ناتو و بحث عملیات نظامی علیه قذافی

منابع خبری به نقل از محافل دیپلماتیک در بروکسل گزارش داده‌اند که نمایندگان کشورهای عضو پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) در نشست روز یکشنبه‌ی خود (۲۰ مارس/ ۲۹ اسفند) در مورد جزییات عملیات نظامی در لیبی به توافق رسیده‌اند. ظاهرا اختلاف‌نظرهای جزیی در مورد جنبه‌های سیاسی اجرای قطعنامه شورای امنیت وجود دارد که انتظار می‌رود به زودی بر طرف شود.

برخی از کشورهای عضو ناتو معتقدند شورای امنیت این ماموریت را به طور مشخص بر عهده‌ی ناتو قرار نداده است. در همین حال عملیات نیروهای ائتلاف بین‌المللی در روز یکشنبه گسترش یافته و گفته می‌شود که تشدید خواهد شد.

ناتو به توافق نزدیک می‌شود

برخی از کشورهای عضو ناتو پیشتر بی‌میلی خود را نسبت به شرکت فعال این تشکیلات در دخالت نظامی در لیبی ابراز کرده بودند. این کشورها معتقدند نیروهای ناتو در دیگر منطقه‌ها به ویژه در افغانستان به اندازه‌ی کافی درگیر هستند.

آلمان که با رای ممتنع به قطعنامه اعلام کرد حضور مستقیمی در عملیات نظامی در لیبی نخواهد داشت، تصمیم گرفته همکاری خود در افغانستان را افزایش دهد تا از بر فشار بر ناتو کاسته شود.

عصر یکشنبه وزیر دفاع بریتانیا، لیام فوکس در گفتگو با بنگاه خبری این کشور، بی بی سی، گفت «گرچه این ماموریت ناتو نیست ما امیدواریم هر چه سریع‌تر تحت کنترل و فرماندهی ناتو قرار بگیریم.»

فوکس ابراز امیدواری کرد طی چند روز آینده فرماندهی عملیات در اختیار نیروهای ناتو قرار بگیرد که در این زمینه از تجربه و ساختارهای لازم برخوردارند.

سخنگوی وزارت دفاع فرانسه، لورانت تسیر روز یکشنبه اظهار داشت، عملیات تا کنون با هماهنگی کامل فرماندهان همه‌ی نیروها، اما بدون یک فرماندهی واحد و متمرکز انجام شده است.

"عملیات موفقیت‌آمیز"

تا کنون حدود ده کشور، از جمله کانادا، نروژ، دانمارک، ایتالیا و اسپانیا، در این عملیات و پشتیبانی آن شرکت مستقیم داشته‌اند. هماهنگی و فرماندهی دور نخست عملیات را عمدتا ایالات متحده، فرانسه و بریتانیا بر عهده گرفته‌اند.

از زمان آغاز عملیات تا عصر یکشنبه زیردریایی‌ها، ناوها، جنگنده‌ها و بمب‌افکن‌های بریتانیا و ایالات متحده دست‌کم ۱۱۰ حمله به مواضع نیروهای وفادار به معمر قذافی در کرانه‌های دریای مدیترانه داشته‌اند.

هدف این عملیات در وهله‌ی اول تاسیسات و پایگاه‌های پدافند هوایی نیروهای حکومتی لیبی بوده است. یک سخنگوی ارتش آمریکا روز یکشنبه اعلام کرد نیروهای این دو کشور روز گذشته در ۲۰ مورد از ۲۲ هدف مورد نظر، عملیات خود را با موفقیت به انجام رسانده‌اند.

منابع خبری آمریکایی گزارش داده‌اند دو بمب‌افکن رادارگریز این کشور یکی از پایگاه‌های هوایی لیبی را مورد حمله قرار داده‌اند. فرانسه و بریتانیا نیز عملیات خود را تا کنون کاملا موفقیت‌آمیز توصیف کرده‌اند.

جنگنده‌های قطر در آسمان لیبی

از ظهر یکشنبه جنگنده‌های بیشتری از کشورهای عضو ائتلاف وارد عملیات شده‌اند. ایگناتسیو لاروسا وزیر دفاع ایتالیا عصر روز یکشنبه اعلام کرد هشت جنگنده‌ی نیروی هوایی این کشور تحت فرماندهی نیروهای ائتلافی قرار گرفته‌اند.

پیش از ظهر یکشنبه مردان مسلح در بندر طرابلس با حمله به یک کشتی ایتالیایی آن را توقیف و خدمه‌ی کشتی را بازداشت کردند. وزیر دفاع ایتالیا گفت این کشور آمادگی دارد برای نجات کشتی یاد شده و شهروندان ایتالیایی وارد عمل شود.

