نگرانی‌های آمریکا و امارات از گسترش همکاری قطر با ایران
۱۳۹۶ شهریور ۳, جمعه
تصمیم قطر مبنی بر برگرداندن سفیر خود به ایران با واکنش منفی آمریکا و امارات متحده روبرو شده است. خانم هیثر نوئرت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، روز پنجشنبه (۲۵ اوت/ سوم شهریور) در یک کنفرانس خبری موضع صریحی در باره اقدام قطر نگرفت، و تنها گفت: «تنش‌ها ابعاد گسترده‌ای یافته‌اند. ما به شدت نگران وضع موجود هستیم. درباره اقدام قطر نیز طرف‌ها را به ملایم‌کردن لحن و اظهاراتشان فرامی‌خوانیم. درباره بازگشت سفیر قطر به ایران هم دولت‌های این دو کشور بهتر می‌توانند پاسخ دهند.»
این در حالی است که روزنامه "وال استریت ژورنال" به نقل از یک مقام وزارت خارجه آمریکا که نخواسته نامش فاش شود نوشت: «قطر قصدی برای افزایش همکاری‌ها با ایران ندارد و اقدام اخیر صرفا برای نشان دادن ناخشنودی از اقدامات عربستان سعودی است.»
"وال‌استریت‌ژورنال" پیش‌بینی کرده است که تصمیم قطر می‌تواند تلاش‌های واشنگتن برای حل اختلاف میان این کشور و ۴ کشور عربی مخالف را با مشکل روبرو کند.
همزمان یک مقام امارات متحده عربی نیز با ارسال توئیت‌هایی ناخرسندی کشور خود را از اقدام قطر در اعزام مجدد سفیر خود به ایران ابراز کرده است. انور قرقاش، وزیر مشاور در امور خارجه امارات در توئیت خود نوشته است: «قطر با رویکردی که در مورد ایران و یمن در پیش گرفته، مشکلات دیپلماتیک خود را تشدید می‌کند.» به نظر این مقام اماراتی، رویکرد قطر به بحران موجود پل‌ها را خراب می‌کند، حاکمیت آن کشور را متزلزل می‌سازد و فرصت باقی‌مانده برای میانجی‌گری را از بین می‌برد.»
تلاش برای ایجاد "دولت در تبعید"؟
وزیر امور خارجه قطر روز پنجشنبه اعلام کرد که سفیر این کشور در ایران به زودی به تهران باز خواهد گشت و همکاری با جمهوری اسلامی در تمام عرصه‌ها گسترش خواهد یافت.
بیشتر بخوانید: قاسمی: بازگشت مجدد سفیر قطر به تهران تصمیمی مثبت است
لازم به ذکر است که پس از حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد در زمستان سال ۱۳۹۴، قطر در همبستگی با عربستان سفیر خود را از تهران فرا خواند.
پس از اعلام تحریم قطر از سوی ۴ کشور عربی، یعنی عربستان، امارات، بحرین و مصر در ماه ژوئن گذشته، این کشورها مجموعه شرایطی را برای لغو تحریم‌ها اعلام کردند که علاوه بر قطع کمک قطر به گروه‌های رادیکال و بستن شبکه تلویزیونی الجزیره و... کاهش رابطه با ایران نیز از موارد آن بود. گرچه در هفته‌های اخیر هم آن شرایط و هم تحریم‌ها تا حدی اصلاح و ملایم شده‌اند، اما قطر به جز تلاش‌هایی در تشدید مقابله با تروریسم اعتنایی به شرایط و فشارهای ۴ کشور یادشده نکرده است.
بیشتر بخوانید: شرط‌های چند کشور عربی برای عادی‌سازی روابط با قطر
اقدام تازه قطر در عادی‌سازی مناسبات خود با ایران در بحبوبه تنش با ۴ کشور عربی ظاهرا با دیدار اخیر محمد بن سلمان، ولعیهد عربستان با شیخ عبدالله الثانی، از شاهزاده‌های قطری مخالف دربار این کشور بی‌ارتباط نیست. خانواده عبدالله تا سال ۱۹۷۲ که یک کودتای درونی به حکومت آنها پایان داد زمام امور قطر را در دست داشت. دیدار اخیر دو سیاستمدار این گمانه را در رسانه‌ها و محافل سیاسی مطرح کرده است که شاید عربستان به دنبال ایجاد یک دولت در تبعید برای قطر باشد، امری که طبعا خشم خانواده سلطنتی حاکم بر قطر را باعث خواهد شد.