نماد مناقشه خاورمیانه؛ یک کنسولگری و چند حاشیه
۱۴۰۰ آبان ۲۸, جمعه
آوریل سال ۲۰۱۹ زمانی که جو بایدن نامزد دموکرات‌ها بود، وعده داد که در صورت پیروزی در انتخابات، کنسولگری امور فلسطینیان در بیت‌المقدس را بازگشایی کند. این نمایندگی در سال ۲۰۱۸ به تصمیم دونالد ترامپ تعطیل شده بود.
حال دولت آمریکا می‌خواهد به این وعده وفا کند؛ چیزی که کشمکش بر سر بیت‌المقدس را زنده کرده و با مقاومت و مخالفت شدید اسرائیل روبرو شده است.
نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل گفته است: «هیچ جایی برای یک کنسولگری دیگر آمریکا در اورشلیم وجود ندارد.» او افزوده که اورشلیم، "تنها پایتخت یک کشور است؛ کشوری به نام اسرائیل و این موضوع برای آمریکا نیز روشن شده است".
مسئله به طور مشخص، به بخش غربی شهر و نرسیده به دیوار قدیمی بیت‌المقدس باز می‌گردد. تا قبل از بسته شدن کنسولگری، تماس‌های دیپلماتیک واشنگتن با رهبران فلسطین از همین طریق انجام می‌شد.
به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
ابراهیم جبریل دلشه که پیش‌تر در این کنسولگری کار می‌کرده، به سابقه ۳۰ ساله آن اشاره می‌کند. به اعتقاد این وکیل و تحلیلگر سیاسی، هئف اسرائیل از این مخالفت و مقاومت حفظ دستاورد ترامپ است. دلشه اینک اندیشکده "افق" در رام‌الله را مدیریت می‌کند.
مخالفت قابل انتظار
جای تعجب نیست که تل‌آویو جلوی بازگشایی کنسولگری فلسطینیان در اورشلیم را بگیرد. اسرائیل تمام شهر از جمله بخش شرقی و عربی آن را پایتخت خود می‌داند. دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا این امر را در سال ۲۰۱۷ به رسمیت شناخت و متعاقبا سفارت ایالات متحده را از تل آویو به اورشلیم منتقل کرد.
اما تشکیلات خودگردان فلسطین نیز متقابلا از بایدن می‌خواهد به قول خودش عمل کند. محمد اشتیه، نخست‌وزیر مناطق فلسطینی نیز با رد پیشنهاد افتتاح کنسولگری در رام‌الله این انتظار فلسطینیان از آمریکا را تکرار کرده است.
پیشنهاد یادشده را یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل مطرح کرده اما اشتیه گفته که رام‌الله، بیت‌المقدس نیست: «ما می‌خواهیم کنسولگری در بیت‌المقدس افتتاح شود و در آینده، سفارت آمریکا در کشور فلسطین باشد.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
نمایندگی‌های دیپلماتیک بسیاری از کشورها از جمله آلمان در رام‌الله قرار دارند، اما وزن و اهمیت امریکا در مناقشه خاورمیانه، تاثیر قاطع و نمادینی در این دارد که کنسولگری در کدام مکان باز شود.
راه‌حل ناممکن؟
اختلاف کنونی می‌تواند یک بن‌بست باشد، زیرا هر دو طرف، ادعای مشابهی در باره اورشلیم (بیت‌المقدس) دارند. پافشاری بر سر این امر گرهی‌ترین موضوع مناقشه خاورمیانه بوده و هر قدم طرفین نمادی از قدرت تلقی می‌شود.
برای آمریکا نیز وضعیت کنونی یک دوراهی ایجاد کرده است: واشنگتن نمی‌خواهد خلاف میل اسرائیل، کنسولگری خود را در اورشلیم بازگشایی کند اما در عین حال، نمی‌تواند رسما از انجام طرح چشم‌بپوشد. فلسطینی‌ها هم هیچ جای دیگری را نپذیرفته‌اند و این گره کور مانده است.
موضوع کنسولگری احتمالا بدون هیچ راه حلی، دچار تعلیق می‌شود اما سرنوشت آن، واقعیات در چشم‌انداز صلح خاورمیانه را گوشزد می‌کند.