مهدی کروبی نامزدی خود را برای انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرد
۱۳۸۷ مهر ۲۱, یکشنبهمهدی کروبی پیش از ظهر روز یکشنبه ۱۲ اکتبر (۲۱ مهر) در یک کنفرانس مطبوعاتی در تهران گفت: «با مشاورههای فراوان و آگاهی از نقاط قوت، ضعف و مشکلات و دشواریهای پیشرو، برای داوطلبی در صحنهی انتخابات خرداد آینده و رقابت، اعلام آمادگی میکنم.»
کروبی دربارهی برنامههای خود در صورت پیروزی در انتخابات، گفت: «در حال حاضر مهمترین مشکل مردم مساله اقتصادی است و ما بنا داریم در جهت کار، تولید و رونق اقتصادی حرکت کنیم. اولویت دوم من مسائل سیاسی داخلی است، مثل دفاع از آزادی مشروع مردم و حقوق آنها در حدی که در توان مدیریت کشور است.»
در هفتههای اخیر گروههای هوادار محمد خاتمی، رئیسجمهور پیشین، فعالیت گستردهای را برای تشویق وی به حضور در انتخابات ریاست جمهوری آغاز کرده بودند. اکنون با اعلام رسمی نامزدی مهدی کروبی، احتمال حضور خاتمی در انتخابات با ابهام بیشتری روبرو شده است. کوشش اصلی هواداران خاتمی آن بود که جناح اصلاحطلب حکومت با یک نامزد وارد انتخابات شود و آن یک نامزد نیز خاتمی باشد.
خبرنگار فاینانشال تایمز در این مورد از کروبی پرسید: «آیا اعلام زودهنگام کاندیداتوری شما پیامتان برای نیامدن آقای خاتمی نیست؟» کروبی پاسخ داد: «آقای خاتمی برای ما بسیار محترم و عزیز است و آمدن و نیامدن ایشان به نظر خودشان بستگی دارد.»
شورای حکمیت
یکی از نگرانیهای گروههای اصلاحطلب حکومت در انتخابات آتی ریاست جمهوری، تعدد نامزدهای این طیف است. آنها معتقدند حضور چند نامزد، همانند دور پیشین انتخابات ریاست جمهوری، موجب شکست آنها خواهد بود. مهدی کروبی در این باره گفت، «من پیشنهادی مطرح کردم و گفتم چهرههای مختلف بیایند حرفهای خود را بزنند و کارهایشان را انجام دهند و یک مقدار که جلوتر رفتیم مشخص میشود، هر کس چه کارهایی میکند و چه کسانی از آنها حمایت خواهند کرد، آن وقت یک جمع بیطرف و سالم قضاوت کنند.»
براساس اظهارات مهدی کروبی، این جمع بیطرف که وی آن را "شورای حکمیت" نامیده، میتواند از میان چند داوطلب از جناح اصلاحطلب، یکی را به عنوان نامزد نهایی انتخاب کند تا وارد رقابت با نامزد جناج رقیب شود.
کروبی در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران که از وی پرسید «اگر آقای خاتمی کاندیدا شود کنارهگیری میکنید؟» گفت: «عدهای به من میگفتند نیا و مصلحت نیست که بیایی. من هم گفتم که ما این راه را باز گذاشتهایم که ببینیم چه کار میکنیم. تعیین زمان این مساله با من نیست. کنارهگیری هر فرد تا ۲۴ ساعت قبل از انتخابات ممکن است. البته نمیگویم انصراف میدهم، ولی چنین چیزی وجود دارد.»
کروبی تاکید کرد، «آقای خاتمی هم تشکیلات خود را دارند و تصمیمگیری درباره آمدن یا نیامدنشان به خودشان بستگی دارد.»
لزوم بیطرفی برگزارکنندگان انتخابات
یکی از مشکلات منتقدان و گروههای سیاسی خارج از حاکمیت ایران دربارهی انتخابات، عدم سلامت آن است. آنها حکومت ایران را متهم میکنند که انتخابات را به نفع کاندیدای مورد حمایت خود "مدیریت" میکند. مهدی کروبی که در انتخابات دورهی پیشین ریاست جمهوری شرکت کرده بود، از جمله کسانی بود که آشکارا از "دخالت سازمانیافتهی برخی نهادها و نیروها" در جریان رایگیری سخن گفت. کروبی در نامهای در سال ۱۳۸۴ به محمد خاتمی، رئیسجمهور وقت نوشت: «واقعیت آن است که دخالت بخشی از نیروهای مسلح و شبه نظامی در انتخابات موضوعی است که نزد افکار عمومی مطرح است و هر تلاشی در جهت پاک کردن صورت مسئله، محکوم به شکست است.»
کروبی پس از اعلام نتایج نهایی انتخابات دورهی نهم، که به پیروزی محمود احمدینژاد انجامید، در نامهای به آیتالله علی خامنهای، نیروهای بسیج و سپاه پاسداران را به تلاش برای تغییر رای مردم متهم كرد. وی سپس از کلیهی مسئولیتهای خود در نظام سیاسی ایران، از جمله عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام استعفا داد.
اکبر رفسنجانی نیز در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۴ که رقیب محمود احمدینژاد در دور نهایی بود، از آنچه بر سر انتخابات و آرای وی آمده بود، "شکایت خود را پیش خدا" برد.
کروبی روز یکشنبه در کنفرانس مطبوعاتی خود در تهران خواستار "بیطرفی مسئولان نظارتی و اجرایی انتخابات" شد و گفت، «کسانی که انتخابات را برگزار میکنند حتما گرایش دارند و باید هم داشته باشند. من و دوستان هم گرایش داریم، ولی آنها باید اصل امانتداری را رعایت کنند.»
مهدی کروبی از نزدیکان آیتالله خمینی، بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی بود. وی پس از انقلاب، نخست رئیس بنیاد شهید بود و سپس سه دوره ریاست مجلس را بر عهده داشت. مجلس ششم که در کنترل اصلاحطلیان بود آخرین دورهی ریاست وی بر مجلس بود. بسیاری از اصلاحطلبان و منتقدان نظام سیاسی در ایران کروبی را متهم میکنند که در پست ریاست مجلس ششم، در مهار آن به سود "نظام" نقش بسزایی داشت. یکی از مهمترین اقدامات وی در این زمینه، جلوگیری از تغییر قانون مطبوعات در روزهای آغازین فعالیت مجلس ششم بود.
کروبی در سال ۱۳۸۴، پس از شکست در انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری، حزب اعتماد ملی را بنیان گذاشت. شورای مرکزی حزب اعتماد ملی چندی پیش وی را نامزد حزب برای دهمین دورهی انتخابات ریاست جمهوری معرفی کرد.