واکنش‌ها بە شادی گل جنجالی بازیکن تیم‌ ملی ترکیه

شامگاه سه‌شنبه (۲ ژوئیه) آخرین دیدار مرحله یک‌هشتم نهایی مسابقات جام ملت‌های اروپا میان تیم‌های ملی ترکیه و اتریش برگزار شد. پیکار دو تیم در حضور بیش از ۳۵ هزار تماشاگر در ورزشگاه لایپزیگ انجام گرفت و در پایان با نتیجە دو بر یک، ترکیه پیروز میدان بود. اما شادی پس از گل مریح دمیرال و شعارهای مهاجرستیزانه هواداران اتریشی، بە حاشیەها و واکنش‌های زیادی دامن زده است.

مریح دمیرال پس از زدن گل دوم بازی، با هر دو دست خود، نماد "گرگ‌های خاکستری" را نشان داد. اگرچه این اقدام او با واکنش داور روبرو نشد، اما خارج از مستطیل سبز جنجال‌های زیادی بە دنبال داشتە است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

نانسی فیزر، وزیر کشور دولت آلمان، روز چهارشنبه سوم ژوئیه در صفحە اکس خود نوشت: «نمادهای راستگراهای افراطی ترکیه در ورزشگاه‌های ما جایی ندارند. استفادە از مسابقات فوتبال جام ملت‌های اروپا بە عنوان بستری برای نژادپرستی، کاملا غیر قابل قبول است.»

وزیر کشور دولت آلمان در ادامە تاکید کردە کە مقامات امنیتی آلمان بە دقت فعالیت راستگرایان افراطی ترک در آلمان را زیر نظر دارند.

اتحادیە فوتبال اروپا (یوفا) نیز اعلام کردە کە بە این موضوع ورود کردە و آن را بررسی می‌کند.

گرگ‌های خاکستری چه کسانی هستند؟

گرگ‌های خاکستری (Bozkurtlar)، بە سازمان ملی‌گرایان پانترک گفتە می‌شود کە در اواخر دهه ۶۰ میلادی توسط یک نظامی بە نام "آلپ ارسلان" تاسیس شد. ایدولوژی این گروه "تورانیسم" است و از "دیوار چین تا تنگه بسفر" را سرزمین ترک‌ها می‌داند.

بیشتر بخوانید: فرانسه سازمان راست افراطی ترک "گرگ‌های خاکستری" را منحل کرد

در حال حاضر گرگ‌های خاکستری با حزب حرکت ملی ترکیه (MHP)، بە رهبری دولت باغچه‌لی در ارتباط تنگاتنگ هستند. این حزب راست افراطی، از احزاب متحد با حزب عدالت و توسعه (AKP) به رهبری رجب‌ طیب اردوغان است و در دولت ترکیه حضور دارد.

گرگ‌های خاکستری در برخی از کشورها از جملە فرانسه در لیست سازمان‌های ممنوعه قرار دارند. در آلمان فعالیت آن‌ها کە تحت عنوان جنبش ـlkücü شناختە می‌شوند، ممنوع نیست، اما اداره فدرال حفاظت از قانون اساسی می‌گوید کە با دقت فعالیت این گروه در آلمان را زیر نظر دارد. این ادارە معتقد است کە "گرگ‌های خاکستری" در آلمان دست‌کم ١١ هزار عضو دارند.

بیشتر بخوانید:جم اوزدمیر، عضو ارشد حزب سبزهای آلمان تهدید به مرگ شد

فعالان حقوق‌بشر در ترکیه از "گرگ‌های خاکستری" تحت عنوان "جوخه مرگ" نام می‌برند. از این گروه بە عنوان مسئول عملیات‌ها، ترورها و اقدامات مرگبار زیادی در تاریخ معاصر ترکیه یاد می‌شود، از جملە علیه کردها (به خصوص علوی‌ها، ایزدی‌ها و فعالان سیاسی)، ارمنی‌ها، مسیحی‌ها، لازها، چرکزها و یهودی‌ها. بر ا‌ساس گزارش منابع حقوق‌بشری، شمار قربانیان خشونت‌های منتسب بە این گروه بالغ بر "هزاران نفر" است.

نشان‌دادن نماد گرگ‌های خاکستری در سالروز کشتار سیواس

جامعه ترک‌های آلمان نیز بە شادی پس از گل مریح دمیرال واکنش نشان دادە و در شبکه اکس نوشتە است: «متاسفانه کمتر از پنج دقیقه طول کشید، تا یک بازیکن ترکیەای با نشان دادن نماد "گرگ‌های خاکستری"، شادی پیروزی سخت دو بر یک را از بین ببرد. آن هم در سالگرد حملات سیواس و شورش علیه پناهجویان.»

