هشدار کری به ترکیه در مورد اتهام "نقش آمریکا در کودتا"
۱۳۹۵ تیر ۲۷, یکشنبه
جان کری، وزیر خارجه آمریکا، ادعاها در ترکیه مبنی بر دست داشتن آمریکا در کودتای نافرجام علیه رجب طیب اردوغان را رد کرد. جان کربی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت، جان کری روز شنبه (۱۶ ژوئیه/ ۲۶ تیر) در گفتگویی تلفنی با مولود چاووش‌اوغلو، همتای ترک خود نسبت به تیره‌شدن روابط دو کشور هشدار داد.
کری از ترکیه خواسته تا خویشتن‌داری خود را حفظ کرده و در راستای تحقیقات برای روشن شدن عوامل پشت صحنه کودتای نافرجام به قوانین پای‌بند باشد.
بیشتر بخوانید: کودتای نافرجام ترکیه؛ فرمانده سپاه دوم ارتش ترکیه بازداشت شد
به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا جان کری در جریان این گفتگو روشن ساخته که ایالات متحده آماده کمک به نهادهای ترکیه در راستای تحقیقات‌شان است، اما هر گونه اظهارنظر علنی یا ادعا در مورد دست داشتن آمریکا در کودتای نافرجام "کاملا نادرست" بوده و برای روابط دوجانبه میان ترکیه و آمریکا "مضر" است.
سلیمان سویلو، وزیر کار ترکیه روز شنبه در سخنانی آمریکا را متهم به دست داشتن در کودتا کرده بود.
گولن: من در کودتا نقشی نداشتم
دولت ترکیه از فتح‌الله گولن، واعظ تبعیدی به آمریکا به عنوان دشمن شماره یک دولت و مقصر اصلی در کودتا نام برده است. گولن که از سال ۱۹۹۹ در ایالت پنسیلوانیا ساکن است، تمامی اتهامات وارده به خود را رد کرده و اعلام کرد که هیچ‌گونه دخالتی در کودتا علیه اردوغان نداشته است.
گولن ۷۵ ساله روز شنبه (۱۶ ژوئیه) در گفتگویی نادر با روزنامه "نیویورک تایمز" احتمال دست داشتن اردوغان در این کودتا را مطرح کرده و گفت: «برخی از رهبران (سیاسی) برای افزایش قدرت خود دست به سوءقصدهای جعلی می‌زنند. چنین افرادی ممکن است دست به چنین سناریوهایی بزنند. من به عنوان یک انسان مؤمن نمی‌توانم تهمت بزنم.»
گولن از زمان آغاز دوران تبعید در آمریکا به ندرت در انظار عموم ظاهر شده و تمامی درخواست‌‌ها برای مصاحبه را رد کرده است.
بیشتر بخوانید: گولن، رقیب اصلی اردوغان کیست و چه می‌خواهد؟
وی در پاسخ به نیویورک تایمز در مورد اینکه آیا حامیان وی در کودتا نقش داشته‌اند گفت: «من نمی‌دانم حامیانم چه کسانی هستند. از آنجایی که با این افراد آشنایی ندارم نمی‌توانم در مورد مشارکت بالقوه‌شان حرف بزنم. این می‌تواند از سوی اپوزیسیون یا ناسیونالیست‌ها ترتیب داده شده باشد. من ۳۰ سال است که از ترکیه دور بوده‌ام و این جریانات را دنبال نکرده‌ام.»
ساعاتی پس از آغاز کودتا در ترکیه، گولن با انتشار بیانیه‌ای اقدام ارتش را "به شدت" محکوم کرده بود.
رجب طیب اردوغان خواستار استرداد گولن از آمریکا شده است. بینالی ییلدریم، نخست‌وزیر ترکیه نیز تهدید کرده، هر کشوری که از گولن حمایت کند به عنوان دشمن شناخته شده و باید خود را در وضعیت جنگی با ترکیه تصور کند.
جان کری در پاسخ به درخواست ترکیه برای استرداد گولن با تأکید بر آمادگی آمریکا برای همکاری با ترکیه در یافتن کودتاچیان، گفته است که ایالات متحده تنها در صورتی که شواهد موثقی علیه گولن وجود داشته باشد، درخواست ترکیه را مد نظر قرار خواهد داد.
در این میان هزاران نفر از شهروندان ترکیه در حمایت از رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور این کشور و محکوم کردن کودتای نافرجام به خیابان‌ها آمدند. اردوغان از مردم خواسته بود تا برای "دفاع از دموکراسی" تظاهرات کنند.
طبق آمار رسمی ترکیه ۲۶۵ نفر در جریان کودتای نافرجام در این کشور کشته شدند. ۱۶۱ نفر از کشته‌شدگان غیرنظامیان و افسران پلیس بوده‌اند و ۱۰۴ تن دیگر نیز به جبهه کودتاگران و حامیان آن‌ها تعلق داشته‌اند.