نه تنها "رسوایی حقوقی" بلکه یک "فضاحت فرهنگی" است.
مقامات رسمی سویس گفته‌اند که مشکل پولانسکی یک پرونده‌ی حقوقی است و نباید این دعوای حقوقی به خاطر شهرت پولانسکی لوث شود. تجاوز جنسی هم طبق قوانین آمریکا و هم طبق قوانین سویس، جرمی سنگین است و مشمول مرور زمان نمی‌شود.
خطر تحویل به آمریکا
روزنامه‌های پرفروش آمریکا با جار و جنجال از دستگیری "کارگردان فراری" خبر داده‌اند. زنی که بیش از ۳۰ سال پیش مورد تجاوز قرار گرفته، اینک ازدواج کرده، مادر سه فرزند است و اعلام کرده که "خطای جوانی" پولانسکی را بخشیده است. اما دادگستری کالیفرنیا همچنان خواهان محاکمه پولانسکی و مجازات اوست، که احتمال دارد چند سال زندان باشد.
در روزهای آینده دادگستری آمریکا باید تقاضایی مبنی بر تحویل پولانسکی به دولت سویس ارائه دهد. او تا زمان اعزام به ایالات متحده باید در زندان باقی بماند.
وکلای رومن پولانسکی به بازداشت او اعتراض کرده، از مقامات سویس تقاضا کرده‌اند که او را با قید ضمانت آزاد کنند. آنها تلاش خواهند کرد از تمام امکانات حقوقی استفاده کنند تا پولانسکی به آمریکا تحویل داده نشود.