همکاری گازی چین با ایران در آستانه توقف
۱۳۹۱ فروردین ۳۱, پنجشنبه
فاز ۱۱ پارس جنوبی یکی از مهم‌ترین بخش‌های این میدان مشترک گازی با کشور قطر به شمار می‌رود. مذاکره برای توسعه فاز ۱۱ از سال ۲۰۰۰ میلادی با شرکت فرانسوی توتال آغاز شد. پس از قطع همکاری توتال با ایران حدود سه سال و نیم پیش مذاکره با شرکت ملی نفت چین (سی ان پی سی) آغاز شد و پس از ۹ ماه به امضای قرارداد رسید.
تهدیدهای سابقه‌دار شرکت چینی
وزیر نفت جمهوری اسلامی روز پنجشنبه ۳۱ فروردین، در یک نشست خبری با اشاره به تاخیرهای مکرر چینی‌ها گفت، به این شرکت آسیایی برای طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی یک ماه وقت دادیم و درصورتی که به طور جدی این پروژه گازی اجرایی نشود قرارداد گازی چینی‌ها لغو می‌شود.
ناخشنودی از تاخیرهای شرکت ملی نفت چین در پارس جنوبی موضوع تازه‌ای نیست و تقریبا از زمان امضای قرارداد آغاز شده است. وزیر پیشین نفت مسعود میرکاظمی در سال ۸۹ با ارسال نامه‌ای به شرکت چینی خواستار تسریع فعالیت‌های این شرکت در پارس جنوبی شده بود.
احمد قلعه‌بانی، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در مرداد ماه سال ۱۳۹۰ گفته است پیمانکار چینی همچنان « مراحل تدوین طرح جامع توسعه و مطالعات مهندسی فاز ۱۱ پارس‌جنوبی را در دستور کار دارد.» او تهدید کرده بود در صورت ادامه تاخیرها این پروزه به پیمانکاران داخلی محول می‌شود.
خبرگزاری مهر در همین تاریخ گزارش داد که « شرکت چینی تاکنون حتی عملیات تسطیح و آماده‌سازی زمین پالایشگاه و تجهیز کارگاه فاز ۱۱ این میدان مشترک گازی با قطر را آغاز نکرده است.» این خبرگزاری می‌نویسد موضوع لغو قرار داد با چینی‌ها در زمان وزیر سابق نفت نیز مطرح بوده و حتا مذاکراتی نیز با چند پیمانکار ایرانی انجام شده است.
خودداری زیمنس از ادامه همکاری
به اعتقاد ناظران شدت گرفتن تحریم‌های بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی در تاخیرهای پیمانکار چینی بی‌تاثیر نبوده است. برخی از تجهیزات مورد نیاز این شرکت را سازندگان غربی تولید می‌کنند که مجبور به قطع همکاری با ایران شده‌اند. یکی از این سرکت‌ها زیمنس آلمان است که تمام "توربوکمپرسور"های فازهای یک تا ده را تامین کرده است.
خبرگزاری مهر در ۲۹ فروردین نوشت، زیمنس اخیرا با ارسال نامه‌ای به مدیران برخی از کنسرسیوم‌های فازهای جدید پارس جنوبی اعلام کرده است: امکان ارائه خدمات و تامین گارانتی توربوکمپرسورهای این فازها را ندارد. عباس علی‌آبادی مدیرعامل شرکت مدیریت پروژه‌های نیروگاهی ایران به این خبرگزاری گفته است، ما آمادگی جایگزینی زیمنس آلمان در طرح‌های مختلف صنعت نفت و به ویژه پارس جنوبی را داریم و قادر به تولید توربوکمپرسورهای مورد نیاز هستیم.
اعتراف وزیر به کیفیت نازل تولیدات داخل
عباس علی‌آبادی در مورد امکان واردات توربوکمپرسور از چین گفته است، چینی‌ها در ساخت این تجهیزات پیچیده دوار از تکنولوژی بالایی برخوردار نبوده و از این کشور توربوکمپرسور وارد نمی‌کنیم. رستم قاسمی که از حامیان واگذاری پروژه‌های نفت و گاز به پیمانکاران داخلی است اعتراف می‌کند «اگر یک پمپ اروپایی با شرایط تحریم وارد شود شاید۱۰سال عمر کند اما پمپ ایرانی تنها ۵ سال کار می‌کند ولی باید از پمپ ایرانی استفاده کنیم تا بعدا این کیفیت افزایش بیابد.»
ادعای جایگزینی زیمنس در حالی مطرح می‌شود که قاسمی در ۳۰ فروردین ۹۱ در حاشیه نمایشگاه صنعت نفت با اشاره به عدم استفاده از تکنولوژی روز توسط تولیدکنندگان داخلی گفت «امروز به دلیل کیفیت کمتر میعانات گازی، ما در بازار جهانی حضور کمتری داریم و با قیمت کمتری محصولات خود را می‌فروشیم.»
او در عین حال کمبود سرمایه را یکی از معضلات خواند و ابراز امیدواری کرد با انتشار اوراق مشارکت ارزی و ریالی و واگذاری سهام برخی از شرکت‌های دولتی منابع مورد نیاز طرح‌های دارای اولویت تامین شود.
توقف فروش یا توقف خرید نفت
وزیر نفت در نشست خبری روز پنجشنبه خبرهای مربوط به توقف فروش نفت ایران به شماری از کشورهای اروپایی را تکذیب کرد. او می‌گوید در شرایط فعلی به طور رسمی وزارت نفت ایران صادرات نفت به انگلستان و فرانسه را متوقف کرده است و توقف صادرات نفت به پالایشگاه‌های یونان، اسپانیا و آلمان رسمی نیست.
رستم قاسمی در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت اگر پس از مذاکرات هسته‌ای در بغداد تحریم نفت ایران لغو نشود فروش نفت به کل اروپا متوقف خواهد شد. مذاکرات بغداد قرار است سوم خرداد ماه انجام شود. وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا حدود سه ماه پیش (۳ بهمن /۲۳ ژانویه) تحریم واردات نفت از ایران را به تصویب رساندند.
برابر تصمیم اتحادیه اروپا، بستن قرداد جدید برای خرید نفت از ایران ممنوع شده و قراردادهای قبلی باید حداکثر تا ابتدای ژوئیه سال جاری خاتمه یابند. برخی از کشورهای اروپایی مانند آلمان از دو سال پیش خرید نفت خام از جمهوری اسلامی را به شدت کاهش داده‌اند. آلمان در سال ۲۰۱۰ میلادی یک و شش دهم درصد نفت مورد نیاز پالایشگاه‌های خود را از طریق ایران تامین می‌کرد. این میزان در فوریه سال جاری به حدود دو دهم درصد تنزل پیدا کرده است.