وکیل برخی خانوادههای پرواز اوکراین: به حکم اعتراض میکنیم
۱۴۰۲ فروردین ۲۸, دوشنبهیک روز پس از صدور حکم دادگاه علیه "متهمان" پرونده هواپیمای سرنگونشده اوکراینی، وکیل تعدادی از خانوادههای جانباختگان به سایت "دیدهبان ایران" گفت: «ما این حکم را قبول نداریم؛ در حد کیفرخواستی که ما قبول نداشتیم حکم را صادر نکردند.»
محمود علیزاده طباطبایی عنوان کرد که این حکم هنوز به طور رسمی به آنها ابلاغ نشده و از طریق رسانهها از این موضوع با خبرشدهاند. او اضافه کرد: «شکایت موکلین ما از افراد دیگر بوده که هنوز پرونده مفتوح است. در این حد هم مورد قبول موکلین ما نیست.»
قوه قضائیه ایران روز یکشنبه (۲۸ فروردین) بعد از سه سال رسیدگی، برای فرمانده سامانه دفاعی "تور ام یک" که متهم ردیف اول این پرونده معرفی شده بود، حکم ۱۳ سال زندان صادر کرد که ده سال آن قابل اجراست. ۹ متهم دیگر این پرونده به یک تا سه سال زندان محکوم شدهاند. همچنین اعلام شد که برای هر جانباخته مبلغ ۱۵۰ هزار دلار غرامت در نظر گرفته شده که به خانواده این افراد تعلق میگیرد.
در این حکم و همچنین در جریان روند دادگاه اشارهای به هویت متهمان نشده و حتی تصویری نیز از آنان تا کنون منتشر نشده است.
علیزاده طباطبایی با اشاره به این که خانوادههای جانباختگان پرواز اوکراینی افراد دیگری را مقصر میدانند گفت: «درجه، شغل و جایگاه متهمان مشخص است ولی نمیدانیم واقعا این ده نفر مقصر بودند یا خیر.»
انجمن خانوادههای جانباختگان پرواز PS752 ساعاتی پس از انتشار خبر صدور حکم برای "متهمان" این پرونده، در بیانیهای حکم "دادگاه نمایشی" را محکوم و اعلام کرد: «ما به هیچ عنوان صلاحیت این دادگاه را نپذیرفتیم و نخواهیم پذیرفت، چه برسد که بر حکم آن تن دهیم.»
کنعانی: مسئولانه رفتار کردیم
در همین حال ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، صبح روز دوشنبه (۲۸ فروردین) رأی دادگاه در پرونده سرنگونی هواپیمای اوکراینی با موشکهای سپاه پاسداران را "منطبق بر کنوانسیون شیکاگو" خوانده و گفت ایران "همه وظایف خود" را طبق این کنوانسیون و "قوانین و مقررات داخلی خودش انجام داده است."
کنعانی مدعی شد عملکرد جمهوری اسلامی در این پرونده "مسئولانه" بوده و احکام صادره در این پرونده "حداکثری" هستند. او گفت: «این احکام بدوی است و شاکیان و متهمان میتوانند در ظرف ۲۰ روز قانونی پس از ابلاغ حکم درخواست تجدیدنظر کنند.»
معاهده هوانوردی غیرنظامی بینالمللی معروف به "کنوانسیون شیکاگو" سال ۱۹۴۷ توسط ۵۲ کشور به امضا رسید. ایران یکی از نخستین امضاکنندگان این معاهده بوده است. این معاهده اساس حقوق بینالمللی هوانوردی را بر اساس حقوق بینالملل ایجاد کرد که به تأسیس "ایکائو" (سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی) منجر شد. در این معاهده مقرر شده است "هر دولتی حاکمیت کامل و انحصاری بر حریم هوایی سرزمین خود دارد."
پرواز PS752 با ۱۷۶ سرنشین سحرگاه ۱۸ دی ۱۳۹۸ لحظاتی پس از بلند شدن از باند فرودگاه "امام خمینی" تهران هدف دو موشک سپاه پاسداران قرار گرفت و سقوط کرد. مقامات جمهوری اسلامی ابتدا از بیان حقیقت طفره رفته و سرانجام پس از گذشت سه روز و در نتیجه فشارهای بینالمللی، شلیک موشک به هواپیمای مسافربری را ناشی از "نقص فنی و خطای انسانی" معرفی کردند.
بیش از هفتاد نفر از اعضای خانوادههای جانباختگان سال گذشته در اعتراض به روند "نمایشی" دادگاه از شکایت خود انصراف داده و پیش از صدور رأی، اعلام کردند که این دادگاه را به رسمیت نمیشناسند. انجمن خانوادههای جانباختگان پرواز PS752 تأکید کرده است که از تلاش برای تحقق دادخواهی "خسته نخواهیم شد."