معضلات انتقال زندان اوین و ۲۰ زندان دیگر به اطراف شهرها
۱۳۹۵ دی ۲۹, چهارشنبه
اصغر جهانگیر، رئیس سازمان زندان‌های ایران روز پنج‌شنبه (۲۹ دی/۱۸ ژانویه) به خبرنگاران گفت که دو موضوع در سال جاری در برنامه ششم توسعه گنجانده شده است که "یکی از آنها بحث انتقال ۲۰ زندان به خارج از شهرها و دیگری موضوع متناسب سازی جمعیت زندانیان با فضای زندان‌ها" و دومی "ظرفیت زندان‌ها و تراکم بیش از دو برابر موجودی زندان‌ها".
به گفته‌ی او هر دو‌ی این مسائل از گذشته مطرح بوده، ولی بودجه کافی برای این کار اختصاص داده نشده است.
انتقال زندان‌ها به تپه ماهور بیرون شهرها
رئیس زندان‌ها گفته است که بیرون شهرها زمین‌های تپه ماهور وجود دارد، ولی بودجه‌ای که دولت می‌دهد تنها متناسب با هزینه صاف کردن این تپه‌هاست.
بنا بر اظهارات او این سازمان قبلا برآوردی بین ۸ تا ۱۴ هزار میلیارد تومان داشته که نیاز به بازنگری دارد. این سازمان به گفته او "۵۰ درصد کمبود بودجه دارد و در بخش‌های مختلف تغذیه، بهداشت و درمان با مشکلاتی مواجه است".
یکی از علل وضعیت نامناسب بهداشتی زندان‌ها نیز همین تراکم زیاد زندانیان ذکر شده است. مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری ایران مردادماه امسال گفته بود: «وقتی در یک سلول ده پانزده نفر جا داده می‌شوند، طبیعی است که بیماری یک زندانی به هم‌بندان او سرایت کند.»
علاوه بر این بارها در خبرها آمده است که پزشکان حاضر به کار در بیمارستان‌ها نیستند. تابستان امسال اصغر جهانگیری در همین رابطه از وزارت بهداشت خواست که به زندان‌ها همچون "نقاط محروم" نگاه کند و "خدمات را به داخل زندان تسری دهد".
وضع وخیم زندان‌های ایران بارها خبرساز شده است. حسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت جمهوری اسلامی در مردادماه امسال به وضع بهداشتی ۴ زندان بزرگ استان البرز اعتراض کرده و گفته بود: «تراکم در زندان‌ها، کمبود فضا و جای مناسب باعث گسترش بیماری‌های واگیر است و زندانیان و خانواده‌هایشان با این شرایط در معرض خطر قرار می‌گیرند.»
این اولین باری نبود که او از وضعیت بهداشتی زندان‌های ایران انتقاد می‌کرد. وزیر بهداشت از جمله در سال ۱۳۹۳ پس از بازدید از زندان قزل‌حصار در وب‌سایت شخصی خود به صحنه‌های "تکان‌دهنده و آزاردهنده" اشاره کرده بود.
بیشتر بخوانید:وضعیت اسفناک زندان‌های ایران از زبان وزیر بهداشت
در سال‌های گذشته بارها همین انتقادها و همین مشکلات از زبان مقام‌های مسئول در جمهوری اسلامی شنیده شده است. به عنوان مثال پنج سال پیش غلامحسین اسماعیلی، رئیس سابق سازمان زندان‌های ایران از افزایش بی‌سابقه شمار زندانیان در جمهوری اسلامی سخن گفته و از کمبود فضا در زندان‌های کشور خبر داده بود.
بنا بر آمار رسمی در سال ۱۳۵۸ جمعیت ایران ۳۶ میلیون نفر و تعداد زندانیان ۱۰ هزار نفر بوده است. در سال ۱۳۹۰ جمعیت ایران حدود دو برابر شده، اما شمار زندانیان به ۲۵ برابر رسیده است.
بیشتر بخوانید:افزایش نگران‌کننده شمار زندانیان مرتبط با مواد مخدر در ایران
مشکل خانواده زندانیان
انتقال زندان‌ها به مناطق غیر مسکونی به هر دلیل و به هرشکلی که صورت گیرد، می‌تواند به معضلی بزرگ برای خانواده زندانیان تبدیل شود. آنها باید هزینه و رنج راهی طولانی را برخود هموار کنند. به‌ویژه که زندانیان عمدتا از خانواده‌های فقیر و محروم هستند.
از این گذشته در ایران شمار قابل توجهی زندانی سیاسی و عقیدتی وجود دارد. بنا بر گزارش سازمان‌های حقوق بشری جمهوری اسلامی با اهرم‌های مختلف این زندانیان را تحت فشار می‌گذارد. از جمله این اهرم‌ها ندادن امکانات درمانی و پزشکی به آنان است.
بیشتر بخوانید:یونسی: در برخی زندان‌ها و محاکم ایران نقض حقوق بشر صورت می‌گیرد
انتقال زندان‌ها به خارج از شهرها نه فقط ملاقات با زندانیان را برای خانواده‌ها سخت‌تر می‌کند، بلکه کار خبرگیری از زندانیان و خبررسانی در مورد آنان را دشوارتر می‌سازد.