کشتار سیواس اشارە بە "قتل‌عام کردهای علوی" در سال ١٩٩٣ است. در آن سال بە بهانه حضور عزیز نسین، مترجم کتاب "آیات شیطانی"، مهاجمانی کە عمدتا اسلام‌گرا بودند، با نشان‌دادن نماد "گرگ‌های خاکستری" بە هتلی در سیواس حملە کردە و آن را بە آتش کشیدند. در این جنایت ٣٣ تن کشتەشدند کە عمده آن‌ها کردهای علوی بودند.

"نشان دادن این نماد، تمسخر قربانیان بود"

دوزن تکال، از فعالان حقوق‌بشر سرشناس آلمانی نیز بە این موضوع واکنش نشان دادە است. او کە خود اصالتا از کردهای ایزدی است، در صفحە اکس خود نوشتە است: «من نمی‌خواهم و نمی‌توانم سکوت کنم. سال‌هاست کە از طرف هواداران "گرگ‌های خاکستری"، کە از بزرگترین گروه‌های راست افراطی در آلمان هستند، تهدید بە مرگ می‌شوم. نشان دادن نماد "گرگ‌های خاکستری" توسط دمیرال، تمسخر قربانیان بود».

کمیته ملی ارامنه ایالات متحده نیز بە شادی گل دمیرال واکنش نشان دادە و آن را "ژستی نژادپرستانه، تنفر برانگیز و یادآور نسل‌کشی مسیحی‌ها و کردها" خوانده است.

این کمیتە در پستی در شبکە اجتماعی اکس نوشتە است: «دمیرال باید کارت قرمز می‌گرفت. او باید مادام‌العمر از تمامی مسابقات بین‌المللی محروم شود.»

در روزهای گذشتە شماری از رسانه‌های دست راستی ترکیه انتقادهای زیادی بە شهروندان کرد این کشور کرده بودند کە از پیروزی تیم‌ملی ترکیه ابراز خوشحالی نکردەاند. چندین نماینده کرد پارلمان ترکیه بە این موضوع واکنش نشان دادەاند و این رفتارها را علت سردی رفتار کردها نسبت بە رویدادهای ملی در ترکیه خواندەاند.

دمیرال: ما همە ترک هستیم

دمیرال پس از پایان بازی و در مصاحبە با رسانه‌ها بە پرسش‌ها در این‌بارە پاسخ دادە است. او دربارە اقدام خود گفتە است: «افراد زیادی در ورزشگاه این نماد را نشان دادند، این نماد بە هویت غرور برانگیز ترک بودن ما بر می‌گردد. ما همە ترک هستیم و می‌گویم چه خوشبخت است کسی کە می‌گوید من ترک هستم».

او در ادامە گفتە کە هدف خاصی از این اقدام نداشتە و در ضمن ابراز امیدواری کرده کە در آینده نیز فرصت پیدا کند تا بار دیگر این نماد را نشان دهد.

بیشتر بخوانید: یورو ۲۰۲۴؛ ترکیه با شکست اتریش به یک‌چهارم نهایی رفت

این توضیحات دمیرال بخشی از شهروندان کرد ترکیه را به شدت خشمگین کردە است. در دهەهای گذشتە کودکان کرد در مدارس مجبور می‌شدند کە عبارت "چه خوشبخت است کسی کە می‌گوید من ترک هستم" را تکرار کنند. بسیاری گفتەاند کە این گفتەهای دمیرال یادآور آن دوران است.

از سوی دیگر بر اساس قانون اساسی ترکیه، تمام شهروندان این کشور "ملت ترک" هستند. در صورتی کە کردها، لازها، چرکزها، عرب‌ها، یونانی‌ها و ارمنی‌ها شمار قابل توجهی از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند. اما از شواهد پیداست کە گفتەهای این بازیکن فوتبال، اقلیت‌ها در ترکیه را رنجانده است.

شعارهای مهاجرستیزانه هواداران اتریش

خوشحالی مریح دمیرال تنها حاشیە این بازی نبود. بە گزارش رسانه‌های آلمان بخشی از هواداران اتریشی پیش از آغاز بازی مقابل هواداران ترکیه شعارهای مهاجرستیزانه و بیگانه‌ستیزانه سر دادەاند.

بر ا‌ساس گزارش‌ها بخشی از هواداران تیم‌ فوتبال اتریش شعار "آلمان برای آلمانی‌ها، اخراج خارجی‌ها" سر دادەاند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

سر دادن این شعار در ماه مه در مقابل یک بار، در جزیره سیلت (Sylt) آلمان واکنش بر انگیز شدە بود.

بر اساس فیلم کوتاهی که در شبکه‌های اجتماعی همرسانی شدە بود، عده‌ای در تراس یک کلوپ شبانه در سیلت، "شعارهای ضدخارجی‌ها" سر می‌دادند.

نانسی فزر، وزیر کشور آلمان در آن زمان ضمن محکوم کردن این اقدام،  گفت که "هر کسی چنین رفتاری از خود نشان دهد، برای آلمان مایه شرمساری خواهد بود".