واکنش آمریکا به مشکل تهیه داروی بیماران کلیوی ایران
۱۳۸۹ مهر ۵, دوشنبه
مشکلات بیماران کلیوی در ایران به خاطر کمبود دارو همچنان ادامه دارد. بعد از گزارش اولیه دویچه وله فارسی درباره مشکل تهیه داروی بیماران کلیوی در ایران، وزارت خارجه آمریکا از طریق سخنگوی سفارت این کشور در برلین با ارسال نامه‌ای به دویچه وله فارسی به این گزارش واکنش نشان داد. در نامه وزارت خارجه آمریکا آمده است: « تحریم ایران توسط آمریکا به دنبال رفتار غیرقانونی دولت ایران صورت گرفته است. این تحریم‌ها افرادی را که به رفتار غیرقانونی ایران کمک می‌کنند و سیاست‌گذاران این رفتار غیرقانونی را هدف قرار داده است. به هیچ عنوان هدف تحریم‌های آمریکا مردم ایران نیستند.»
در ادامه واکنش وزارت خارجه آمریکا نسبت به مشکل پیش آمده برای بیماران کلیوی در ایران آمده است: «در حالی که تحقق بخشیدن به این امر و جلوگیری از تاثیر تحریم‌ها و محدودیت‌های مالی بر روی مردم ایران به‌طور کامل غیر ممکن است، دولت آمریکا در حال گام برداشتن در راستای تداوم تجارت کالاهای خاص به‌ویژه غذا و دارو با ایران است. دولت آمریکا همچنان مجوز فروش دارو و تجهیزات پزشکی به ایران را صادر می‌کند. حتی در جدیدترین دور تحریم‌ها علیه ایران سیاست منع فروش دارو و تجهیزات پزشکی به ایران وجود ندارد.»
در همین زمینه با انجمن پیوند کلیه ایران تماس گرفتیم. دکتر قاسمی رئیس انجمن پیوند کلیه ایران ضمن استقبال از واکنش وزارت خارجه آمریکا، همکاری آمریکا و کشورهای غربی برای حل مشکل به‌جود آمده را حرکتی انسانی می‌داند که ربطی به دنیای سیاست ندارد.
به نظر می‌رسد شرکت‌های چندملیتی که فروش داروهای پزشکی خاص را به صورت انحصاری دراختیار دارند از وضعیت سیاسی به‌وجود آمده در مورد ایران یعنی تحریم‌ها سواستفاده کرده و به بهانه تحریم ایران برای گران‌تر فروختن داروهای خود یا نفروختن این داروها به مسئولان پزشکی ایران چانه می‌زنند.
دویچه وله: از زبان خودتان می‌گویید که اسم این دارو چیست؟
دکتر قاسمی:
ببینید ما برای کسانی که کلیه پیوند می‌زنند از چندین نوع دارو استفاده می‌کنیم که ضروری هستند. اگر از این داروها استفاده نشود باعث می‌شود کلیه‌ی پیوندی‌شان پس بزند. مهم‌ترین این‌داروها دارویی است به نام «رافامیون». داروی دوم دارویی است به‌نام «پروگراف» و داروی سوم هم دارویی است به نام «وال‌سایت». این داروها مهم‌ترین داروهایی است که برای عمل پیوند کلیه استفاده می‌شود. با توجه به این که هزینه این داروها را دولت تأمین نمی‌کند، بیماران مجبورند خودشان هزینه داروها را تأمین کنند. چیزی که وجود دارد این است که این داروها در انحصار شرکت‌ها هستند. در انحصار بعضی از این شرکت‌های دارویی است که انحصارش را هم به کس دیگری نمی‌دهند. این شرکت‌ها، بعضی مواقع شیطنت‌هایی می‌کنند و با فشارهایی که وارد می‌کنند و کمبودهایی که به‌وجود می‌آورند، مشکلاتی برای بیماران به‌وجود می‌آورند. ازجمله در ارتباط با داروی «رافامیون» و داروی «پروگراف» مشکلاتی داشتیم. بیشتر در تهیه داروی «رافامیون» مشکل داشتیم که این دارو تأمین نمی‌شد. طوری که برای افرادی که بیمار پیوندی هستند و باید از این دارو استفاده کنند، دارویی وجود نداشت. پیگیری کردیم، دیدیم چون این داروها در انحصار این شرکت‌ها هستند و این شرکت‌ها هم بعضی موقع‌ها می‌خواهند از این بازی‌ها به قول معروف استفاده کنند که هدف خودشان را پیاده کنند، این باعث شده است که این کمبود به‌وجود بیاید و نهایتاً برای بیماران مشکل به‌وجود آید.آقای دکتر قاسمی اشاره کردید به این شرکت‌های انحصاری. می‌توانید بگویید که این شرکت‌های انحصاری مال کدام کشورند یا اسم‌شان را بگویید؟
این‌ها شرکت‌های چند ملیتی هستند، چیز خاصی در یک کشور وجود ندارد. این‌ها شرکت‌های چند ملیتی هستند که انحصارشان را به یک شرکت ایرانی داده‌اند. این شرکت ایرانی که قرار است واسطه شود، آن شرکت ایرانی که قرار است دارو وارد کند یا شرکت خارجی که نماینده در ایران دارد، موقع نیاز و وقتی قرار است این دارو را وارد کند، وارد نمی‌کند. هر وقت دلشان بخواهد از این حربه استفاده می‌کنند به عنوان یک چوب برای رسیدن به اهداف خودشان. ما معتقدیم که باید شرکت‌های دیگری هم وجود داشته باشند که کمک کنند و بتوانند این دارو را وارد مملکت کنند. یعنی همیشه این دارو وجود داشته باشد تا بیماران در جهت تهیه آن مشکلی نداشته باشند یا طوری نباشد که دغدغه و استرس به آنان وارد شود و خدای ناکرده باعث پس‌زدگی کلیه‌شان یا شاید هم باعث مرگشان شود.
