پرونده هستهای ایران محور رایزنیهای بینالمللی
۱۳۸۶ دی ۲۷, پنجشنبهفرانک- والتر اشتاینمایر، وزیر خارجهی آلمان بر این نظر است که چالش هستهای ایران همچنان در دستور کار سیاست خارجی جامعهی جهانی باقی خواهد ماند. وی که صبح پنجشنبه، ۱۷ ژانویه، پیش از دیدار با محمد البرادعی سخن میگفت، تأکید کرد که جامعهی جهانی اجازه نخواهد داد در منطقه خاورمیانه تکنولوژی تسلیحات هستهای تولید و گسترش یابد. اشتاینمایر ابراز امیدواری کرد که وزرای خارجهی گروه ۵+۱ در دیدار روز سهشنبه خود در برلین، در زمینهی رویکرد بعدی نسبت چالش هستهای ایران مذاکرهای اساسی و ثمربخش داشته باشند.
دیدار با محمد البرادعی
محمد البرادعی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفتهی پیش در سفری به تهران از رهبران جمهوری اسلامی اسلامی این قول را گرفت که تا ۴ هفتهی دیگر همهی ابهامهای موجود در باره برنامه هستهای ایران برطرف شوند. دیدار وزیر خارجهی آلمان با البرادعی در روز پنجشنبه به منظور آشنایی بیشتر با جزئیات مذاکرات او در تهران انجام شد. اشتاین مایر نکات عمدهی گفتگو با البرادعی را در مذاکرات گروه ۵+۱ در برلین مطرح خواهد کرد.
وزیر خارجه آلمان، پیش از دیدار با البرادعی همچنین به این موضوع اشاره کرد که گزارش اخیر سازمانهای ا طلاعاتی آمریکا در بارهی توقف برنامه تسلیحات هستهای ایران ایجاب میکند که از سیاست اتمی جمهوری اسلامی ارزیابی جدیدی به عمل آید. ولی این گزارش نیز به گفتهی اشتاین مایر، مسائل مربوط به چالش هستهای ایران را حل نکرده است.
موضوع جلسهی گروه ۵+۱
گروه ۵+۱، متشکل از ۵ عضو دائم شورای امنیت و آلمان در مذاکرات خود در روز سهشنبه آینده، رویکرد بعدی در قبال ایران و امکان تصویب یک قطعنامه دیگر علیه این کشوررا بررسی خواهد کرد. با پیشنهاد ۶ کشور یادشده تا کنون شورای امنیت سازمان ملل دو قطعنامه به تصویب رسانده که در آنها از ایران اثبات صلحآمیزبودن برنامه هستهایاش و نیز تعلیق غنیسازی اورانیوم را تقاضا کرده است. برای واداشتن جمهوری اسلامی به انجام این خواستهها، قطعنامههای یادشده حاوی رشته تحریمهایی علیه ایران هستند. تهران تا کنون گرچه برای رفع نگرانیها و ابهامها نسبت به برنامه هستهایاش همکاریهای بیشتری را با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پیش گرفته است، اما کماکان از تعلیق غنیسازی اورانیوم سرباز میزند. سرسختی جمهوری اسلامی در عدم تعلیق غنیسازی این تردید را ایجاد کرده است که تحریمهای وضعشده از کارآیی و تأثیر چندانی برخوردار نبودهاند. گزارشی که روز چهارشنبه، ۱۶ ژانویه، اداره حسابرسی وابسته به کنگره آمریکا انتشار داد نیز از کارایی کم تحریمها علیه ایران حکایت دارد.
نمایندگان ایران و آمریکا در چین
در همین حال، با انتشار گزارش سازمانهای اطلاعاتی آمریکا در اوایل ماه دسامبر گذشته، ضرورت تشدید تحریمها علیه ایران با شک و تردیدهایی بیتشری به ویژه از جانب روسیه و چین روبرو شده است. در گزارش یادشده گفته میشود که ایران برنامه تسلیحات هستهای خود را ازسال ۲۰۰۳ متوقف کرده است. همچنین قول اخیر ایران به البرادعی در بارهی رفع همهی ابهامات پیرامون برنامه هستهایاش نیز، ظاهراَ توافق بر سر تصویب قطعنامهی جدید را دشوارتر کرده است.
