1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

پشتيبانى رضا پهلوى از فراخوان به رفراندم براى تغيير قانون اساسي ايران

كيواندخت قهارى۱۳۸۳ دی ۲۱, دوشنبه

بيش از يك ماه پيش گروهى از شخصيتهاى فرهنگى و سياسى ايرانى در داخل و خارج كشور مردم را فراخواندند تا درخواست انجام رفراندومى را براى تغيير قانون اساسى ايران امضا كنند. از آخرين چهره‌هاى سياسى امضا كننده اين فراخوان رضا پهلوى وليعهد سابق ايران است.

https://p.dw.com/p/A4CF
عکس: AP

در روزهاى آغازين آذر ماه ۸ تن از فعالان فرهنگى و سياسى ايران فراخوانى را در اينترنت منتشر كردند با عنوان ”فراخوان ملى برگزارى رفراندم“. نويسندگان اين فراخوان با تاكيد بر اينكه ايران سالهاست در انزواىسياسى به سر ميبرد و مردم ايران در بيست و شش سال گذشته مصيبتهاى بسيارى را متحمل شده‌اند و از تحقير و انزواى سياسى كشورشان رنج برده‌اند، ”شكل‌گيرى حكومتى دموكراتيك مبتنى بر اعلاميه جهانى حقوق بشر“ را راه حل رهايى مردم از رنج خود دانسته‌اند. آنان كليد اصلى گشايش راه دگرگونى را در تغيير قانون اساسى ايران مى‌بينند، اشاره ميكنند به اينكه قانون اساسى جمهورى اسلامى و عملكرد نهادهاى برخاسته از آن با اعلاميه جهانى حقوق بشر و حقوق و آزاديهاى فردى و اجتماعى مردم در تضادى بنيادين است، زيرا اين قانون به تبعيضهاى گوناگون دينى، عقيدتى و جنسى قانونيت مى‌بخشد، سد پيشرفت ايران در زمينه‌هاى گوناگون اقتصادى و اجتماعى است و ايران را در انزواى سياسى نگاه ميدارد. براى همين نويسندگان فراخوان از مردم خواسته‌اند با افزودن امضاى خود بر پاى اين فراخوان در اينترنت خواست خود را براى انجام رفراندمى به بيان درآورند، رفراندمى كه با نظارت نهادهاى بين‌المللى برگزار شود و در آن مردم آزادانه راى داده، نشان دهند كه خواستار تشكيل مجلس موسسان‌اند تا پيش‌نويس قانون اساسى نوينى را تدوين كند، قانون اساسى نوينى كه مبتنى بر اعلاميه جهانى حقوق بشر و ميثاقهاى الحاقى آن باشد.

تا كنون بيش از سى هزار نفر با امضاى اينترنتى خود از اين فراخوان پشتيبانى كرده‌اند.

يكى از مشهورترين رهبران اپوزيسيون حكومت جمهورى اسلامى ايران، رضا پهلوى، وليعهد پيشين ايران نيز در روز جمعه ۱۸ ديماه با انتشار بيانيه‌اى در سايت اينترنتى خود از خواست رفراندم پشتيبانى كرده است. از زمان انتشار فراخوان ياد شده واكنشهاى گوناگونى به اين فراخوان در صف سلطنت‌طلبان ديده ميشد. هواداران افراطى سلطنت از اين فراخوان به عنوان توطئه‌اى كه يخواهد جلوى سرنگونى جمهورى اسلامى را بگيرد نام ميبرند، در حاليكه برخى از آنان از اين فراخوان پشتيبانى كرده‌اند.

اينك مدعى تاج و تخت در ايران، رضا پهلوى، در بيانيه‌اش از طرح ”رفراندم“ به عنوان اصل راهنماى مبارزه‌اى ملى نام برده كه به گفته او نتيجه ”درخشش آفتاب آزادى و حقوق بشر در آسمان مبارزات مردم ايران“ است.

رضا پهلوى به همبستگى‌اى اشاره مى‌كند كه خواست انجام رفراندم، براى نخستين بار پس از به نتيجه نرسيدن طرحهاى اصلاح‌طلبان، در ميان دانشجويان، فعالان حقوق بشر، سازمانها واحزاب و شخصيتهاى سياسى ايجاد كرده است. وى در عين اعلام پشتيبانى از برگزارى رفراندم، انجام آن را در وضعيت كنونى ايران ناممكن مى‌داند، زيرا به نظر او ”رفراندم بايد در شرايطى انجام شود كه در آن زندانيان سياسى و عقيدتى آزاد شوند، رسانه‌ها آزاد باشند و همه احزاب، گروهها و تفكرها در تشكل، فعاليت و تبليغ از آزادى كامل برخوردار باشند.“

وليعهد پيشين ايران معتقد است كه بايد مردم را براى وادار كردن حكومت ايران به تسليم در برابر خواست عموم بسيج كرد، اما نبايد دست به خشونت زد و شعارهاى تند و غيرواقعى داد، چون اين همه موجب خشونت‌ورزى بيشتر حكومت ايران خواهد شد. اين نظر رضا پهلوى ناهمخوان با نظر گروهى از سلطنت‌طلبان است كه معتقدند نخست بايد حكومت جمهورى اسلامى سرنگون شود تا سپس رفراندمى در ايران صورت گيرد.

برخى ناظران سياسى معتقدند كه اين اقدام رضا پهلوى در جهت تقويت اتحاد ميان نيروهاى اپوزيسيون حكومت جمهورى اسلامى براى بسيج مردم و وادار كردن حكومت به برگزارى رفراندم خواهد بود.