نخستین دیدار حامد کرزای از روسیه
۱۳۸۹ بهمن ۱, جمعهبیش از بیست سال پس از خاتمهی اشغال افغانستان و خروج نیروهای نظامی شوروی سابق از این کشور حامد کرزای وارد مسکو شد. کرزای در این سفر با همتای روسی خود دمیتری مدودوف و نخست وزیر این کشور ولادیمیر پوتین دیدار و گفتوگو کرد. ظاهرا گفتگوهای فشردهای که روز جمعه در کاخ کرملین مسکو انجام شد انتظارات مفامهای عالیرتبهی دو کشور را در زمینهی گسترش همکاریهای متقابل برآورده کرده است.
"درک بهتر" روسیه از افغانستان
حامد کرزای روز جمعه در گفتوگو با یکی از فرستندههای تلویزیونی روسیه گفت در دیدار با مدودوف و پوتین مسئله تنها بر سر بازسازی کشورش نخواهد بود بلکه "تجارت، سرمایهگذاری و همکاریهای اقتصادی" نیز از موضوعهای مورد مذاکره است.
بنابر گزارشها کرزای خاطر نشان میکند از آنجا که روسیه "همزمان کشوری اروپایی و آسیایی است" مسکو بهتر و سادهتر از دیگر کشورها قادر است موقعیت افغانستان را درک کند. یکی دیگر از علتهای "درک بهتر" شرایط افغانستان از سوی مسکو میتواند به روابط و همکاریهای نظامی و اقتصادی گسترده و دیرین دو کشور مربوط باشد.
فروش تجهیزات نظامی به افغانستان
از ابتدای دههی پنجاه تا اواخر دههی هشتاد میلادی کارشناسان شوروی سابق در احداث بیش از ۱۴۰ واحد صنعتی و تاسیسات زیرساختی در افغانستان شرکت کردهاند. این کشور همچنین یکی از مهمترین شرکای کابل برای تجهیز نیروهای نظامی بوده است. ظاهرا مذاکرات ابتدایی برای تحویل تعدادی بالگرد روسی از نوع "می – ۱۷" به افغانستان نیز در جریان است.
خبرگزاری ریانووستی شامگاه جمعه از قول "زمیر کابولوف" مدیر اداره دوم آسیای وزارت امور خارجه روسیه نوشت «رایزنیها در خصوص مسئله تحویل بالگردهای روسی به افغانستان طی ماه ژانویه در واشنگتن انجام خواهد شد.» او خاطر نشان میکند «در هیئت مذاکره کننده نمایندگان وزارت امور خارجه و همچنین "روس آبارون اکسپورت" (کمپانی انحصاری صادرات و واردات تسلیحات و تجهیزات نظامی روسیه) حضور خواهند داشت.»
بنابر این گزارش کابولوف گفت «بر اساس توافقات اولیه بحث تحویل ۲۱ فروند بالگرد "می-۱۷" در میان است و بهای قرارداد تحویل این بالگردها از جمله قطعات یدکی برای آنها در حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون دلار برآورد میشود.»
کرزای و دور دوم ریاست جمهوری
نیروهای اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۷۹ وارد افغانستان شدند اما پس از ده سال درگیریهای خونین این کشور را به اجبار ترک کردند. روسیه با نیروهای "ایساف" که تحت فرماندهی ناتو کنترل افغانستان را بر عهده دارند همکاری مستقیمی ندارد اما به ناتو اجازه داده از پایگاههای این کشور برای ارسال نیرو و تجهیزات به خاک افغانستان استفاده کند.
حامد کرزای پس از سقوط اسلامگرایان افراطی طالبان قدرت را در این کشور در دست گرفته است. دومین انتخابات پارلمانی در این کشور سپتامبر سال ۲۰۱۰ انجام شد. مجلس برآمده از این انتخابات هنوز رسما تشکیل نشده است. رقیبان کرزای او و حامیانش را به تقلب در انتخابات متهم میکنند.
روسیه مقصد ۲۱ درصد هروئین جهان
به گزارش خبرگزاری روسی اینترفاکس مدودوف در دیدار با کرزای وعده داده است کشورش در آموزش نیروهای نظامی و مبارزه با قاچاق مواد مخدر نیز به افغانستان یاری رساند. گفته میشود این آموزشها به ویژه تربیت نیروهای ویژهی پلیس جلوگیری از قاچاق مواد مخدر را هدف قرار داده است. مسکو در عین حال شرکت مستقیم در درگیرهای نظامی با شورشیان افغان را رد کرده است.
مطابق گزارش منابع خبری "ویکتور ایوانوف" رییس سازمان فدرال نظارت بر گردش مواد مخدر روسیه روز جمعه به خبرنگاران گفت میزان قاچاق مواد مخدر افغانستان به روسیه اخیرا در حدود ده درصد کاهش یافته است. ریانووستی به نقل از یکی از گزارشهای این سازمان مینویسد «حدود ۹۰ درصد از هروئین جهان در افغانستان تولید و از طریق تاجیکستان و پاکستان به اروپا و روسیه منتقل می شوند.» این گزارش میافزاید ۲۱ درصد از هروئین تولید شده در کل جهان به سمت روسیه سرازیر میشود.
چهار برابر شدن تجارت مسکو و کابل
در کنار مسائل مربوط به قاچاق مواد مخدر که از دغدغههای مهم مسکوست و در دیدار سران افغانستان و روسیه به بحث گذاشته شد، سرمایهگذاریهای اقتصادی در حوزههای مخنلف نیز از اهمیت فراوانی برخوردار بوده است. مطابق خبرهای دریافتی از مسکو ولادیمیر پوتین گفته است شرکت روسی "سیستم واحد انرژی اینتر" آمادگی دارد در صورتی که به عنوان مجری طرح شناخته شود با سرمایهگذاری نیم میلیارد دلاری یک شبکه انتقال برق از قرقیزستان و تاجیکستان به افغانستان و پاکستان را راهاندازی کند.
روسیه اعلام آمادگی کرده در تاسیس نیروگاههای آبی نیز در افغانستان سرمایهگذاری کند. توافقهای انجام شده در روز جمعه در ادامهی توسعهی روابط اقتصادی میان دو کشور است که با شتاب گسترش مییابد. مدودف پس از دیدار با کرزای در یک کنفرانس مطبوعاتی با اشاره به این که "طی سالیان اخیر تبادلات کالا میان دو کشور چهار برابر افزایش یافته" تاکید کرد "این نشانه خوبی است و ما خواستار آنیم که این روند توسعه در آینده نیز ادامه یابد." همچنین مسکو و کابل توافق کردهاند که روسیه در اجرای طرح خط لوله گاز "ترکمنستان-افغانستان-پاکستان-هند" موسوم به "تاپی" مشارکت کند.
BK/MM