نگرانی مکرون از "تغییر ژرف" در موضع ایران در قبال برجام
۱۳۹۸ آبان ۱۵, چهارشنبهامانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه در جریان سفرش به چین و دیدار به شی جینپینگ، همتای چینی خود به چهارمین گام ایران در راستای کاهش تعهدات برجامی واکنش نشان داد.
او روز چهارشنبه ۱۵ آبان (۶ نوامبر) ضمن اشاره به اعلام ایران در ارتباط با گازرسانی به سانتریفیوژهای مرکز فردو این گام را "تغییر ژرف" در موضع ایران و "مایه نگرانیای شدید" عنوان کرد.
رئیس جمهوری فرانسه در نشست خبری خود در پکن همچنین گفت که در طی روزهای آتی با طرف ایرانی در باره پیامدهای خروج از برجام گفتوگو خواهد کرد.
مکرون پس از خروج آمریکا از توافق هستهای چند بار سعی کرده بود که میان تهران و واشنگتن میانجیگری کند.
ایران از روز چهارشنبه ۱۵ آبان چهارمین گام خود برای کاهش تعهدات برجامی خود را برداشت و به سانتریفیوژهای در مرکز فردو گازرسانی کرد. حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در روز سهشنبه گفته بود که کاهش تعهدات اتمی ایران با نظارت آژانس صورت میگیرد.
روحانی امروز با انتشار پیامی در شبکه توییتر اعلام کرد که "سایت فردو به خاطر سیاستهای آمریکا و متحدانش به زودی به طور کامل فعالیت میکند".
به گزارش خبرگزاری آلمان رئیس جمهوری ایران به انتقادهای بینالمللی به خونسردی واکنش نشان داده و گفته است: «واقعا که نمیتوان از ایران انتظار داشت به توافقی بینالمللی احترام بگذارد، وقتی طرف دیگر چنین کاری را نمیکند».
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز آمریکا را مقصر این روند و تحولات دانست و تصریح کرد: «به توافق وین پایبند بمانید، ما هم خواهیم ماند».
"باجگیری هستهای"
آمریکا که در پی آغاز ریاست جمهوری دونالد ترامپ از توافق هستهای خارج شده بود، گام تازه ایران برای کاهش تعهدات برجامی را "اخاذی هستهای" خواند.
مورگن اورتاگوس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز چهارشنبه ۱۵ آبان گفت: «متآسفانه گسترش پیگیر فعالیتهای غنیسازی اورانیوم غیرمنتظره نبوده است. این تهدیدی است که آنان [جمهوری اسلامی] به طور مرتب در جریان تلاشهای شفاف خود برای اخاذی هستهای مطرح میکنند».
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تصریح کرد: «از سرگیری غنیسازی در این مکان که زمانی پنهانی بوده است، تازهترین تلاش ایران برای باج گرفتن از جامعه بینالملل است».
اورتاگوس افزود که این گام تنها سبب خواهد شد که انزوای سیاسی و اقتصادی ایران تشدید شود. به گفتهی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا این کشور "فشار حداکثر بر رهبری جمهوری اسلامی را حفظ خواهد کرد".
همزمان با واکنشهای آمریکا و فرانسه سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه از ایران خواست که به تعهدات خود در توافق هستهای عمل کند.
لاورف گفت که روسیه درک میکند چرا جمهوری اسلامی برخی تعهداتش در برجام را متوقف کرده است. او در عین حال وضعیت فعلی برجام را شدیدا نگرانکننده خواند.