هشدار اردوغان به ترامپ: همپیمانی دو کشور در خطر است
۱۳۹۷ مرداد ۲۰, شنبهمایک پنس، معاون رئیس جمهوری آمریکا دو هفته پیش (۲۶ ژوئیه) خطاب به رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه گفت: «این پیام را از سوی رئیس جمهوری آمریکا میگویم: یا کشیش برانسون را هر چه زودتر آزاد کنید. یا آماده پذیرش عواقب آن باشید.»
ساعتی بعد از پیام تهدیدآمیز مایک پنس، خود دونالد ترامپ نیز نسبت به ادامه بازداشت کشیش برانسون هشدار داد و گفت: «ایالات متحده بابت بازداشت طولانی کشیش برانسون، تحریمهای شدیدی علیه ترکیه اعمال خواهد کرد.»
اندرو برونسون، کشیش ۵۰ ساله آمریکایی، از ۲۶ سال پیش در ترکیه زندگی میکند و اداره یک کلیسای پروتستان در شهر ازمیر را برعهده داشت. او اکتبر سال ۲۰۱۶ به اتهام "جاسوسی" و "اقدام علیه امنیتی ملی" بازداشت شد.
یک روز پیش از اظهارات مایک پنیس و دونالد ترامپ، دادگاهی در ترکیه حکم زندان کشیش برانسون را به حصر خانگی تغییر داده بود. این اقدام، فرجام آخرین تلاشهای آمریکا برای آزادی این کشیش بود. مقامهای آمریکا ظاهرا انتظار داشتند که این کشیش آزاد شود، اما ترکیه تنها تخفیف اندکی در حکم او داد. با این حکم تلاشهای دولت ترامپ برای آزادی برانسون به نتیجه مطلوب نرسید و آمریکا راه تحریم و اعمال فشار اقتصادی بر ترکیه را در پیش گرفت.
دولت آمریکا نخست دو وزیر ترکیه، عبدالحمید گل، وزیر دادگستری و سلیمان سویلو، وزیر کشور را به دلیل نقششان در بازداشت کشیش برانسون تحریم کرد و سپس در آخرین اقدام، دونالد ترامپ اعلام کرد تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم از ترکیه را دو برابر میکند.
انتشار این تصمیم آمریکا که خبر آن را خود ترامپ با پستی در توییتر اعلام کرد، موقعیت لیر ترکیه را که در ماههای گذشته ضعیف شده بود، به شدت متزلزل کرد. لیر ترکیه در دو سال اخیر نیمی از ارزش خود را در برابر ارزهای خارجی از دست داده است.
دولت ترکیه و رجب طیب اردوغان، تحریمهای آمریکا را "جنگ اقتصادی" علیه ترکیه ارزیابی میکنند.
هشدار اردوغان به دولت آمریکا
اردوغان در مقالهای که روز شنبه (۱۱ اوت/ ۲۰ مرداد) در روزنامه نیویورکتایمز منتشر شده نوشت، "اگر دولت ایالات متحده به حاکمیت ترکیه احترام نگذارد، آنگاه همپیمانی ما میتواند در معرض خطر قرار بگیرد". اردوغان تهدید کرد در غیر این صورت دولت او نیز شروع به "یافتن دوستان و متحدان جدید" خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری رسمی ترکیه "آناتولی"، رئیس جمهوری ترکیه در مقاله خود نوشت: «واشنگتن تا دیر نشده باید این تفکر غلط که روابط دو کشور همواره باید بیعیب و نقص باشد را کنار گذاشته و بپذیرد که ترکیه در سیاست خارجی دارای گزینههای متعددی است.»
به نوشته اردوغان: «در صورتی که مقامات آمریکا رویکرد خودمحورانه و عاری از نزاکت خود در قبال ترکیه را کنار نگذارند، ما نیز شروع به یافتن گزینههای جدیدی در سیاست خارجی خواهیم کرد.»
اردوغان به تاریخچه روابط آمریکا و ترکیه اشاره کرده و نوشته است: «دو کشور از ۶۰ سال پیش تاکنون شرکای استراتژیک بوده و در دوره جنگ سرد در کنار هم قرار داشتهاند. در جنگ کره سربازان دو کشور در کنار یکدیگر جنگیدند. موضع ترکیه در قبال بحران موشکی کوبا... نیز بسیار سازنده بود. پس از حملات ۱۱ سپتامیر نیز در کنار آمریکا قرار گرفتیم و سربازان خود را به جنگ با تروریستها در افغانستان در چارچوب ماموریت ناتو اعزام کردیم.»
رئیس جمهوری ترکیه از واکنش آمریکا به کودتای نافرجام ترکیه نیز ابزار نارضایتی کرده است. و در بخش دیگری از مقاله خود آورده است: «در صورتی که آمریکا به حاکمیت ملی ترکیه احترام نگذارد و به مردم کشور ثابت نشود که آمریکا متوجه تهدیدات پیش روی ترکیه است، شراکت دو کشور به خطر خواهد افتاد.»
اردوغان به موضوع کشیش برانسون نیز اشاره کرده و نوشته است: «ما همواره به یک اصل مشخص پایبند خواهیم بود. تلاش برای تحت فشار قرار دادن دولت ترکیه به منظور دخالت در روند قضایی در تضاد با قانون اساسی و ارزشهای مشترک دموکراتیک میان دو کشور است.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
آمریکا و ترکیه مدتی است بر سر یک سری مسائل با یکدیگر اختلاف پیدا کردهاند. فهرست این مسائل هم رفته رفته طولانیتر میشود. یکی از مهمترین آنها، درخواست استرداد فتحالله گولن، روحانی ترک ساکن آمریکا است. ترکیه گولن را به رهبری کودتای نافرجام تابستان ۲۰۱۶ در این کشور متهم میکند و خواهان استرداد اوست.
پرونده کشیش برانسون، اختلاف برسر کردهای سوریه و پروژه خرید اس۴۰۰ از روسیه از دیگر اختلافهای میان آمریکا و ترکیه هستند. ارتباط تجاری تنگاتنگ ترکیه با ایران نیز به تازگی و پس از آغاز تحریمهای آمریکا علیه ایران به فهرست اختلافهای واشنگتن و آنکارا اضافه شده است.