1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

نوبل پزشکی به محققان توسعه‌دهنده واکسن mRNA کرونا رسید

۱۴۰۲ مهر ۱۰, دوشنبه

جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۳ به دو پژوهشگر مجاری‌تبار و آمریکایی برای توسعه واکسن‌های mRNA کرونا تعلق گرفت. با تحقیقات این دو پژوهشگر و توسعه واکسن‌های mRNA راه برای تولید واکسن‌ها علیه سایر بیماری‌های عفونی هموار شده است.

https://p.dw.com/p/4X35n
جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۳ به کاتالین کاریکو (چپ) مجاری‌تبار و درو وایسمن آمریکایی تعلق گرفت
جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۳ به کاتالین کاریکو (چپ) مجاری‌تبار و درو وایسمن آمریکایی تعلق گرفتعکس: ANNA WEBBER/AFP

خانم کاتالین کاریگو،  پژوهشگر مجاری‌تبار علوم پزشکی و آقای درو وایسمن، همکار آمریکایی او جایزه نوبل پزشکی امسال را به دلیل کار بنیادین آنها بر روی واکسن‌های mRNA برای مقابله با ویروس کووید-۱۹ دریافت خواهند کرد. انستیتوی کارولینسکا امروز دوشنبه ۲ اکتبر (۱۰ مهر) در استکهلم این خبر را اعلام کرد.

کمیته نوبل در استدلال خود گفته است: «برندگان جوایز با نتایج راهگشای خود که به طور اساسی درک ما را از نحوه تعامل mRNA با سیستم ایمنی انسان تغییر داد، با سرعتی بی‌سابقه برای توسعه واکسن، در یکی از تهدیدآمیزترین برهه‌ها برای سلامت انسان در دوران مدرن، کمک کردند.»

به گزارش خبرگزاری آلمان، کمیته نوبل افزود، با انعطاف‌پذیری و سرعت قابل توجهی که این دو پژوهشگر توانستند واکسن‌های mRNA را توسعه دهند، راه برای استفاده از پلتفرمی تازه برای واکسن‌ها علیه سایر بیماری‌های عفونی هموار شد. «این فناوری در آینده همچنین می‌تواند برای تزریق پروتئین‌های درمانی و درمان انواع خاصی از سرطان مورد استفاده قرار گیرد.»

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

این کمیته گفت: «چندین واکسن دیگر علیه سارس-کووید-۲ بر اساس روش‌های مختلف نیز به سرعت وارد چرخه واکسیناسیون شدند و در مجموع بیش از ۱۳ میلیارد دُز واکسن کووید-۱۹ در سراسر جهان تزریق شده است. این واکسن‌ها جان میلیون‌ها نفر را نجات دادند و در بسیاری موارد مانع از تشدید بیماری‌ها شدند، به گونه‌ای که جوامع توانستند به شرایط عادی زندگی بازگردند.»

کاتالین کاریکو، متولد ۱۹۵۵ در مجارستان، در حال حاضر در دانشگاه‌های پنسیلوانیا، در ایالات متحده آمریکا و سِگِد در مجارستان و درو وایسمن ۶۴ ساله در دانشگاه پنسیلوانیا در ایالات متحده آمریکا کار می‌کند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

این مهم‌ترین جایزه برای پزشکان در سال ۲۰۲۳، امسال یک میلیون کرون افزایش یافت و به ۱۱ میلیون کرون سوئد (۹۵۰هزار یورو) رسید که به این دو پژوهشگر تعلق می‌گیرد.

دو واکسن کرونا از شرکت بایونتک در شهر ماینتس آلمان و شرکت آمریکایی مدرنا اولین دو محصولی بودند که با روش mRNA ساخته و وارد بازار شدند. این در حالی است که محققان از ۳۰ سال پیش روی این فناوری کار کرده‌اند. در اواخر دهه ۱۹۸۰، سه دانشمند، رابرت مالون، فیل فلگنر و ایندر ورما، mRNA را با استفاده از قطرات چربی به سلول‌های کشت داده شده وارد کردند که باعث شد پروتئین مورد نظر تولید شود.

