پشتیبانی الازهر از ممنوعیت برقع در فرانسه
۱۳۸۹ مهر ۳, شنبهسناتورهای فرانسوی که یک هفته پیش قانون ممنوعیت استفاده از نقاب و برقع را به اتفاق آراء تصویب کردند، اکنون از منبعی مورد پشتیبانی قرار میگیرند که انتظارش را نداشتند. عبدالموتی البیومی عضو شورایعالی روحانیون دانشگاه الازهر فتوا داده است:«پوشش کامل چهره زنان، نه تنها منطبق بر اصول پایه اسلام نیست، بلکه به وجهه اسلام آسیب میرساند.»
شورایعالی روحانیون الازهر، بالاترین مرجع مذهبی در میان اهل سنت است که اکثریت مسلمانان جهان را تشکیل میدهند. روزنامه آلمانی فرانکفورتر روندشاو درباره اهمیت فتوای البیومی مینویسد:«این فتوا نه تنها پشتیبانی مفتی بزرگ احمد الطیب، رئیس البیومی را به دنبال دارد، بلکه نظر دولت مصر را نیز تامین میکند.»
نقش پیشروی مفتی درگذشته
بهگزارش فرانکفورتر روندشاو، مساله برقع پیش از آن که در مجمع ملی و سنای فرانسه مطرح شود، در قاهره جنجال بهپا کرده بود. یک سال پیش، "محمد سعید طنطاوی" از اعضای مهم شورای روحانیت الازهر، هنگام بازدید از یک مدرسه با دختر ۱۲ سالهای برخورد کرد که صورت خود را کاملا پوشانده بود. شیخ اعتراض کرد و از آن دختر خواست که صورتش را باز کند.
طنطاوی، خطاب به این دختر گفت:«پوشاندن چهره هیچ ربطی به اسلام ندارد.» وی سپس ورود دانشجویانی را که چهره خود را با برقع میپوشنانند به الازهر ممنوع کرد. این اقدام، اعتراضات و شکایات متعدد بنیادگرایان مصر را به دنبال داشت. اما الازهر از این شکایات پیروز بیرون آمد.
به این ترتیب، اکنون از ورود دانشجویان دختر با نقاب و برقع به الازهر جلوگیری میشود و تعداد زیادی از دانشگاهها و رستورانهای مصر به این حرکت پیوستهاند.
جنبش ضد برقع در سوریه
ممنوعیت برقع به مصر محدود نمیشود. برخی دیگر از کشورهای عربی نیز، تصمیم گرفتهاند با گسترش تندرویهای اسلامی مقابله کنند. به عنوان نمونه، سوریه به تازگی ۱۲۰۰ زن معلم را که با برقع در کلاس درس حاضر میشدند از تدریس محروم کرد . این زنان فقط حق دارند به کارهای دفتری بپردازند تا با بچهها تماس نداشته باشند. ورود زنان برقع پوش به دانشگاهها نیز ممنوع شده است.
بشارالاسد رئیسجمهور سوریه اخیرا در یک مصاحبه گفته است:«نقاب با فرهنگ سوریه بیگانه است. این یک ایدئولوژی وارداتی است. این ضرورت زمان است که ما با بنیادگرائی در منطقه مقابله کنیم و جامعه خودمان را تا حد ممکن سکولار نگه داریم.»
اقدامات پادشاه عربستان
بهگزارش فرانکفورتر روندشاو، حتی ملک عبدالله پادشاه عربستان سعودی نیز، که آموزههای سختگیرانه مکاتب سلفی و حنفی در کشورش ریشه دارند، بر دامنه اقدامات خود، برای مبارزه با برقع، افزوده است. صدها معلم در پنج سال اخیر به خاطر دیدگاههای بنیادگرایانه خود از کار برکنار و ۲ هزار پیشنماز بنیادگرا از مساجد رانده شدهاند.
پادشاه عربستان سعودی به تازگی دستور داده است که فتواهای بنیادگرایانه نیز از اینترنت و کانالهای تلویزیونی پخش نشوند. تنها اعضای شورایعالی روحانیت که از سوی پادشاه تعیین میشوند، اجازه صدور فتوا دارند. در نتیجه اقدامات پادشاه، تعداد زیادی از وبسایتها و سرویسهای اساماس که تاکنون فتواهای خشونتآمیز را پخش میکردند ممنوع شدهاند.
آزادی در خدمت تحجر؟
در این میان، بسیاری از طرفداران نقاب و برقع، برای به کرسی نشاندن خواستخود، دیگر تنها به قرآن و احکام مذهبی استناد نمیکنند. آنها بیشتر بر حق آزادی مذهب و عقیده تاکید میکنند. از نظر آنها پوشش کامل زنان، سمبل شورش علیه رژیمهائی است که آن را ناکارآمد، فاسد و خودکامه میدانند.
در این شرایط، فتوای مفتی الازهر، به کمک حکومتهائی آمده است که از سوی بنیادگرایان به چالش کشیده شدهاند. آنها با استفاده از چنین فتوائی میتوانند هدف نهائی خود را پیگیری کنند:ایجاد سدی در برابر یک اپوزیسیون خشن رشد یابنده، زیر نام الله.
جواد طالعی
تحریریه: فرید وحیدی