نیروگاه اتمی جدید در آمریکا بهرغم تجربه فوکوشیما
۱۳۹۰ بهمن ۲۱, جمعهبه گفته مقامهای کمیسیون تنظیمکننده و ناظر بر فعالیتهای هستهای در آمریکا (Nuclear Regulatory Commission) شرکت ساترن کمپانی (Southern Company) مجوزی دریافت کرده که به موجب آن میتواند نیروگاههای موجود خود در ایالت جورجیا را گسترش دهد. از سال ۱۹۷۹ که حادثهای در نیروگاه اتمی هاریسبورگ در ایالت پنسیلوانیا روی داد، دولت آمریکا دیگر چنین مجوزهایی صادر نمیکرد. در نتیجه حادثه یادشده ذوب هستهای روی داد و با پخش مقدار زیادی تشعشات رادیواکتیو در فضا محیط زیست اطراف به شدت آلوده شد.
مجوز تازه راه را برای سرمایهگذاری ۱۴ میلیارد دلاری شرکت ساترن کمپانی هموار میکند. این شرکت تصمیم دولت آمریکا را «خدمتی دورانساز» توصیف کرده است. سرمایهگذاری جدید قرار است به ایجاد ۲۵ هزار محل اشتغال و ساخت نیروگاههایی بیانجامد که از سال ۲۰۱۶ وارد شبکه برق آمریکا خواهند شد.
دغدغههای پس از فوکوشیما
نهاد ناظر بر فعالیتهای هستهای صلحآمیز در آمریکا (NRC) که پنج عضو در شورای تصمیمگیری آن هستند با ۴ رای مثبت در برابر یک رای منفی مجوز ساخت نیروگاههای جدید را به شرکت ساترن کمپانی اعطا کرده است. بنا به گزارشها رئیس شورا در باره پایبندی شرکت یادشده به رعایت شدید تدابیر امنیتی در نیروگاههای جدید تردید داشته است. او خواهان آن بوده که ساترن کمپانی تعهد کتبی بدهد که در ساخت نیروگاهها استانداردهای ایمنییی را رعایت خواهد کرد که NRC پس از فاجعه اتمی فوکوشیما در ژاپن در آمریکا معیار و مبنای کار خود قرار داده است.
در پی زلزلهٔ ۹ ریشتری و سونامی در آبهای نزدیک فوکوشیمای ژاپن در ۱۱ مارس ۲۰۱۱، تاسیسات بلوک اول نیروگاه هستهای فوکوشیما یکی پس از دیگری از کار افتادند که نشت مواد رادیواکتیو از پیامدهای آن بود. کارشناسان این حادثه را بعد از حادثه چرنوبیل بزرگترین فاجعهٔ اتمی میدانند و از نظر پیچیدگی آن را در مقام نخست فجایع اتمی جهان قرار میدهند چرا که تمام رآکتورهای نیروگاه فوکوشیما در نتیجهٔ این رویداد با مشکل مواجه شد.
قدرت و نفوذ بالای لابیها
پس از فاجعه اتمی فوکوشیما در آمریکا نیز بحث بر سر سود و زیان استفاده از انرژی اتمی به شدت بالا گرفت. ولی قدرت لابی شرکتهای فعال در زمینه انرژی هستهای که در «موسسه انرژی اتمی آمریکا» (Nuclear Energy Institute) متشکل شدهاند مانع از آن شد که در این زمینه چرخشی صورت گیرد. موسسه انرژی اتمی صرفا منافع صاحبان نیروگاههای اتمی را نمایندگی نمیکند، بلکه نمایندگانی از صاحبان معادن اورانیوم، انبارهای دفن زبالههای هستهای و شرکتهای بازفرآوری این زبالهها و نیز از پزشکی هستهای و شرکتهای مهندسی یا دانشگاههایی که در زمینه اتمی فعالیت میکنند هم در این نهاد عضو هستند.
به گفته منتقدان استفاده از انرژی اتمی آنچه در آمریکا مانع توجه به خطرات پایدار این نوع انرژی شده و چشمپوشی از آن را با مشکل مواجه کرده تا حدود زیادی ریشه در تمایل به حفظ و افزایش پول و آز و قدرت دارد.
به نوشته سایت اشپیگل در سالهای گذشته تاثیر و نفوذ لابی هوادار انرژی اتمی در آمریکا بر کاخ سفید و کنگره چه به لحاظ مالی و چه از حیث سیاسی پیوسته رو به افزایش بوده است. هم نمایندگان دمکرات و هم نمایندگان جمهوریخواه در این لابی فعال دیده میشوند و از صاحبان صنایع اتمی پاداش میگیرند.
موسسه انرژی اتمی، به عنوان اصلیترین لابی انرژی اتمی در آمریکا از سال ۲۰۰۵ تا کنون بیش از ۱۰ میلیون دلار به حساب نمایندگانی که به سود استفاده از انرژی اتمی لابیگری میکنند ریخته است. در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۸ و در انتخابات کنگره در سال ۲۰۱۰ نیز به ترتیب دو میلیون و ۳۶۰ هزار و یک میلیون و ۷۰۰ هزار دلار از سوی موسسه یادشده برای کارزار تبلیغاتی نامزدها هزینه شده است. دولت اوباما قول داده است که به شرکتهای فعال در زمینه اتمی ضمانتهای بانکی به مبلغ ۳۶ میلیارد دلار اعطا کند، قولی که پس از فاجعه فوکوشیمای ژاپن نیز همچنان معتبر است و بخشی از آن اینک شامل شرکت ساترن کمپانی میشود.
این موسسه همچنین با کارزارهای تبلیغاتی وسیع سعی کرده این گونه القا کند که انرژی هستهای پاک و ایمن است. مدافعان محیط زیست در آمریکا بخشی از فعالیت خود را بر خنثیکردن این گونه تبلیغات متمرکز کردهاند.
انرژی اتمی ستون اصلی سیاست انرژی دولت
قدرت لابی هوادار انرژی اتمی از جمله عواملی بوده که دولت باراک اوباما سرسختانه استفاده از انرژی اتمی را در دست کار قرار دهد. گسترش و نوسازی بیش از ۱۰۰ راکتور اتمی کهنه یا در حال کهنهشدن که یک پنجم برق آمریکا را تولید میکنند از ستونهای اصلی سیاست این دولت است.
از نظر دولت آمریکا انرژی هستهای یکی از گزینههای مطرح برای جایگزینی انرژیهای فسیلی است.
دوایت آیزنهاور از روسای جمهور سابق آمریکا، اندکی پس از جنگ جهانی دوم تحت تاثیر فضای منفی ناشی از بمباران هستهای هیروشیما و بروز نگاه منفی نسبت به استفاده صلحآمیز از انرژی اتمی قول داد که به کمک اختراعات و کشفیات جدید جنبه خطرناک و مرگزای این نوع انرژی مهار شود از آن قول و قرارها ۶۰ سال میگذرد، اما این خطرها، به ویژه معضل دفن زبالههای اتمی و ایمننبودن نیروگاهها در برابر حوادث غیرمترقبهای مانند سونامی و زلزلههای شدید همچنان لاینحل ماندهاند.
در گزارش تازهای که نهاد ناظر بر استفاده از انرژی اتمی در آمریکا پس از فاجعه فوکوشیما منتشر کرد، وضعیت ۱۰ نیروگاه به لحاظ آسیبپذیری در برابر زلزله به شدت خطرناک توصیف شده است.
FW/BM