نگرانی مسکو از رزمایش مشترک ارمنستان و آمریکا

مقامات ارمنستان روز چهارشنبه (ششم سپتامبر/۱۵ شهریور) از برگزاری یک رزمایش مشترک با آمریکا در هفته پیش رو خبر دادند.

وزارت دفاع ارمنستان اعلام کرد، این رزمایش موسوم به "متحد عقاب ۲۰۲۳" با هدف "افزایش سطح همکاری" از روز ۱۱ تا ۲۰ سپتامبر با شرکت نیروهای دو کشور در یک پایگاه نظامی در ارمنستان برگزار خواهد شد. کرملین برگزاری چنین رزمایشی را موجب "نگرانی" دانسته و گفته است، آن را " با دقت" تحلیل خواهد کرد.

میخائیل گالوزین، معاون وزیر خارجه روسیه نیز در مصاحبه‌ای با خبرگزاری دولتی "تاس" ناتو را به تلاش برای کشاندن ارمنستان "به حوزه نفوذ مخرب خود" متهم کرد و گفت: «ارمنی‌ها به اندازه کافی عاقل و دوراندیش بودند که جذب چنین اقدامات تحریک‌آمیزی نشوند.»

او اضافه کرد: «ما چیزی را بر کسی تحمیل نمی‌کنیم، اما طبیعتا توجه متحدانمان را به این واقعیت جلب می‌کنیم که روابط نزدیک‌تر با ناتو بعید است که نتیجه مثبتی از نظر تأمین امنیت برای آنها به همراه داشته باشد.»

"تغییر رویکرد" ارمنستان در روابط با روسیه

گذرگاه لاچین به یکی از موضوعات مورد اختلاف میان روسیه و ارمنستان تبدیل شده است. در سال ۲۰۲۰ روسیه با میانجی‌گیری میان ارمنستان و آذربایجان، از توافق آتش‌بس حمایت کرد و به این ترتیب درگیری‌های خونین میان دو کشور بر سر قلمرو قره‌باغ پایان یافت. در آن زمان مسکو برای نظارت بر مفاد توافق آتش‌بس میان ایروان و باکو، دو هزار سرباز حافظ صلح خود را در گذرگاه لاچین که مسیر ارتباطی بین ارمنستان و قره‌باغ است، مستقر کرد.

نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان به تازگی با متهم کردن روسیه به اهمال‌کاری گفت، مسکو "نمی‌تواند یا نمی‌خواهد" این گذرگاه را کنترل کند. ارمنستان می‌گوید، آذربایجان با بست جاده‌ها، منطقه قره‌باغ کوهستانی را محاصره کرده و باعث ایجاد یک بحران انسانی در شهرهای ارمنی‌نشین شده است. در مقابل آذربایجان این اتهامات را غیرقابل قبول دانسته و از ایجاد ایستگاه بازرسی در گذرگاه لاچین دفاع می‌کند.

پاشینیان در اظهارات خود که نشان از یک تغییر بزرگ در سیاست خارجی این کشور داشت، همچنین گفت که اتکای دیرینه ایروان به روسیه به عنوان ضامن امنیت خود یک "اشتباه استراتژیک" بوده است.

در همین حال همسر پاشینیان نیز برای نخستین بار پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین، به تازگی در سفری به کی‌یف، پایتخت اوکراین در مراسمی در چارچوب ارسال کمک‌های بشردوستانه شرکت کرده بود.

روسیه دارای یک پایگاه نظامی دائمی در ارمنستان است که بخشی از سازمان پیمان امنیت دسته‌جمعی به شمار می‌رود. این ائتلاف نظامی بین‌دولتی به رهبری مسکو در سال ۱۹۹۲ با حضور تاجیکستان، ازبکستان، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان و روسیه در چارچوب جامعه کشورهای مستقل مشترک المنافع در تاشکند شکل گرفت.

دمیتری پسکوف، سخنگوی کرمیلن این هفته در سخنانی اظهار کرد که مسکو به تعهدات خود در قبال ارمنستان پایبند است.

تنش‌ها بین آذربایجان و ارمنستان در ماه‌های اخیر شدت گرفته و دو طرف یکدیگر را به حملات فرامرزی متهم می‌کنند. به‌رغم تلاش‌های میانجی‌گرانه اتحادیه اروپا، آمریکا و روسیه این دو کشور تا کنون به راه‌حلی برای برقراری صلحی پایدار رضایت نداده‌اند.