واکنش روحانی به رد صلاحیت‌ها و "یک جناحی" شدن انتخابات مجلس
۱۳۹۸ دی ۲۵, چهارشنبه
انتقاد و اعتراض به نحوه بررسی صلاحیت داوطلبان نامزدی در انتخابات دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی توسط شورای نگهبان ادامه دارد. جناح موسوم به اصلاح‌طلبان حکومت جمهوری اسلامی می‌گوید شورای نگهبان صلاحیت بسیاری از چهره‌های شاخص این جناح را رد کرده است.
حسن روحانی در نشست روز چهارشنبه هیئت دولت (۲۵ دی/ ۱۵ ژانویه) بدون نام بردن از شورای نگهبان خاطر نشان کرد که با رد صلاحیت‌های گسترده جلوی مشارکت "همه احزاب و گروه‌ها" در انتخابات گرفته می‌شود. او افزود: «با یک جناح نمی‌شود کشور را اداره کرد.»
به گزارش خبرگزاری ایرنا رئیس دولت دوازدهم گفت: «به مردم نگوییم که در برابر یک صندلی مجلس ۱۷ نفر، ۱۷۰ نفر، هزار و ۷۰۰ نفر، نامزد هستند. از چند جناح هزار و ۷۰۰ نفر، و ۱۷ نفر از چند جناح هستند، آیا از یک جناح هستند؟»
این اشاره به سخنان سه روز پیشتر عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان است که گفته بود از میان ثبت‌نام کنندگان صلاحیت بیش از پنج هزار نفر تائید شده و در حال حاضر برای هر کرسی مجلس بیش از ۱۷ نفر در رقابت‌های انتخاباتی شرکت می‌کنند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
این نسبت از تقسیم افراد تائید صلاحیت شده به ۲۹۰ کرسی مجلس به دست آمده و الزاما به معنای وجود ۱۷ رقیب برای هر یک از کرسی‌ها نیست. در دوره‌های پیش نیز در برخی حوزه‌ها هیچ یک از شخصیت‌های اصلی اصلاح‌طلبان تائید صلاحیت نشده بودند و در عمل انتخابات غیر رقابتی برگزار شد.
سخنان تند روحانی، واکنش تندتر کدخدایی
روحانی با توجه به چنین تجربه‌ای و تکرار آن در انتخابات پیش رو در نشست هیئت دولت گفت: «اینگونه که انتخابات نیست. مانند این است که در یک مغازه‌ای از یک جنسی، دو هزار تا بگذارید و بگویید که تنوع است. این یک جنس است. آنطرف چی؟»
او هشدار داد که با این روش "یک جناح و یک جمعیت بزرگ" به مخالف تبدیل می‌شوند و تاکید کرد که مردم خواستار تنوع هستند.
کدخدایی در یک پیام توئیتری سخنان حسن روحانی درباره حذف یک جناح را به "عدم تائید بستگان" او نسبت داده و رئیس جمهوری را متهم کرده که با این اظهارات پیشگام "پروژه ضدملی" جنجال "برای تائید افراد فاقد صلاحیت" شده است.
از میان نمایندگان کنونی مجلس ۲۴۷ نفر برای نامزدی در مجلس آینده ثبت نام کرده‌اند. به گفته کدخدایی از این تعداد صلاحیت حدود ۹۰ نفر رد شده و "اکثر آنها به دلیل سوءاستفاده مالی و اقتصادی" بوده است.
قاسم میرزایی‌نیكو، از اعضای فراکسیون امید به روزنامه اعتماد گفته تعداد نمایندگان کنونی مجلس که رد صلاحیت شده‌اند ابتدا ۱۲۰ نفر بوده که با "رایزنی‌های پشت‌پرده" و "مشورت با نهادهایی ازجمله سپاه پاسداران" به حدود ۹۰ نفر کاهش یافت.
زیر سوال رفتن صلاحیت شورای نگهبان
از آنجا که بسیاری از مسئولان هم اعتراف کرده‌اند که جمهوری اسلامی گرفتار فساد سیستماتیک است، تخلف مالی چند ده نماینده مجلس نامحتمل نیست.