شبکه تلویزیونی العربیه شامگاه امروز به نقل از وزارت دفاع فرانسه خبر داد که چهار جنگنده نیروی هوایی قطر بر فراز لیبی به پرواز درآمده‌اند. سخنگوی این وزارتخانه در کنفرانس خبری امروز خود حضور جنگنده‌های قطری را نشانه‌ی همکاری کشورهای عربی در این عملیات خوانده و از آن استقبال کرده بود.

العربیه پیشتر از پرواز پانزده جنگنده نیروهای ائتلاف در آسمان لیبی خبر داده بود.

انتقاد از قربانی شدن غیرنظامیان

عصر روز یکشنبه مقام‌های وزارت بهداشت لیبی اعلام کردند شمار کشته‌شدگان عملیات نیروهای ائتلاف از ۴۸ به ۶۴ نفر افزایش یافته است. خبرگزاری رویترز با نقل این اظهارات متذکر شده که بررسی درستی یا نادرستی این ادعا تا کنون ممکن نشده است.

شورشیان پیشتر هشدار داده بودند حکومت لیبی تلاش خواهد کرد با نشان دادن اجساد کشته‌شدگان حمله‌ی نیروهای دولتی آنها را قربانیان عملیات اخیر عنوان کند.

کارشناسان اعتقاد دارند در صورت افزایش شمار قربانیان غیرنظامی عملیات نظامی علیه قذافی غیرسازنده خواهد بود. ظاهرا برخی از کشورهای عربی، گرچه خواهان تحریم هوایی لیبی هستند از گسترده شدن حمله‌های نظامی علیه این کشور ابراز ناخشنودی می‌کنند.

عمرو موسی دبیرکل اتحادیه عرب گفته است، در این صورت جان غیرنظامیان لیبی نیز تهدید می‌شود. خبرگزاری مصر از قول موسی نوشت، هدف ما حفاظت از جان غیرنظامیان و نه بمباران آنها بوده است.

"ضرورت حمله‌های هوایی"

نیروهای ائتلاف می‌گویند برای حفاظت از شهروندان لیبی و اعمال تحریم هوایی هدف قرار دادن پایگاه‌های دفاع ضد هوایی و بمباران واحدهای زرهی لیبی ضروری است.

وزارت دفاع روسیه نیز حمله‌های هوایی را باعث قربانی شدن غیرنظامیان دانسته و نسبت به ادامه و گسترش آن انتقاد کرده است.

انتقاد به گسترش حمله‌های هوایی به نیروهای وفادار به قذافی در حالی ابراز می‌شود که این نیروها همچنان برخی از مناطق تحت کنترل شورشیان را به شدت هدف خمپاره و توپ قرار می‌دهند.

عصر یکشنبه از بندر مصراته خبر رسید تک تیراندازان دولتی با حمایت چهار تانک به سوی مخالفان شلیک می‌کنند. گفته می‌شود حمله به مصراته همچنان ادامه دارد و قایق‌های ارتش مانع کمک رسانی به این بندر از طریق دریا شده‌اند.

طالبان: لیبی، معضل مسلمانان!

پس از اظهارات انتقاد آمیز جمهوری اسلامی و حزب‌الله لبنان در مورد عملیات نظامی علیه معمر قذافی، اسلامگرایان افراطی طالبان نیز علیه این اقدام موضع گرفته‌اند.

اشپیگل آنلاین به نقل از منابع خبری اینترنتی گزارش داد، طالبان با انتشار بیانیه‌ای مسئله لیبی را یک "معضل اسلامی" خوانده که به زعم آنها "به وسیله مسلمانان باید حل شود". طالبان کشورهای غربی را متهم می‌کند که برای کنترل منابع نفت لیبی قصد تضعیف این کشور را دارند.

طالبان می‌گوید رهبران کشورهای اسلامی باید کمک کنند تا لیبی از بحران فعلی خلاص شود و خود را از دست "استعمار بیگانه" نجات دهد.

سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی رامین مهمانپرست نیز در بیانیه‌ای که یکشنبه منتشر شد با ابراز تردید نسبت به "نیات کشورهای غربی" مدعی شد «این كشورها معمولاً با شعارهای اغواكننده حمایت از مردم وارد شده، ولی در اصل منافع خود را در سیطره بر كشورهای مورد نظر و ایجاد پایگاه‌های نظامی و ادامه استعمار و سلطه به شكلی نوین دنبال می‌كنند.»

خبرگزاری‌ها گزارش می‌دهند که در آلمان و بسیاری کشورهای اروپایی اکثریت مردم نسبت به عملیات نظامی نیروهای ائتلاف بین‌الملل علیه سرهنگ قذافی نظری مثبت دارند.

BK/DK