مخالفت خامنهای با همهپرسی استقلال در کردستان عراق
۱۳۹۶ خرداد ۳۰, سهشنبهآیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در دیدار با حیدر عبادی، نخست وزیر عراق، او را از "اعتماد کردن به آمریکا" برحذر داشت و آمریکا را "مخالف استقلال، هویت و وحدت عراق" توصیف کرد. او ضمن تجلیل از حشد شعبی (بسیج مردمی در عراق که با کمک و مشاورت ایران تشکیل شده) آمریکا را به دشمنی با این نیرو متهم کرد و گفت: «مخالفت امریکاییها با نیروهای مردمی به این علت است که آنها میخواهند عراق عامل مهم اقتدار خود را از دست بدهد.» او از عبادی خواست که "از ورود نیروهای امریکایی به عراق به بهانه آموزش و مسائل دیگر جلوگیری شود".
نیروهای عراقی در حالی مشغول بیرون کردن آخرین نیروهای داعشی از نقاط مختلف عراق هستند که آمریکا با پوشش هوایی این عملیات را پشتیبانی میکند و بیش از ۴ هزار نیروی آمریکایی نیز در عراق مشغول مشاوره و تعلیم نیروهای این کشور برای مقابله با داعش هستند.
خامنهای در بخش دیگری از سخنان خود، به مخالفت با انجام همهپرسی استقلال در کردستان عراق پرداخت و گفت: «جمهوری اسلامی ایران بهعنوان همسایه، با برخی زمزمهها مبنی بر برگزاری همهپرسی برای جدایی یک بخش از عراق مخالف است و دامنزنندگان به این موضوع را مخالفان استقلال و هویت عراق میداند.»
بیشتر بخوانید: بارزانی: همهپرسی برای استقلال کردستان حق ماست
"عراق و رابطه متوازن با ایران و عربستان"
عبادی قبل از ورود به ایران از عربستان دیدار کرده بود. اخیرا عربستان تلاشهای گستردهای را برای بهبود مناسبات با عراق شروع کرده تا نفوذ انحصاری رقیب منطقهای خود، یعنی ایران را در این کشور محدود کند. عبادی نیز روز شنبه، قبل از سفر به عربستان با انتشار بیانیهای نوشت: «سیاست خارجی عراق مبتنی بر برتری دادن به مصالح و منافع عراق و ملت آن بر هر چیزی است و در همین راستا بر دوری از تنشها و جبههبندیها و جذب دوستان به جای افزودن به دشمنان تاکید دارد.» عبادی تاکید کرده است که عراق "اجازه نمی دهد هیچ کشوری از اراضی آن برای دشمنی با هر کشور همسایه دیگری استفاده کند. عراق باید سرزمین دوستیها و نه دشمنیها و تخاصمها باقی بماند. ما نمیخواهیم سرزمینمان به جنگ نیابتی دیگران تبدیل شود". این نظرات تلاشی از سوی دولت عراق به داشتن روابطی متوازن با همه قدرتهای منطقهای و کاستن از نفوذ ایران در این کشور توصیف شده است.
اظهارات آیتالله خامنهای در دیدار با عبادی در حالی عنوان شد که فواد معصوم، رئیس جمهور عراق، روز سه شنبه در گفت وگو با شبکه خبری کردزبان 'روداو' نزدیک به 'نچیروان بارزانی'، نخست وزیر دولت اقلیم کردستان عراق، هرگونه اعمال فشار از سوی جمهوری اسلامی ایران را بر تصمیم گیریها در عراق رد کرد.
او در همنوایی با نخستوزیر عراق گفته است: «جمهوری اسلامی ایران سیاست های خود، و عراق نیز سیاست های خاص خود را دارند و مناسبات بین دو کشور گسترده و ریشه دار است، اما این بدان معنا نیست که عراق تابع سیاستهای ایران است و در همه مواضع از ایران حمایت کرده است.»
بیشتر بخوانید: ایاد علاوی: ایران در امور داخلی عراق دخالت نکند
"حمایت کشورهای همسایه از همهپرسی مهم است"
معصوم در بخش دیگری از مصاحبه نسبت به چشمانداز موفق همهپرسی در کردستان عراق به طور تلویحی ابراز بدبینی کرده است و با کماهمیت خواندن حمایت کشورهای غیرهمسایه از این همهپرسی گفته است:«به نظر می رسد تاکنون هیچ گونه حمایتی از کشورهای همجوار در این خصوص صورت نگرفته است.» او تصریح کرده که "موافقت کشورهای همجوار از موافقت هر کشوری در این مسئله مهمتر است".
پس از توافق اخیر شماری از احزاب سیاسی کردستان عراق بر سر انجام همهپرسی استقلال در کردستان در روز ۲۵ سپتامبر، آمریکا، آلمان و اکثر کشورهای منطقه، از جمله ایران و ترکیه، با آن مخالفت کردهاند. برخی از مقامهای اسرائیل بهصراحت از این همهپرسی حمایت کردهاند.
بیشتر بخوانید: نگرانی آلمان و آمریکا از رفراندوم استقلال کردستان عراق
فواد معصوم در ادامه مصاحبه با تلویزیون کردی، تشکیل حشد شعبی (نیروی بسیج مردمی عراق که با مشارکت و مشاوره ایران از نیروهای شیعی عراق تشکیل شده) را حاصل "یک شرایط اضطراری" توصیف کرد که "مناطق وسیعی از عراق تحت تهدید داعش قرار داشت و ضروری بود همه در مقابل تروریست ها، سلاح به دست بگیرند". ولی او افزوده است: «گرچه قانون تعداد نیروهای الحشد الشعبی را ۴۰ هزار نفر تعیین کرده، اما برخی به بهانه وجود عناصر تروریستی داعش مرتکب آدم ربایی شدهاند که همین امر باعث نگرانی شده است.»