اما مهندسی ژنتیک به زودی ظهور کرد و بودجه زیادی را به خود اختصاص داد. با این حال کاتالین کالیکو که در آن زمان در مجارستان تحقیق می‌کرد، همچنان به مزایای mRNA برای پزشکی اعتقاد داشت. او حتی زمانی که در سال ۱۹۸۵ به آمریکا مهاجرت کرد به اهمیت کار روی این مولکول وفادار ماند.

به دلیل کمبود بودجه‌های کمکی، کاریکو در ابتدا تحقیقات خود را در آزمایشگاه تا حد زیادی به تنهایی و از سال ۱۹۹۸ نیز با درو وایسمن انجام داد. این پژوهش دونفره زمانی به موفقیت تعیین‌کننده‌ای دست یافت که یک جزء از mRNA  تغییر داده شد و در پی آن mRNA دیگر در سلول تجزیه نشد. بدین گونه موش‌های آزمایشی پروتئین مورد نظر را تولید کردند.

بیشتر بخوانید: مجموعه مطالب درباره جایزه نوبل

به‌رغم شکست‌های متمادی، خانم کاریکو به راه خود ادامه داد و در سال ۲۰۱۳ با اوگور شاهین، که شرکت "بایونتک" را به همراه همسرش اوزلم تورچی در آلمان تأسیس کرده بود، ملاقات کرد. کاریکو به نیویورک تایمز گفت که اوگور شاهین همان روز به او پیشنهاد کار داد. او پس از سال‌ها همکاری، شرکت را ترک کرد و از ابتدای اکتبر ۲۰۲۲ تنها مشاور آن است.

کلاوس سیچوتک، رئیس انستیتوی پائول ارلیش (PEI) که مسئول واکسن‌ها و زیست‌پزشکی است، به خبرگزاری آلمان گفت که با mRNA، نوع جدیدی از مواد در دسترسی حوزه پزشکی قرار می‌گیرد. mRNA موجود در واکسن‌ها طرح اولیه پروتئین ویروسی است که تنها در چند سلول در بدن فرد واکسینه شده تولید می‌شود. سپس سیستم ایمنی این پروتئین را هدف قرار می‌دهد.

سیچوتک افزود که او زمینه‌های احتمالی کاربرد mRNA را در آینده برای سایر واکسن‌های پیشگیرانه مانند واکسن‌های آنفولانزا و همچنین درمان‌های ضد سرطان و روماتیسم نیز می‌بیند.

بیشتر بخوانید: مجموعه مطالب درباره واکسن کرونا

به گفته انجمن تولیدکنندگان داروی مبتنی بر تحقیقات، پنج واکسن mRNA علیه کووید-۱۹ تا سپتامبر ۲۰۲۳ در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته‌اند. در ساخت واکسن‌های علیه آنفولانزا و سیتومگالوویروس‌ها که متعلق به ویروس‌های تبخال هستند نیز پیشرفت‌های زیادی شده است.

تعیین برندگان جوایز نوبل امسال هم مثل هر سال با جایزه پزشکی آغاز شد. در دو روز آینده برندگان جوایز فیزیک و شیمی معرفی خواهند شد. پس از آن نوبت به جوایز ادبیات و صلح می‌رسد. این مجموعه جوایز دوشنبه آینده، ۹ اکتبر، با تعیین برنده یا برندگان جایزه‌ای که به نوبل اقتصادی موسوم شده  به پایان می‌رسد.

اعطای رسمی تمام جوایز هر ساله به طور سنتی در ۱۰ دسامبر، سالروز درگذشت بنیانگذار جایزه، آلفرد نوبل برگزار می‌شود. برندگان جوایز نوبل آلترناتیو امسال از سوی "بنیاد زیست صحیح" پنجشنبه گذشته معرفی شدند.