اما با پذیرش این مسئله، صلاحیت شورای نگهبان که چهار سال پیش صلاحیت همه این افراد را تائید کرده بود زیر سوال می‌رود؛ به ویژه آنکه این شورا که شش فقیه آن منصوب رهبر جمهوری اسلامی علی خامنه‌ای هستند امسال صلاحیت کسانی مانند حمید رسایی را تائید کرده که چهار سال پیش آنها را بی‌صلاحیت تشخیص داده بود.
شهاب‌الدین بی‌مقدار، نماینده اصلاح‌طلب تبریز و عضو فراکسیون امید می‌گوید سخنان کدخدایی درباره تخلف مالی ۹۰ نماینده مجلس به این معناست که کشور فاسد است و شورای نگهبان باید پاسخگو باشد که با چه مجوزی صلاحیت این افراد را در انتخابات مجلس دهم تائید کرده بود.
بی‌نقدار از خامنه‌ای خواست: «دادگاه ویژه تشکیل دهند و ۹۰ نماینده‌ای را که بنا بر اظهارات آقای کدخدایی به دلایل مالی رد صلاحیت کرده‌اند همراه با شورای نگهبان و عوامل آن محاکمه کنند تا موضوع روشن شود.»
رد صلاحیت ۴۲ عضو فراکسیون امید
اعتماد به نقل از حمیده زرآبادی، نماینده اصلاح‌طلب قزوین و یکی از رد صلاحیت شدگان نوشته از ۹۲ نماینده‌ای که صلاحیت‌شان برای رقابت در انتخابات مجلس یازدهم تائید نشده ۴۲ نفر عضو فراکسیون امید بوده‌اند.
به این ترتیب و با توجه به این که ۱۷ عضو فراکسیون امید برای شرکت در انتخابات ثبت‌نام نکرده‌اند، از حدود ۱۰۰ عضو این فراکسیون تنها صلاحیت ۴۱ نفر تائید شده است.
در میان اعضای فراکسیون امید که صلاحیت‌شان برای نامزدی در انتخابات دوره آینده تائید نشده نام‌های مشهوری چون علی مطهری و محمود صادقی نیز به چشم می‌خورد که هر دو گفته‌اند علت رد شدن صلاحیت آنها عدم التزام به نظام اعلام شده است.
مطهری علیه رد صلاحیت خود شکایت کرده و صادقی در پیامی توئیتری علت برخی از رد صلاحیت‌ها را انتقاد از عملکرد شورای نگهبان و "خود نظام‌پنداری" این شورا عنوان کرده است.
کسانی که صلاحیت آنها تائید نشده از روز یکشنبه که نتیجه بررسی‌های شورای نگهبان اعلام شد پنج روز برای طرح شکایت فرصت دارند. نتیجه بررسی این شکایت‌ها تا ۲۲ بهمن اعلام خواهد شد و آن زمان به طور قطعی مشخص می‌شود که کدام حوزه‌ها برای جناح‌های مختلف رقابتی و کدام غیررقابتی هستند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
بر پایه نموداری که خبرگزاری ایرنا منتشر کرده در استان‌هایی مانند البرز و کرمانشاه صلاحیت کمتر از ۴۰ درصد داوطلبان تائید شده است. این میزان برای استان‌های تهران، اصفهان، بوشهر، هرمزگان، کردستان، ایلام، گلستان، آذربایجان غربی و سیستان و بلوچستان بین ۴۰ تا ۵۰ درصد است.
بنابر این گزارش از ۱۸ نماینده کنونی استان خوزستان در مجلس دهم ۱۶ نفر و از همین تعداد نماینده استان فارس ۹ نفر رد صلاحیت شده‌اند.
دور نخست انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی دوم اسفند ماه در ۲۰۸ حوزه انتخاباتی برگزار خواهد شد. این مجلس مانند مجلس کنونی ۲۹۰ کرسی خواهد داشت.