نشست هسته‌ای در مسکو پشت درهای بسته آغاز شد

از نخستین ساعات صبح روز دوشنبه (۱۸ ژوئن / ۲۹ خرداد) سومین دور مذاکرات ایران با کشورهای پنج به علاوه یک در مسکو آغاز شده است.

خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران، ایرنا اعلام کرده که این دور از مذاکرات بر خلاف دورهای قبلی در استانبول و بغداد، پشت درهای بسته و بدون حضور خبرنگاران در حال انجام است. پیش از این اعلام شده بود که گروه‌های مذاکره‌کننده در نشست مسکو هر گونه تماس با نمایندگان رسانه‌های جمعی را رد کرده‌اند.

ایرنا همچنین گزارش داده که خبرنگاران در ابتدای نشست به صورت ویدئو کنفرانس تنها تصویر جلسه را داشتند که این ارتباط نیز پس از مدتی قطع شد.

بسیاری از رسانه‌ها و تحلیلگران غربی این دور از مذاکرات را آخرین شانس برای رسیدن به یک راه حل دیپلماتیک در پرونده اتمی ایران می‌دانند، چرا که از اول ماه ژوئیه (کمتر از دو هفته دیگر) تحریم خرید نفت ایران از سوی اروپا رسما آغاز می‌شود.

محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهوری اسلامی نسبت به مذاکرات مسکو ابراز خوشبینی کرده اما تاکید ورزیده بود که که موفق بودن این مذاکرات شروطی دارد.

وی در گفت‌وگو با روزنامه آلمانی فرانکفورتر آلگماینه پیش‌شرط غرب مبنی بر بازدید بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تاسیسات پارچین را رد کرده و گفته بود:«بازدید از پارچین جزو تعهدات ما به آژانس نیست».

بازید از تاسیسات نظامی پارچین یکی از محورهای اختلاف ایران با گروه ۱+۵ است. در آخرین گزارش آژانس اعلام شد که یک محفظه بزرگ فولادی که برای آزمایش انفجار هسته‌ای است، در پارچین مشاهده شده و به همین دلیل از ایران خواسته شد تا علیرغم نظامی بودن این تاسیسات برای رفع هرگونه شبهه به بازرسان اجازه بازدید از این مرکز را بدهد.

توقف یا حق غنی‌سازی اورانیوم

مورد دیگری که محل اختلاف بین ایران و غرب است، توقف غنی‌سازی اورانیوم است؛ درخواستی که غرب به منظور اعتمادسازی از ایران مطرح کرده. ایران تا کنون توانسته اورانیوم را تا ۲۰ درصد غنی‌سازی کند و این به معنای گذر از مرحله دشوار است، چرا که اورانیومی که تا این میزان غنی شده به راحتی می‌تواند تا ۸۰ درصد هم که برای ساخت بمب اتم مورد نیاز است، غنی‌سازی شود.

محمود احمدی‌نژاد در گفت‌و‌گو با فرانکفورتر آلگماینه تاکید کرد که غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم تنها برای مصارف پزشکی است. وی در عین حال گفت: «ایران آماده است تا به طور داوطلبانه اقداماتی انجام دهد اما به شرط آنکه طرف مقابل نیز قدم‌های مثبتی به منظور اعتمادسازی بردارد».

خبرگزاری ایرنا نیز به نقل از یک مقام مسئول در تیم مذاکره کننده ایران نوشت: «حداقل کف درخواست ایران برای مذاکره با اعضای گروه ۱+۵ در نشست مسکو، پذیرش حق غنی‌سازی است که اگر از سوی طرف مقابل پذیرفته نشود، مذاکرات به طور قطع شکست خواهد خورد».

این مقام مسئول که نامش فاش نشده، تاکید کرده که تاکتیک موکول کردن مذاکرات به دورهای بعدی از سوی طرف مقابل که در بغداد نیز در پیش گرفته شد، درصورت عدم دستیابی به توافق های مشخص در این دور از مذاکرات نمی تواند کاربردی داشته باشد.

وی گفته: «ایران خواستار پایبندی طرف مقابل به توافق بغداد مبنی بر بحث و مذاکره درباره پنج محور پیشنهادی تهران در نشست مسکو است و تا زمانی که در این خصوص به توافقی دست نیابیم با دورهای بعدی مذاکرات کاری نخواهیم داشت».
دیپلمات‌های غربی نیز اظهار داشته‌اند که اگر مذاکرات مسکو به نتیجه مشخصی نرسد، احتمالا قراری بعدی برای مذاکره گذاشته نخواهد شد.

اظهارات مقامات غربی پیش از مذاکرات مسکو

گیدو وستروله وزیر امور خارجه آلمان پیش از شروع مذاکرات مسکو این مذاکرات را فرصتی برای برداشتن گام‌های ملموس به منظور اعتمادسازی دانست. وی گفت: «ایران باید به تمام پرسش‌ها درباره برنامه اتمی‌اش به طور مفصل و شفاف پاسخ دهد».

از سوی دیگر مسکو نسبت به اعمال تحریم‌های یک‌جانبه از سوی آمریکا علیه ایران هشدار داده چرا که این تحریم‌ها را باعث ضربه زدن به شرکت‌های روسی می‌داند. همچنین روسیه می‌خواهد ایران را متقاعد کند که اورانیوم غنی‌شده را به خارج از ایران منتقل کند.

ایران می‌گوید اورانیوم ۲۰ درصد غنی‌شده را برای مصارف پزشکی لازم دارد و حاضر نیست آن را به خارج منتقل کند. از سوی دیگر این کشور خواهان پذیرش حق غنی‌سازی اورانیوم در داخل خاک خود از سوی غرب است.

به رسمیت شناخته شدن حق غنی‌سازی اورانیوم و حذف تحریم‌ها محور اول بسته پیشنهادی تهران است؛ بسته‌ای که به گفته‌ی مقامات ایرانی در صورت پذیرفته نشدن آن از سوی غرب، نشست مسکو را با شکست روبرو خواهد کرد.