واکنش‌های داخلی و خارجی به تظاهرات ۲۵ بهمن
۱۳۸۹ بهمن ۲۵, دوشنبه
در حالی که همه خبرگزاری‌های مهم جهان ناآرامی‌های امروز تهران و برخی دیگر از شهرهای ایران را منعکس کردند، خبرگزاری‌های رسمی ایرنا، ایلنا و ایسنا در ایران، تا ساعت ۹ و نیم شب به وقت تهران، هیچ خبری در این مورد منتشر نکردند. در مقابل، دو خبرگزاری فارس و مهر، گزارش‌هائی منتشر کردند که در آنها به تظاهرکنندگان به شدت حمله شده کرده یا آنها را مورد اهانت قرار داده‌اند.
خبرگزاری فارس(وابسته به سپاه پاسداران)، تظاهرکنندگان ایرانی را "منافق، سلطنت‌طلب، اراذل و اوباش و فتنه گر" خواند و نوشت که آنها به بهانه حمایت از مردم مصر و تونس به خیابان آمدند، اما در تظاهرات خود هیچ شعاری در حمایت از مردم مصر و تونس سر ندادند.
آشوبگر خواندن معترضان
اغلب گزارش‌هائی که روز دوشنبه ۲۵ بهمن از تهران رسید، نشان می‌داد که حکومت بسیجی‌های ۱۴ تا ۱۸ ساله تازه‌ای را به انواع وسایل سرکوب مجهز کرده و برای جلوگیری از به‌هم پیوستن معترضان به جان آنها انداخته است. همین گروه‌ها، با همراهی موتورسوارها و لباس شخصی‌های مجهز به گاز اشک‌آور و چوب و چماق، در نقاط مختلف تهران به جان معترضان افتادند و تعداد بی‌شماری را مجروح کردند. اما خبرگزاری فارس، تظاهرکنندگان را به "آزار و اذیت مردم، و ایجاد راهبندان" متهم کرد و نوشت:«عده‌ای از آشوبگران موجب ترافیک شدند و برخی از آنها در حوالی میدان توحید حداکثر تلاششان به آتش کشیدن سطل زباله و ایستگاه اتوبوس در خیابان‌های فرعی بود که با نفرت و اعتراض مردم روبرو شدند.»
زمینه‌سازی برای دستگیری موسوی و کروبی
خبرگزاری فارس، گروه‌های چندهزار نفری را "تجمعات چند نفره" نامید و نوشت که مردم در اعتراض به تظاهرکنندگان، میرحسین و کروبی را مورد لعن و نفرین قرار دادند و خواستار دستگیری، محاکمه و اشد مجازات برای "سران بازی‌خورده دشمن" شدند.
محافل و چهره‌های تندرو در حکومت ایران، ماه‌ها است در رسانه‌های خود خواستار دستگیری، محاکمه و حتی اعدام موسوی و کروبی شده‌اند.
خبرگزاری فارس، دراقامه اتهام علیه معترضانی که امروز دستگیر شده و یا احتمالا در روزهای آینده دستگیر خواهند شد، تا آنجا پیش رفت که آنها را به مجاهدین خلق و کومله نیز منتسب دانست و نوشت: «یکی از عوامل این گروهک‌ها، تمام جیب‌های خود را پر سنگ کرده بود و این سنگ‌ها را به سمت مردم و نیروی انتظامی پرتاب می‌کرد، وی بلافاصله شناسائی و دستگیر شد.»
خبرگزاری فارس، در پایان گزارش خود کوشیده است روایتی به کلی متفاوت از گزارش‌های خبرگزاری‌های غیردولتی و شاهدان مستقل در باره حضور معترضان در پیاده روها به دست دهد. این خبرگزاری نوشته است:«ساعاتی که برای این تجمع انتخاب شده بود، با تعطیلی مردم از ادارات روبرو شده بود و به طور طبیعی مردمی که می‌خواستند به منزل خود بازگردند، در اثر ترافیک مجبور بودند پیاده‌روها را پیاده طی کنند.»
خبرگزاری فارس گرچه در ابتدای گزارش خود اجتماعات مردم را "چند نفره" خوانده است، اما در پایان می‌نویسد:«صاحب‌نظران تعداد نیروها در این تجمعات را بسیار کمتر از تجمعات ۱۳ آبان و روز عاشورا ارزیابی می‌کنند.»
