نرگس محمدی: نگرانیها پس از مرگ روحالامینی تشدید شدهاند
۱۳۸۸ مرداد ۵, دوشنبهکانون مدافعان حقوق بشر با انتشار یک بیانیه، مسئولان نظام را به جلوگیری از مرگ جوانان در بازداشتگاهها فراخوانده است. این بیانیه، دستگیریهای بدون احضاریه، پروندهسازیهای کاذب، بلاتکلیفی ۴۰ روزه بازداشت شدگان، عدم دسترسی آنها به وکیل یا پروژههای اعترافگیری را نقض آشکار حقوق بشر و قوانین موجود دانسته است.
مصاحبه با نرگس محمدی، سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر:
دویچهوله: در خبرها هست که برخی بازداشت شدگان از خانوادههای خود خواستهاند وکیل نگیرند چون فایده ندارد. شما برآوردی از میزان تقاضا برای قبول وکالت زندانیان دارید؟
نرگس محمدی: متاسفانه مراجعه وکلا به دادگاهها موفقیتآمیز نبوده و وکالتنامهها به امضای موکلان نمیرسند. اساسا امکان ورود وکلا به پروندههای جاری را ندادهاند. با این همه، کانون تاکنون هر مراجعه و درخواستی داشته، به جریان انداخته است.
از بازداشتگاههای مخفی و موازی نیز خبر میرسد. کانون چه اطلاعاتی در این زمینه دارد؟
ما همان اخبار و اطلاعاتی را داریم که به گوش دیگران میرسد. نگرانیها پس از مرگ آقای روحالامینی تشدید شدهاند، زیرا مسئولیت کشتگان را هیچ نهادی رسما نمیپذیرد. مجلس میگوید از قضایا بیخبر است. وزارت اطلاعات یا نیروی انتظامی هم ابراز بیاطلاعی میکنند. در چنین فضای مبهمی که هیج نهاد رسمی مسـئولیت بازداشت، بازجویی و بازپرسی را قبول نمیکند، این تردید ایجاد میشود که آیا اساسا بازداشتشدگان در بازداشتگاههای قانونی نگاهداری میشوند؟ اگر بازداشتگاهها قانونی و تعریف شدهاند، پس چرا نگهبان، بازجو، زندانیان، بازپرس و شعبههای روشن نیستند و وقتی زندانی کشته میشود، همه خود را کنار میکشند؟
آنها که آزاد شدهاند، از سوله کهریزک به عنوان یک بازداشتگاه مخوف و خطرناک یاد میکنند.
در واقع هیچ اطلاعی به شکل رسمی از کهریزک منتشر نمیشود. ما هم از زندانیان انتقالی یا آزاد شده شنیدهایم که آنجا اوضاع نابسامانی دارد و وقایع تلخی در آن روی میدهد.
نگرانی خانوادهها با کشته شدن چند زندانی در روزهای اخیر، بیشتر از قبل شده. در عینحال خیلیاز آنها میترسند و فکر میکنند بهتر است سکوت کنند، شاید زندانی زودتر آزاد شود. چه توصیهای میتوان به خانوادهها کرد؟ بخصوص خانوادههایی که تجربه دستگیری ندارند..
باید توجه کرد که اکثریت دستگیرشدگان وکیل ندارند و در نتیجه تنها کسانی که میتوانند وضع آنها را پیگیری کنند، خانوادهها هستند. شرایط البته خیلی سخت است و به سختی میتوان به کسی توصیهای کرد. اما باید خانوادهها دنبال کار را بگیرند تا بدانند وضع زندانی چگونه است.
کانون مدافعان حقوق بشر با توجه به شرایط کنونی، با چه تدارکاتی میتواند به روشنگری وضع بپردازد و در عین حال از حقوق دستگیرشدگان دفاع کند؟
دو عضو موثر کانون یعنی آقای سلطانی و دادخواه دستگیر شدهاند. مامورانی که آقای دادخواه را دستگیر کردهاند، گزارش دادهاند که از دفتر ایشان اسلحه و مواد مخدر پیدا کردهاند. آقای عبدالرضا تاجیک همکار کانون نیز در بازداشت به سر میبرد. از شورای ملی صلح، آقایان کیوان صمیمی، عیسی سحرخیز،عبدالله مومنی و از کمیته انتخابات آزاد، آقای محمد توسلی در حبس هستند. اینها، مجموعههای کانون هستند که در زندان به سر میبرند.با این همه ما به وظایف خود در چارچوب اعلامیه جهانی حقوق بشر و قوانین کشور عمل میکنیم. بخشی از کار ما پذیرش وکالتها و بخشی دیگر، دادن بیانیه به مسئولان نظام برای طرح خواستهای حقوق بشری است.
مثلا همین بیانیه را شما توانستهاید در مطبوعات چاپ کنید؟
این بیانیه امروز منتشر شده و اینکه آیا روزنامههای داخلی آن را کار کنند، نمیدانم. اما در سایتهای مختلف آن را چاپ کردهاند.
از آقای سیف زاده خواسته شده که سکوت و انفعال پیشه کنند. به خود شما اشاراتی نشده، همکاران دیگر تحت فشار نیستند؟
کانون مدافعان حقوق بشر مدتها قبل از قضایای جاری نیز تحت فشار بود و در دیماه سال گذشته کانون پلمپ شد. اعضای کانون، همیشه احضار شده و مورد فشار قرار گرفتهاند. ما تنها انجیاوی ایرانی عضو فدراسیون بینالمللی حقوق بشر هستیم که ۱۹۰ کشور عضو آن است. ما به سطح جهانی رسیدهایم و قانونی عمل میکنیم و به کار خود ادامه خواهیم داد.