این یعنی این‌که این موضوع دفعه‌ی اول نیست و هرچند مدت این مشکل برای شما پیش می‌آید، درست است؟
معمولاً هرسال این موضوع را داریم، معمولاً ما هرسال یکی دوبار این قضیه را داریم و بهتر این است که شرکت‌های دیگری هم وارد شوند یا اگر وزارت خارجه آمریکا هم می‌تواند کمک کند در این رابطه، برای تهیه همین دارو کمک کنند حتی به‌وسیله‌ی خود انجمن تا این دارو را در این مملکت داشته باشیم. اگر کمکی شود به بیماران، ما از این قضیه استقبال می‌کنیم. مسأله، مسأله‌ای پزشکی و دارویی است برای بیماران. یک مسأله‌ی انسانی است و قاعدتاً به سیاست هم ربط پیدا نمی‌کند.
الان، وضعیت حادی که دو هفته‌ی پیش برای تهیه این دارو وجود داشت حل شده؟
این دارو به صورت اورژانسی تامین شده. هنوز به صورت کامل این قضیه حل نشده. شرایط جوری نیست که یک پارت کامل از این دارو وارد شده باشد. حتی اگرهم وارد شود، باز این مشکل وجود دارد. تا وقتی که این قضیه از طریق یک شرکت اداره می‌شود، این مسائل قاعدتا می‌تواند به‌وجود آید. کمااینکه در سال‌های گذشته این مسأله بوده و هیچ کدام باعث نشدند که سال بعد این اتفاق نیفتد. الان هم هیچ بعید نیست که دو یا سه‌ماه بعد باز همین قضیه برای بیماران اتفاق نیفتد.
اگر فکر می‌کنید چیزی ناگفته مانده، من آماده‌ی شنیدم.
من می‌خواهم درخواستی کنم. ببینید در کشوری مثل آلمان از نظر تکنولوژی، تکنولوژی‌شان بسیار خوب است و معمولاً دستگاه‌های دیالیز را شرکت‌های آلمانی تولید می‌کنند. ما قبلا مراوده‌ای داشتیم با یکسری از بیمارستان‌ها که می‌خواستند دستگاه‌های‌شان را بعد از سه سال بگذارند کنار و استفاده نمی‌کردند، این‌ها را اهداء می‌کردند و ما می‌توانستیم این‌ها را بیاوریم. اگر یک چنین همکاری دوباره به‌وجود آید و نهادی آنجا باشد که که دستگاهی که در آنجا بعد از سه یا پنج سال باید کنار بگذارند، این دستگاه‌ها در این مملکت استفاده‌ی کاربری برای بیماران ما دارد. اگر از آن طرف همکاری شود، ما استقبال می‌کنیم تا بتوانیم با این کمک‌ها مشکلات بیماران را به حداقل برسانیم.
در سایت انجمن کلیه ایران نوشته شده، عمر دستگاه‌های دیالز که در ایران استفاده می‌شود پانزده سال است و قدیمی است. درست است؟
بله، ببینید ما دستگاه‌هایی را که مثلاً باید پنج سال از آن استفاده شود، پانزده سال استفاده می‌کنیم. در حالی که من خودم وقتی به آلمان آمده بودم با بازدید از چند جا، دیدم که بعد از سه سال دستگاه‌ها را کنار می‌گذارند. این‌دستگاه‌ها خیلی می‌تواند اینجا مورد استفاده قرار بگیرد و مشکل زیادی از بیماران ما و همین طور انجمن را حل می‌کند.
حسین کرمانی
تحریریه: بهمن مهرداد