نگرانی از سرایت بحران مالی اسپانیا به اروپا
۱۳۹۱ خرداد ۲۰, شنبهدولت اسپانیا تا کنون امیدوار بود از طریق سیاستهای صرفهجویی اقتصادی بر مشکل کسری نقدینگی موسسههای مالی این کشور غلبه کند و زیر چتر حمایتی اتحادیه اروپا نرود. ظاهرا نیاز شدید و فوری بانکهای اسپانیا به تزریق پول دولت را به تجدید نظر در این سیاست نزدیک کرده است.
منابع نزدیک به دیپلماتهای اروپایی احتمال میدهد اسپانیا حداکثر تا ابتدای هفتهی آینده (دوشنبه ۱۱ ژوئن/ ۲۲ خرداد) تقاضای دریافت وام را برای ثبات بخشیدن به وضعیت مالی بانکهای خود به بانک مرکزی اروپا ارائه کند.
بانکهای اسپانیا منتظر تزریق پول تازه
قرار است وزیران اقتصاد و دارایی کشورهای اروپایی عصر روز شنبه، ۹ ژوئن/ ۲۰ خرداد در یک کنفرانس تلفنی جزییات نحوهی حمایت مالی از اسپانیا را به بحث بگذارند. معاون رئیس بانک مرکزی اروپا، ویکنور کنستانسیو میگوید ما منتظر دریافت تقاضای اسپانیا هستیم.
دولت اسپانیا امیدوار بود بخشی از کسری منابع مالی خود را از طریق بازارهای مالی جهانی و سرمایهگذاریهای خارجی تامین کند. به همین دلیل در روزهای گذشته موضوع دریافت وام از صندوق حمایتی اتحادیه اروپا اغلب تکذیب میشد. بانکهای مهم اسپانیایی قربانی رشد بادکنکی ساخت و ساز در این کشور شدهاند. به اعتقاد کارشناسان سرمایهگذاریهای کلان در کارهای ساختمانی و اعطای وام برای ساخت مسکن بدون توجیه اقتصادی از مهمترین علتهای ضعف مالی بانکها بوده است.
اختلاف بر سر نحوه برخورد با بحران مالی
ژان کلود یونکر، نخست وزیر لوکزامبورگ و رئیس گروه اروپا در گفتوگو با رادیو فرهنگی آلمان تاکید کرد، باید هرچه زودتر راه حلی برای بحران مالی بانکهای اسپانیا پیدا شود. او برخلاف اغلب کشورهای اروپایی معتقد است این راه حل الزاما قرض گرفتن پول از بانک مرکزی اروپا نیست. یونکر در هر حال معتقد است باید پیش از آنکه بحران مالی اسپانیا وضعیت کشورهای دیگر را به مخاطره بیندازد راه چارهای یافت.
در میان کشورهای مهم اروپایی بر سر نحوه مقابله به بحران مالی و اقتصادی اختلاف وجود دارد. آنگلا مرکل صدراعظم آلمان اعتقاد دارد باید با صرفهجویی بیشتر کسری بودجه را کاهش داد. رئیس جمهور جدید فرانسه فرانسوا اولاند با این نظر مخالف است و صرفهجویی را موجب کاهش قدرت خرید قشرهای کمدرآمد و مانع رشد اقتصادی میداند.
بانکها و اعتماد از دست رفته
وزیر اقتصاد آلمان، فیلیپ روسلر اسپانیا را تشویق میکند که با تقاضای وام از اتحادیه اروپا و تزریق آن به موسسههای مالی اعتماد به ثبات بانکهای کشور را تقویت کند. او در گفتگو با روزنامه "راینیشر پست" گفت، اگر اسپانیا برای ثبات بخشیدن به بانکهایش به کمک نیاز داشته باشد میتواند در کمترین فرصت از چتر حمایتی یورو استفاده کند.
در همین حال افزایش بیکاری به نارضایتی عمومی در اسپانیا دامن زده است. برخی از بانکها به کسانی که قادر به بازپرداخت قسط وام مسکن خود نیستند فشار میآورند و در مواردی خانههای شهروندان را مصادره میکنند. روز جمعه شماری از معترضان یکی از شعبههای "بانکیا"، بزرگترین و بدهکارترین بانک اسپانیا در مادرید را اشغال کردند. در پی این اقدام و دخالت پلیس کار به درگیری کشیده شد. تظاهرکنندگان از دولت میخواهند به جای کمک به بانکها به شهروندان کمک کند.
توصیه برای یافتن راه حل اروپایی
همزمان با این تحولات کریستین لاگارد رئیس صندوق بینالمللی پول نسبت به درگیری میان کشورهای قدرتمند و ضعیفتر اروپا ابراز نگرانی کرده است. او توصیه میکند در هر حال باید از پروژهی اروپای واحد پشتیبانی کرد. او تاکید میکند همبستگی در حوزه یورو فقط مسئلهی داشتن یک پول واحد نیست، بلکه در عین حال مسئلهای بسیار سیاسی و حتا تاریخی است.
لاگارد در گفتگو با روزنامه "زود دویچه" گفت پروژهی وحدت اروپا برای تمام جهانیان از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است. او میافزاید در شرایط بحرانی باید همکاری و همبستگی از مسائلی چون بودجه و سیاستهای بانکی فراتر رود.
رئیس صندوق بینالمللی پول پیشنهاد میکند باز پرداخت بدهیهای دولتی تمام کشورهای حوزهی یورو از سوی همهی کشورها تضمین شود. او میگوید همبستگی بیشتر کشورهای اروپا به بازارهای مالی اطمینان خاطر بیشتری میدهد.
نگرانی اوباما از بحران مالی اروپا
کریستین لاگارد از کشورهای اروپایی میخواهد سیستم مالی و بانکی خود را شفافتر و منسجمتر کنند. او از طرح فرانسوا اولاند برای تشکیل "صندوق تقویت رشد اروپایی" حمایت میکند. به اعتقاد رئیس جمهور فرانسه کاهش مدام بودجه در کشورهایی مانند آلمان راه چاره بیرون رفتن کل اتحادیه اروپا از بحران نیست و به کم شدن قدرت خرید مردم میانجامد.
باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا نیز روز جمعه، ۱۹ خرداد از رهبران کشورهای اروپایی خواست با قاطعیت بیشتری با بحران مالی در حوزه یورو مقابله کنند. اوباما که نگران تاثیر منفی بحران اروپا بر اقتصاد آمریکاست، تزریق پول به بانکهای ضعیف اروپایی را یکی از اقدامهای ضروری برای حل بحران عنوان میکند.