نطق ترامپ از دید نشریات اروپا؛ نگرانی از شعار "اول آمریکا"

دونالد ترامپ روز جمعه (۲۰ ژانویه / اول بهمن) در واشنگتن به عنوان چهل و پنجمین رئیس‌جمهور آمریکا سوگند یاد کرد.

سخنرانی او در مراسم سوگند بیش از هر چیز به تسویه‌حساب با دولت‌های پیشین آمریکا شبیه بود. او ضمن تکرار وعده‌های انتخاباتی خود گفت که بیش از همه به منافع آمریکا و شهروندان این کشور اهمیت داده و احیای عظمت ایالات متحده را در کانون سیاست‌های خود قرار خواهد داد.

بیشتر بخوانید: نخستین سخنرانی آتشین رئیس جمهوری جدید ایالات متحده آمریکا

آغاز ریاست‌جمهوری ترامپ و نطق او در مراسم سوگند موضوع محوری تفاسیر بسیاری از رسانه‌ها و نشریات آلمان و اروپا بود، از جمله نشریه اشپیگل که در تفسیر خود در باره ترامپ نوشت: «این رئیس‌جمهور به هیچوجه سازشکاری نخواهد کرد.»

در تفسیر روزنامه آلمانی زوددویچه سایتونگ در این باره از جمله آمده است: «تصور و اندیشه دونالد ترامپ در واقع از یک توهین و از یک میهن‌پرستی شوونیستی تشکیل شده بود: اول آمریکا. او در نطقش مخالفان خود را به دشمن کشور بدل ساخت و باقی جهان را به دشمن آمریکا. او هیچ نکته‌ای نیک درباره سلفش و همچنین رقیب انتخاباتی‌اش یاد نکرد. ترامپ در پی مرزبندی با مخالفان و دشمنان است و همه کسانی که در آینده قصد همکاری سیاسی با او دارند، باید بر این نکته واقف باشند، خواه در برلین و خواه در خود واشنگتن.»

مفسر روزنامه محلی آلمانی "لوبکر ناخریشتن" (Lübecker Nachrichten) معتقد است: «دونالد ترامپ می‌توانست دستش را به سوی جهان دراز کند، اما به جای آن مشتش را نشانه کرد. رئیس‌جمهور تازه‌سوگند یادکرده‌ی ایالات متحده با شعار "اول آمریکا" تفاوتی با دونالد ترامپ در دوران کارزار انتخاباتی نداشت. البته دقیقا این شعارهای تند ناسیونالیستی هستند که پوپولیست‌های اروپا را مجذوب می‌کنند. آنها هم مانند ترامپ این شعار را سرمی‌دهند که ملت‌شان باید دوباره عظمت خود را بازیابد. آیا می‌توان واقعا اندیشید که اول هلند، اول از همه فرانسه و آلمان هم از آنِ آلمانی‌ها باشد؟ آیا عقب‌نشینی به میهن‌پرستی و ملی‌گرایی واقعا می‌تواند پاسخی کارآ و قابل‌قبول در برابر مشکلات امروزی در جهان باشد؟»

چشم‌انداز مناسبات اروپا و آمریکا

شماری از مفسران آلمان آغاز ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ را فرصتی مناسب برای اروپا می‌دانند، از جمله روزنامه محلی "فورتزهایمر سایتونگ" (Pforzheimer Zeitung) که در تفسیر خود می‌نویسد: «شکی نیست که دورانی تازه انتظار رابطه و همکاری فرا اطلسی [میان اروپا و آمریکا] را می‌کشد. از این مسئله می‌توان شکوه و گله کرد. این موقعیت اما در عین حال فرصتی بزرگ برای اروپا است، چرا که اروپا می‌تواند و باید خود را از نو دریابد و بسازد. خط مشی دونالد ترامپ که مصالح ملی آمریکا را در بالاترین درجه‌ی اولویت قرار داده، تنها می‌توان با اروپایی قدرتمند پاسخ داد، یا اینکه واقعا کسی جداً فکر می‌کند، پاسخ این خط مشی را اینگونه باید داد که هر کشوری به اصطلاح آش ملی خودش را بپزد. واضح است که آلمان در اینجا نقشی مهم و برخوردار از اعتماد به نفس بازی می‌کند. وقت آن فرا رسیده که اروپا در واکنش به ترامپ دوباره به مخرج مشترکی سیاسی دست یابد.»

