مطالبات کارگران ایران در تظاهرات روز جهانی کارگر
۱۳۹۵ اردیبهشت ۱۱, شنبه
تظاهرات کارگران ایران در روز کارگر مطابق معمول از سوی "خانه کارگر" دعوت و سازماندهی شده بود. "خانه کارگر" تنها تشکیلات کارگری مجاز در جمهوری اسلامی است و سندیکاها و تشکل‌های مستقل اجازه فعالیت ندارند.
به علت کبیسه بودن سال میلادی جاری، روز کارگر در ایران امسال به جای اول ماه مه، روز جهانی کارگران، یک روز زودتر (۳۰ آوریل/ ۱۱ اردیبهشت) برگزار شد.
خبرگزاری کار ایران (ایلنا) در گزارش خود از راهپیمایی کارگران درباره مشکلات و مطالبات آنها نوشت: «اصلاح قراردادهای موقت کار، حمایت از کالاهای ایرانی و عملیاتی شدن تولید و اقتصاد مقاومتی، توجه به مطالبات صنفی کارگران و معلمان و به رسمیت شناخته شدن حق آزادی فعالیت‌های صنفی کارگری، از جمله خواسته‌هایی بود که کارگران از طریق حمل پارچه‌نوشته و یا سردادن شعار، تحقق آن را از دولت خواستار شدند.»
یکی از مشکلات اساسی سال‌های اخیر جامعه کارگری ایران عدم تناسب درآمد و هزینه زندگی است. کارگران می‌گویند دستمزدهای آنها تنها نیمی از هزینه‌های ماهانه آنها را پوشش می‌دهد. وزارت کار اواخر سال ۱۳۹۴ حداقل دستمزدها را تا ۱۷ درصد افزایش داد اما این میزان بسیار کمتر از انتظار کارگران بود.
حسن صادقی، یکی از فعالان کارگری نزدیک به خانه کارگر در سخنرانی خود در این در مراسم گفت، «چرا ما باید شاهد نابسامانی‌ها در حوزه روابط کار باشیم. چرا تعیین مزد مکفی برای نیروی کار با موانع جدی روبرو است. ما آمده‌ایم بگوییم حداقل‌ها را از نیروی کار گرفته‌اند.»
صادقی افزود: «ما شاهد دور بطلان در روابط کار در تامین اجتماعی هستیم نه شاهد امنیت شغلی و تامین معاش بازنشستگان. کجای دنیا نیروی کار ۱۵ ساعت، ۱۷ ساعت کار می‌کند ولی جزو دهک‌های پایین جامعه است.»
صادقی در ادامه به بدهی هنگفت دولت به سازمان تامین اجتماعی و صندوق‌های بیمه اشاره کرد و گفت: «ما در زمینه مطالبات تامین اجتماعی بزرگ‌ترین طلبکار دولت هستیم ولی دولت‌ها برای ما ارزنی ارزش قائل نیستند و ما همین جا هشدار می‌دهیم که اگر مشکل صندوق‌های بیمه‌ای حل نشود بزرگ‌ترین چالش سال ۱۴۰۰ بحران تامین اجتماعی و صندوق‌های بیمه‌ای خواهد بود.»
گفته می‌شود دولت بیش از یک صد هزار میلیارد تومان به صندوق تامین اجتماعی بدهکار است. بیشتر این بدهی‌ها در زمان دولت احمدی‌نژاد ایجاد شده است. عدم پرداخت بدهی دولت، سازمان تامین اجتماعی را به ورشکستگی کشانده است. سازمان تامین اجتماعی ایران سازمانی غیردولتی است و وظیفه آن پوشش اجباری بیمه کارگران مزدبگیر، حقوق‌بگیر و پوشش اختیاری صاحبان حرفه و شغل‌های آزاد است.
صدها هزار نیروی کار فاقد امنیت شغلی
علیرضا محجوب، نماینده مجلس و دبیرکل خانه کارگر در سخنرانی خود در مراسم روز کارگر در تهران گفت: «امروز به این منظور جمع شده‌ایم تا با ایستادگی حق خود مبنی براینکه کارگران برای گرامیداشت روز جهانی کارگر به مجوز نیازی ندارند را ثابت کنیم.»
دبیرکل خانه کارگر با اشاره به انعقاد قراردادهای موقت و حجمی گفت: «همه ما کارگران یک هدف مشترک داریم و آن امنیت شغلی است امروز بیش از ۴۰۰ هزار نفر فاقد امنیت شغلی هستند و در آینده بیش از ۱ میلیون نفر دیگر به این آمار اضافه می‌شود.»
محجوب با تاکید بر اینکه "بزرگ‌ترین آرمان مجموعه خانه کارگر جلب رضایتمندی کارگران است" افزود: «امروز کارگران شاغل و بازنشسته در وضعیتی قرار دارند که نمی‌توانند رضایتمندی خود را اعلام کنند و تلاش ما باید جلب رضایتمندی آنها باشد. از این رو بنده از تمام دستگاه‌های اجرایی می‌خواهم ما را در تحقق این مهم یاری برسانند.»
مطالبات کارگران
تظاهرات کارگران در تهران با قرائت قطعنامه‌ای که مهمترین مطالبات آنها را منعکس کرده پایان یافت. در این قطعنامه گفته می‌شود: «جامعه کارگری ایران امروز در حالی این روز را برگزار می‌کند که کارگران ایران در شرایط نامساعدی بسر می‌برند.»
کارگران در این قطعنامه می‌گویند: «عدم امنیت شغلی، عدم تکافوی مزد متناسب با معیشت، تامین اجتماعی، بیکاری، کودکان کار، زنان خودسرپرست و بی‌سرپرست از جمله مسائل حل نشده ما هستند که هر ساله بر دامنه مشکلات آن افزوده می‌شود.»
کارگران خواستار توجه به "تولید داخلی" و جلوگیری از ورود "کالاهای خارجی" به کشور چه از مبادی قانونی و چه از طریق قاچاق شده‌اند. آنها همچنین از دولت خواسته‌اند وضعیت واحدهای تولیدی که منجر به تعدیل و اخراج کارگران و همچنین تعویق طولانی‌مدت حقوق آنان شده را ساماندهی کند تا این واحدها هر چه سریع‌تر کار و فعالیت خود را از سر گیرند.
کارگران همچنین "به وضعیت اسفبار بازار کار" اعتراض کرده و از دولت خواسته‌اند قراردادهای موقت کار را با توجه به نوع و ماهیت کار هر چه سریع‌تر در دستور کار دولت و مجلس قرار دهد تا شرایط بازار کار از بی‌عدالتی و استثمار کارگران خارج شود.
حداقل دستمزد و بی‌تناسبی آن با هزینه‌های زندگی یکی دیگر از موارد تاکیدشده در قطعنامه کارگران است. آنها می‌گویند جامعه کارگری امروز در شدید‌ترین شرایط فقر ادامه حیات می‌دهد و تکلیف کارفرما و دولت بر اساس قانون تعیین مزدی است که نیاز خانوار کارگری را تامین کند.
در قطعنامه کارگران نرخ بالای بیکاری خصوصا در بین فارغ‌التحصیلان ـ جوانان و زنان را "بحرانی" توصیف شده و از دولت و مجلس خواسته شده است برای اشتغال این سرمایه عظیم انسانی که جامعه چند میلیونی را تشکیل می‌دهد فکر اساسی کنند.
کارگران در قطعنامه خود از توافق هسته‌ای و سیاست خارجی دولت روحانی حمایت کرده و ابراز امیدواری کرده‌اند که آثار این توافق به تدریج خود را در عرصه کار و تولید نشان دهد.