هاشمی رفسنجانی: دست روحانی چندان باز نیست
۱۳۹۳ اسفند ۲, شنبه
اکبر هاشمی رفسنجانی این روزها مصاحبه‌های نسبتا طولانی با مطبوعات دارد و در آن‌ها درباره مسائل مختلف حال و آینده سیاسی کشور اظهار نظر می‌کند. چهار روز پس از انتشار گفت‌وگوی مفصل او با روزنامه "جمهوری اسلامی"، متن گفت‌وگوی هاشمی رفسنجانی با خبرگزاری مهر و روزنامه تهران تایمز منتشر شده است.
اهمیت این مصاحبه‌ها از آن جهت است که به زودی مجلس خبرگان جانشین رئیس درگذشته خود، محمدرضا مهدوی کنی را تعیین خواهد کرد و هاشمی رفسجانی از گزینه‌های مطرح برای ریاست مجلس خبرگان است. علاوه بر این، یک سال دیگر دو انتخابات مهم مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان برگزار می‌شوند و جامعه سیاسی ایران از همین‌حالا و به تدریج در حال ورود به فضای این دو انتخابات است. این دو انتخابات نقش مهمی در تثبیت و یا تغییر مناسبات کنونی قدرت میان جناح‌های حکومتی ایفا خواهند کرد.
کنشگری هماهنگ هاشمی رفسنجانی و نیروهای حامی او با اصلاح‌طبان زیر رهبری محمد خاتمی در بهار سال ۱۳۹۲، توانست اصول‌گرایان بنیادگرا را در دست‌یابی به اهداف‌شان در انتخابات ریاست جمهوری ۹۲ ناکام گذارد. اطلاح‌طلبان و نیروهای میانه‌روی پشتیبان هاشمی رفسنجانی منتظر رفتار و کارکردی مشابه سال ۹۲ در انتخابات اسفند ۹۴ هستند.
هاشمی رفسنجانی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر و روزنامه تهران تایمز که بخش نخست آن روز شنبه دوم اسفند منتشر شده، درباره مشکلات دولت روحانی و رابطه‌اش با ایت‌الله خامنهای سخن گفته است.
مشکلات دولت روحانی
هاشمی رفسنجانی گفته است، مشکلاتی که از دولت قبل برای ایشان [حسن روحانی] باقی مانده، انصافاً از مشکلاتی که ما در جنگ تحویل گرفتیم، بدتر است. ما در جنگ خسارات و رکود و اوضاع بد سیاست خارجی را تحویل گرفتیم و الان مشکلات علاوه بر همه اینها فساد هم هست که خیلی دامنگیر شده است. رفسنجانی این نکته را نیز اضافه کرده که بسیاری از نیروهایی كه مشغول كارند ممكن است با دولت همدل نباشند.
او مهم‌ترین مشکل روحانی در داخل کشور را تورم و انتظار مردم برای پایین آوردن تورم دانسته است: «بالاخره آنچه را كه مردم عادی می‌فهمند، تورم را در غذا و لباس و چیزهای مصرفی می‌بینند. ضمناً توضیح داده نشده كه اگر می‌گوییم تورم را پایین آوردیم، یعنی رشدش را پایین آوردیم. اگر قبلاً رشد آن ۴۳ درصد بوده، اینها می‌گویند الان ۱۴ یا ۱۸ درصد شده است. یعنی باز هم قیمت‌ها ۱۴ درصد رشد دارند. بنابراین كارهایی كردند منتها دستشان بسته است و روابط خارجی ما بد بوده. در این شرایط جنس گران وارد کشور می‌شود و خیلی چیزهایی كه شما می‌دانید.»