تعطیل جشنواره فجر
خبرگزاری مهر نیز که معمولا لحن آرام‌تری دارد، این‌بار تظاهرات معترضان را "اغتشاشات" نام نهاده و خبر داده که ناآرامی‌های امروز تهران برخی از برنامه‌های رسمی دولتی، از جمله جشنواره فجر را به تعطیل کشانده است. این خبرگزاری افزوده:«در حالی که عده معدودی از قانون شکنان بنابر اعلامیه کارگزاران فتنه امروز بعد از ظهر در محدوده میدان انقلاب اقدام به اغتشاش کرده بودند، ترافیک سنگینی را در حمل و نقل عمومی به‌خصوص شبکه اتوبوسرانی بی. آر.تی ایجاد کرده و موجب سرگردانی مردم شدند.»
در ادامه این گزارش تعطیل مغازه‌ها نیز بدینگونه توضیح داده شده است:«کسبه این محدوده نیز از ترس تعرض اغتشاشگران و تخریب اموالشان اغلب تعطیل کرده و آنها نیز به نوعی دیگر از فعالیت روزانه خود بازماندند.» در ناآرامی‌های پس از انتخابات سئوال برانگیر ریاست‌جمهوری سال گذشته ایران، اسناد و مدارک بی‌شماری نشان داد که نیروهای لباس شخصی و بسیج به مغازه‌ها و خانه‌های مردم حمله کرده و خسارات سنگینی به بار آورده‌اند.
خبرگزاری مهر هم ناراضیان را متهم می کند که آنها هیچ شعار و نمادی مبنی بر حمایت از انقلاب مردم مصر و تونس حمل نمی‌کرده‌اند.
سایت الف، وابسته به احمد توکلی، چهره پرنفوذ در مجلس ایران نیز نوشته است که نیروهای امنیتی معترضان را متفرق کردند و «در مواردي پليس ناچار شد برای پراكندن و پيشگيری از ايجاد اغتشاش توسط آنها از گاز اشك آور استفاده كند.»
این سایت در ادامه گزارش خود به شلوغی و ازدحام خیابان‌های اصلی شهر در روز ۲۵ بهمن اشاره کرده، ولی آن را با «تجمع وسیع نیروهای انتظامی» مرتبط دانسته است. این سایت توضیح نداده است که دلیل این بسیج قوا و حضور گسترده نیروهای انتظامی در خیابان‌های تهران چه بوده است.
واکنش‌های خارجی
برخورد خشونت‌آمیز با تظاهرکنندگان، در خارج از کشور واکنش انتقادی مقام‌های سیاسی و سازمان‌های مدافع حقوق‌بشر را برانگیخت. سازمان عفو بین‌الملل با صدور بیانیه‌ای برخورد خشن نیروهای امنیتی را با تظاهرکنندگان در تهران و اصفهان محکوم کرد.
عفو بین‌الملل در بیانیه خود بار دیگر حق مردم ایران را برای برگزاری تظاهرات مسالمت‌آمیز در حمایت از مردم مصر و تونس مورد تاکید قرار داد.
به‌گزارش خبرگزاری‌های آلمان و فرانسه، هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا نیز به دنبال برخورد خشونت‌آمیز با تظاهرکنندگان، دولت ایران را به "مقدس‌نمائی" متهم کرد. کلینتون به خبرنگاران گفت:«رژیم ایران، از اعتراضات مخالفان دولت در مصر استقبال کرد، اما تلاش می‌کند مخالفان را در کشور خودش سرکوب کند.»
خبرگزاری آلمان به نقل از وزیر خارجه آمریکا نوشت:«من و سایر اعضای دولت آمریکا، به روشنی از تلاش‌های مردمی که در تهران به خیابان رفتند پشتیبانی می‌کنیم. دولت ایران باید سیستم سیاسی را باز کند و صدای مخالفان و جامعه مدنی را بشنود.»
همزمان، ویلیام هیگ وزیر امورخارجه بریتانیا نیز با اشاره به تصاویر ضرب و جرح تظاهرکنندگان ایرانی که امروز منتشر شده است، گفت:«محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهوری ایران معتقد است مردم مصر حق دارند آزادانه عقایدشان را بیان کنند. دولت ایران نباید این حق را از مردم خودش دریغ کند.»
همزمان با تظاهرات اعتراضی در ایران، گروه‌هائی از ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز، در برابر سفارت‌خانه‌های ایران در بروکسل، پاریس، لندن، برلین و چند شهر دیگر دست به تظاهرات اعتراض آمیز زدند.
JT/FW