ممنوعیت شکنجه برای سازمان سیا

این گام دولت بوش، حدود ۱۰ ماه پس از ناکامی آن در مقابل دیوان‌عالی آمریکا برداشته شد. در آن زمان، قاضیان آمریکایی حقانیت یک برنامه‌ی مخفی ویژه‌ی زندانیان را در پیکار علیه تروریسم مورد تردید قرار داده بودند. البته کاخ سفید هنوز اعلام نکرده است که کدام روش‌های بازجویی در آینده مجاز خواهد بود. جرج بوش تا کنون از " روش‌های سخت بازجویی" در مورد مظنونان به ترور دفاع کرده است. وی همواره تأکید کرده است که استفاده از چنین روش‌هایی برای دفع خطر از ایالات متحده‌ی آمریکا اجتناب‌ناپذیر است.

جرج بوش در گذشته بارها تاکید کرده بود که ایالات متحده‌ی آمریکا از شکنجه استفاده نمی‌کند. اگراین ادعا درست بوده، اینک می‌توان پرسید که چرا وی روز جمعه چنین حکمی را صادر کرده است؟ حکمی که در آن با وضوح کامل گفته شده که حتا مظنونان به ترور نیز که از طرف سیا مورد بازجویی قرار می‌گیرند، نباید شکنجه شوند.

در آينده، اصل سوم کنوانسیون ژنو برای این دسته از زندانیان نیز اعتبار خواهد داشت. در این کنوانسیون، رفتار با اسیران جنگی در انطباق با حقوق بین‌المللی تنظیم شده است. از حکم اخیر چنین استنباط می‌شود که با مظنونان به ترور خارجی یا به اصطلاح پیکارجویان دشمن، چونان اسیران جنگی رفتار خواهد شد. جرج بوش در حکم خود برای این دسته از زندانیان، مفهوم تازه‌ای به کار برده و آنان را "اسیران ایمان دینی" خوانده شده‌اند.

واشنگتن در گذشته برای پیکارجویان دشمن، موقعیت اسیر جنگی را به رسمیت نمی‌شناخت. در این زمینه گفته می‌شد که آنان فاقد سنجیدارهای اسیران جنگی هستند، اما این ارزیابی دولت آمریکا، از طرف بسیاری از دادگاه‌های آمریکا غیرقانونی خوانده شد. به نظر می‌رسد که همین ارزیابی دادگاه‌های آمریکا باعث شد که جرج بوش دستور اخیر را صادر کند.

به گفته‌ی تونی اسنو، سخنگوی کاخ سفید، قطعی است که در آینده اقدامات خشونت‌آمیز و قابل مقایسه با قتل، شکنجه، مثله‌کردن و نیز رفتارهای سنگدلانه و غیرانسانی ممنوع هستند. اما پس از حکم صادر شده نیز هنوز نکات ناروشنی وجود دارد؛ پیش از همه این که مرزهای شکنجه کجاست و به سخن دیگر، شکنجه کجا آغاز می‌شود و کجا پایان می‌یابد؟

جرج بوش، اگر چه سال گذشته گفته بود که شکنجه توسط سازمان سیا ممنوع است، با "روش‌های ویژه‌ی بازجویی" که می‌توانند اراده‌ی زندانی را درهم بشکنند، موافقت کرده بود. یکی از نمونه‌ها‌ی بارز چنین روش‌هایی، واتر بوردینگ (water boarding) است که در جریان آن زندانی احساس می‌کند در حال غرق شدن است. گفته می‌شود که از این روش دیگر استفاده نمی‌شود.

نمونه‌های دیگر عبارتند از: جلوگیری از خوابیدن، موسیقی با صدای گوشخراش، ندادن خوراک و آشامیدنی به زندانیان و بازجویی‌های درازمدت.

هیدن، رئیس سازمان سیا بار دیگر تأکید کرد که بازجویی‌های ویژه‌ی سیا همچنان ادامه خواهد یافت. این بازجویی‌ها در مورد خالد شیخ محمد، برنامه‌ریز اصلی عملیات تروریستی ۱۱ سپتامبر به کار گرفته شده و باعث اقرار او گردیده است. به گفته‌ی رئیس سیا، اطلاعاتی که از طریق این بازجویی‌های ویژه به دست آمده، برای پیکار علیه تروریسم بین‌المللی ضروری است.