بیشتر بخوانید: کاربران ایرانی در باره ریاست جمهوری ترامپ چه می‌گویند؟

در تفسیر روزنامه لهستانی "گازتا ویبورچا" (Gazeta Wyborcza) هم به مسئله اروپا اشاره شده و در آن از جمله آمده است: «از سخنان ترامپ اینگونه برمی‌آید که آمریکا به یک خودخواه جهانی بدل می‌شود. این مسئله نه تنها پیمان ناتو که اتحادیه اروپا را نیز با مشکل روبرو خواهد کرد که تا کنون مورد پشتیبانی روسای جمهور آمریکا بوده است. اروپا با توجه به بحران یورو و بعد بحران پناهجویان تا اندازه‌ای ضربه خورده‌اند. ما نیاز به رهبرانی قدرتمند داریم، اما سیاستمداران ما رویایی ندارند و تنها برای حفظ موقعیت کنونی می‌جنگند. اروپا به نفس افتاده و سیاستمدرانی پوپولیست چون ترامپ قدرت گرفته‌اند. اما این موقعیت جدید می‌تواند به اروپا معنایی جدید ببخشد. می‌توان انتظار داشت که ترامپ چنان اروپاییان را به وحشت اندازد که آنان از پوپولیست‌ها روی برگردانند و بیش از پیش در راه جامعه‌ای باز و ارزش‌های اروپایی تلاش کنند و گام بردارند.»

روزنامه فرانسوی "اوئست فرانس" (Ouest-France) نیز در تفسیر خود به آینده مناسبات اروپا و آمریکا پرداخته و می‌نویسد: «اتحادیه اروپا برای دونالد ترامپ اهمیتی ندارد. او حتی امیدوار است که کشورهای دیگر نیز بریتانیا را الگوی خود قرار دهند و از اتحادیه اروپا خارج شوند. ترامپ به آلمان هم حمله کرده و آلمان را کشوری سطله‌جو می‌داند که می‌کوشد از اتحادیه اروپا برای بزرگ کردن خود استفاده کند. این نخستین بار از سال ۱۹۴۵ (پایان جنگ جهانی دوم) تا کنون است که یک رئیس‌جمهور ایالات متحده همکاری میان آمریکا و اتحادیه اروپا را زیر سوأل برده است.»

در تفسیر روزنامه بریتانیایی "تایمز" آمده است: «ترامپ به این خاطر انتخاب شد تا واشنگتن را از نو سازماندهی کند. و این دقیقا آن چیزی است که او قصد انجامش را دارد. آمریکاییان رئیس‌جمهوری را می‌خواستند که حاضر باشد قواعد را بشکند و چنین رئیس‌جمهوری هم حال نصیبشان شده است. وعده‌های بزرگ ترامپ در عین حال به این معنا است که ما تسویه حسابی بزرگ در پیش رو خواهیم داشت. این دوران ریاست‌جمهوری می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد، مشروط بر آنکه ترامپ سخنوری‌های عمومی خود را با انعطاف و تا اندازه‌ای فروتنی ترکیب کند. به عبارتی دیگر او باید به اعضای دولت که با او هم‌نظر نیستند، گوش بسپارد و گاهی هم نظرش را تغییر دهد.»

مفسر روزنامه بریتانیایی "تایمز اقتصادی" نیز در یابد خود می‌نویسد: «ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا پیروز شد، چون توانست آمریکا را کشوری نشان دهد که از دورن و از بیرون در معرض خطر است. او در نطقی که در مراسم سوگند ایراد کرد، روشن ساخت که این فکر و اندیشه نه تنها جزئی از کارزار انتخاباتی‌اش که ایده‌ی مرکزی ریاست‌جمهوری‌اش خواهد بود.»