هاشمی رفسنجانی به وعده‌های فرهنگی روحانی نیز اشاره کرده و گفته است: «همه به حق بود و بعضی‌ها را توانستند و اجرا كردند و برای اجرای بعضی‌ها هم مانع پیدا می‌شود. باید بپذیریم با توجه به شرایطی كه در كشورمان هست، قوه مجریه همه كاره نیست. براساس قانون اساسی بالای سر همه ما رهبری و نظر ایشان حجت است که همه مسئولین باید آن را درنظر بگیرند. قوه قضائیه میدان وسیعی دارد كه باید با آن هم تعامل باشد. خیلی از كارهای دولت مثل بودجه و كارهای دیگر را باید مجلس تأیید كند. آقای روحانی قوه مجریه را با این شرایط در اختیار گرفته است و نباید خیال كنیم كه دستش باز است و هر كاری را که بخواهد، می‌تواند انجام دهد.»
رابطه‌ای که مثل گذشته نیست
رفسنجانی درباره رابطه‌اش با آیت‌الله خامنهای گفته است، دیگر دیدارهایشان مانند سابق نیست و او اکنون نقش مشاور را دارد: «ما مشاور هستیم و باید مسایلی را که ایشان قبول می‌کند در دستور باشد بررسی کنیم و نظرمان را بدهیم و به آنجا برود و ایشان نظر نهایی را می‌دهند و منتشر می‌شود و اعلان می‌کنند. لذا الان آن مقدار کار با ایشان نداریم.»
هاشمی رفسنجانی افزوده است: «الان در ماه یک بار همدیگر را می‌بینیم، مگر اینکه این فواصل چیزی پیش بیاید که باید بیشتر ببینیم و کافی هم هست. چون در آنجا همه حرف‌ها را می‌زنیم. البته الان کار ایشان از من بیشتر است و خیلی کار دارند. ایشان باید نیروهای مسلح و نهادهای فراوانی که زیر نظرشان هستند، مثل صداوسیما، بنیاد مستضعفان و خیلی نهادهای دیگر را اداره کند. روحانیت و اقشار مردم علاقه‌مندند ایشان را سالی یک بار ببینند. مثلاً حق ائمه جمعه که ۶۰۰ تا ۷۰۰ نفر می باشند است که سالی یک بار بیایند و ارشاد بگیرند. مسئولین هم همینطور. دولت، قوه قضائیه، مجلس و دیگران هم علاقه‌مند هستند. من این چیزها را ندارم و می‌دانم کار ایشان سنگین است، به همین خاطر مراعات می‌کنم.»
آیت‌الله خامنهای با حمایت و هماهنگی‌های رفسنجانی جانشین آیت‌الله خیمنی شد. رفسنجانی در آن زمان رئیس جمهور و همچنان مرد قدرتمند نظام به جای مانده از آیت‌الله خمینی بود. اما آیت‌الله خامنهای با تثبیت جایگاهش رفته رفته خود را از سایه سنگین هاشمی رفسنجانی خارج ساخت.
با بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸ که یکی از اهداف آن افزایش اختیارات رهبری بود و افزایش تدریجی نفوذ آیت‌الله خامنهای در نهادهای نظامی و امنیتی، او نه تنها فرد اول قدرت، که فرد همه قدرت در نظام جمهوری اسلامی شد.
مصاحبه‌گران در باره برنامه هاشمی رفسنجانی برای دو انتخابات سال آینده پرسیده‌اند اما او پاسخ مشخصی به این پرسش نداده است. او به طور کلی گفته که شخصا تمایلی به حضور در این انتخابات ندارد و مایل است به تنظیم یادداشت‌های فراوانی که دارد بپرازد.
او در عین‌حال تاکید کرده اگر فردی را اصلح تشخیص دهد، از او حمایت خواهد کرد: «گفتم که فعلاً حمایت نمی‌کنم. اگر شخص اصلحی ببینم، حمایت می‌کنم. شاخص‌اش افکار خودم است. آنچه الان خودم عقیده و تجربه دارم، میانه‌روی و اعتدال است که آن را یک اصل اسلامی می‌دانم. همکاری جهانی و تعامل را یک ضرورت برای اداره کشور و پرهیز از تندروی‌ها و سخت‌گیری‌ها و دوری کردن از بد اخلاقی‌ها را لازم می‌دانم.»