هشدار نسبت به "فاجعه زیست‌محیطی" در گزارش شورای جهانی محیط زیست
۱۳۹۳ فروردین ۲۴, یکشنبه
به رغم کوشش‌های جهانی تولید دی‌اکسید کربن یا گازکربنیک (CO2) کاهش نیافته است. بر مبنای محاسبه‌ها تولید این گاز در دهه ۲۰۰۰ تا۲۰۱۰ بیش از دهه‌های پیش از آن بوده است.
کارشناسان شورای جهانی محیط زیست (IPCC) روز یکشنبه (۲۴ فروردین/ ۱۳ آوریل) گزارش خود را در برلین عرضه کردند. این سومین و آخرین بخش از گزارش جامع شورای جهانی محیط زیست است. بخش اول این گزارش سال گذشته در استکهلم منتشر شد و بخش دوم گزارش نیز چند هفته پیش در یوکوهاما عرضه شد.
گزارش جدید بالغ بر دوهزار صفحه است. چکیده‌ای حدود ۳۰ صفحه از این گزارش نیز تدوین شده که شامل مهم‌ترین راهکارها برای سیاست‌مداران و سازمان‌ها در کشورهای مختلف جهان است.
این گزارش تنها به معرفی جنبه‌های مختلف مشکل پرداخته و پیشنهادهای علمی گوناگونی برای تنظیم تغییرات زیست‌محیطی معرفی کرده است. اکنون مسئولان کشورهای جهان باید با بهره‌گیری از راهنمایی‌ها و پیشنهادهای علمی-عملی این گزارش به انجام تغییراتی در این زمینه بپردازند.
کارشناسان محیط زیست بر این نظرند که برای کنترل گرمایش زمین تا حدود دو درجه سانتیگراد، باید فعالیت‌های هماهنگ سیاسی و تکنیکی انجام شوند. این کارشناسان اعلام کرده‌اند که تنها در چنین شرایطی می‌توان جلوی فاجعه‌های طبیعی در جهان چون خشکسالی و سیل را به طور محدود گرفت.
اوتمر ادنهوفر آلمانی، یکی از پژوهشگران شورای جهانی محیط زیست برای تهیه آخرین بخش این گزارش است. او به همراه رامون پیچس مادروگای کوبایی و یوبا سوکونای اهل مالی در تهیه این گزارش سهیم بوده‌اند.
ادنهوفر در این باره می‌گوید: «جهت‌گیری علمی این گزارش مشخص است: برای جلوگیری از نارسایی‌های زیست‌محیطی در جهان دیگر نمی‌توان چون گذشته با طبیعت برخورد کرد.»
کاهش ۴۰ درصدی دی‌اکسید کربن تا سال ۲۰۵۰
کارشناسان محیط زیست اعلام کرده‌اند که گرمایش کره زمین تا مرز دو درجه سانتیگراد تنها در صورتی دست‌یافتنی است که تا سال ۲۰۵۰ تولید دی‌اکسید کربن در جهان بین ۴۰ تا ۷۰ درصد نسبت به سال ۲۰۱۰ کاهش یابد.
این کارشناسان بر این نظرند که در پایان قرن ۲۱ میلادی باید تولید گازهای گلخانه‌ای به حدود صفر برسد تا امکان زندگی بر روی کره زمین وجود داشته باشد. اما در صورت ادامه شرایط کنونی تا پایان قرن جاری میزان دی‌اکسید کربن در جهان حدود ۷/ ۳ تا ۸/ ۴ درجه افزایش خواهد یافت.
سه محقق شورای جهانی محیط زیست جای هیچ تردیدی باقی نمی‌گذارند که سازمان‌های جهانی باید برای کنترل روند گرمایش کره زمین - تا حداکثر دو درجه سانتیگراد - هر چه زودتر اقداماتی را در این زمینه اجرایی کنند.
یکی از عاجل‌ترین اقدامات، جلوگیری از تولید دی‌اکسید کربن در سطح جهان است. این محققان خوب می‌دانند که برای تحقق چنین هدفی همه عرصه‌های زندگی از مصرف انرژی گرفته تا شیوه زندگی و تولید محصولات باید دستخوش تغییراتی بنیادین شوند.
رمز موفقیت: همکاری جهانی
هر سه محقق شورای جهانی محیط زیست بر این نظرند که برای تحقق گرمایش کره زمین تا حداکثر دو درجه سانتیگراد باید همه کشورهای جهان با هم همکاری کنند.
یکی از مهم‌ترین اقدامات، جلوگیری از جنگل‌زدایی در جهان است. حدود نیمی از جنگل‌های اصلی دنیا تا سال ۲۰۱۱ از بین رفتند. بیشتر این جنگل‌ها طی ۵۰ سال گذشته نابود شده‌اند. تبدیل زمین‌های جنگلی به مزارع یا استفاده شهری از جنگل‌ها نمونه‌هایی از جنگل‌زدایی هستند.
در کنار جلوگیری از جنگل‌زدایی باید با کاشتن درختان جدید بر محیط زیست تاثیری مثبت گذاشت. کارشناسان بر این نظرند که این اقدام می‌تواند به شدت بر مطلوب‌کردن محیط زیست تاثیر گذارد.
کارشناسان شورای جهانی محیط زیست همچنین بر این نظرند که منابع فسیلی انرژی چون نفت، گاز و زغال‌سنگ باید هرچه کمتر مصرف شوند. این کارشناسان اعلام کرده‌اند که وظیفه‌شان نشان دادن شیوه جایگزینی انرژی‌های تجدیدپذیر چون انرژی خورشید، آب، باد یا اتم نیست. آنها این موضوع را به عهده کارشناسان سیاسی و اقتصادی کشورهای مختلف جهان گذاشته‌اند.
چین، بزرگ‌ترین تولیدکننده دی‌اکسید کربن در جهان
بزرگ‌ترین تولیدکننده دی‌اکسید کربن در جهان چین است. این کشور ۲۵ درصد از گاز گلخانه‌ای جهان را تولید می‌کند. آمریکا با ۱۷ درصد مقام دوم را دارد.
آمریکا چندی‌ست به شدت تولید دی‌اکسید کربن را کاهش داده است. روش آمریکا برای کاهش تولید این گازها، استفاده از گاز به جای زغال‌سنگ بود.
مقامات چین نیز به شدت در پی کاهش تولید دی‌اکسید کربن در این کشورند. بسیاری از ایالت‌های چین اعلام کرده‌اند که مصرف زغال‌سنگ را در سال‌های اخیر تا ۵۰ درصد کاهش خواهند داد. پکن حتی اعلام کرده است که طرح کاهش گازهای گلخانه‌ای را طی پنج سال آینده به پایان می‌رساند.