در آستانهی برگزاری جلسهی وزرای خارجهی گروه ۵+۱، تلاشهای دیپلماتیک آمریکا، ایران و اسرائیل برای تأثیرگذاری بر روند مذاکرات این جلسه شدت بیشتری یافته است. سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ایران روز پنجشنبه، 17 ژانویه (27 دی) به چین سفر کرده است تا رهبران این کشور را به عدم همراهی در تشدید تحریمها علیه ایران متقاعد کند. به گزارش ایرنا مدیرکل وزارت خارجه چین در مراسم استقبال از جلیلی و هیئت همراه وی در فرودگاه پکن، گفته است که به رغم تلاش آمریکا و کشورهای غربی برای تحریم و فشار بر ایران، چین معتقد است که این پرونده باید از مسیر تحریم و فشار خارج شود.
سفر مقام ایرانی به پکن در حالی صورت میگیرد که جان نگرو پونته، معاون وزیر خارجه آمریکا نیز برای دیدار با رهبران چین در این کشور به سر میبرد. به گزارش خبرگزاریها، پرونده هستهای ایران و متقاعد کردن چین به ضرورت صدوریک قطعنامه جدید علیه این کشور از جمله موضوعات مذاکرات نگروپونته با مقامات پکن است.
تلاشهای اسرائیل برای تشدید فشار بر ایران
در تحولی دیگر، خانم زیپی لوینی، وزیر خارجهی اسرائیل به مسکو رفته است تا دردیدار با مقامات روسیه، آنها را به تشدید فشار بر ایران تشویق کند. به گزارش اینترفاکس، خبرگزاری روسیه، لوینی روز پنجشنبه در مسکو از اقدام روسیه به صدور محمولهی سختی اتمی برای ایران انتقاد کرده است.
روز چهارشنبه، ۱۶ ژانویه، در آستانه سفر لوینی به روسیه، سفارت اسرائیل در مسکو با انتشار بیانیهای هدف از این سفر را متقاعد کردن رهبران روسیه به تشدید تحریمهای علیه ایران ذکر کرد. در اطلاعیه یادشده به نقل از لیونی آمده است که روسیه و جامعهی جهانی نیز مانند اسرائیل از خطر ایران آگاهند و جهان نباید اجازه دهد که ایران به سلاح هستهای دست یابد.
آزمایش موشک جدید اسرائیل
همزمان با سفر لوینی به مسکو، در خود اسرائیل ارتش این کشور موشک دوربردی را آزمایش کرد که به گفته کارشناسان نظامی ۴۵۰۰ کیلومتر برد دارد و قادر به نشانهگیری اهدافی در خاک ایران است. چندی قبل، ایهود المرت، نخست وزیر اسرائیل تأکید کرد که کشورش از هر ابزاری استفاده خواهد کرد تا ایران را از دستیابی به سلاح اتمی بازدارد. در دیدار هفتهی پیش رئیس جمهور آمریکا از اسرائیل نیز، المرت کوشید با ارائه گزارشها واطلاعاتی که سازمانهای جاسوسی اسرائیل به دست آوردهاند بوش را متقاعد کند که گزارش اخیر سازمانهای اطلاعاتی آمریکا در بارهی توقف برنامه هستهای ایران با واقعیت سازگاری ندارد. سخنرانی تند جرج بوش علیه جمهوری اسلامی در ابوظبی و خطرناک توصیف کردن این حکومت برای امنیت جهان این ارزیابی را دامن زده است که وی متأثر از گفتگوهایش با رهبران اسرائیل تا حدودی از نتیجهگیریهای گزارش سازمانهای اطلاعاتی آمریکا در بارهی کاهش خطر جمهوری اسلامی فاصله گرفته است.