محمود احمدینژاد: «مذاکرهی هستهای فقط با آژانس»
۱۳۸۶ اسفند ۱۶, پنجشنبهبه دنبال تصویب قطعنامهی سوم که دوشنبه شب صورت گرفت نخستین واکنش ایران تکرار سخنان گذشته بود که شورای امنیت را بازیچهی چند قدرت بزرگ و مصوبات آن را بیاعتبار عنوان میکند. عصر دیروز رئیس جمهور به تشریح بخشی از اقدامهای عملی ایران در ارتباط با صدور این قطعنامه پرداخت. محمود احمدینژاد اعلام کرده مذاکرات هستهای از این پس فقط با آژانس دنبال خواهد شد. با این ترتیب جمهوری اسلامی از ادامهی مذاکره با پنج عضو دائمی شورای امنیت و آلمان خودداری میکند.
ادامه همکاری با آژانس
رئیس جمهور عصر دیروز در جمع خبرنگاران اعلام کرد «از این پس مذاكرات ما درباره مسائل هستهیی تنها در آژانس صورت میگیرد و ما با هیچ كسی درباره مسائل هستهیی گفتوگو نمیكنیم.» محمود احمدینژاد در تشریح موضع جمهوری اسلامی در مورد قطعنامهی ۱۸۰۳ شورای امنیت که دوشنبه ۱۳ اسفند تصویب شد میافزاید «اینكه عدهای بیرون از آژانس بخواهند درباره مسئله هستهیی ایران مذاكره كنند، برای ما قابل پذیرش نیست.» منظور احمدینژاد ظاهرا ان بخش از قطعنامه است که به آمادگی گروه موسوم به +۱ ۵ (پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان) برای ادامهی مذاکره و یافتن راهحلی دیپلماتیک برای مناقشهی هستهای اشاره دارد. این سومین قطعنامهی تنبیهی شورای امنیت است که مانند دو قطعنامهی پیشین ایران را ملزم میکند برای جلب اعتماد بینالمللی نسبت به غیرنظامی بودن فعالیتهای هستهایاش غنیسازی اورانیوم را به حال تعلیق درآورد.
همزمان با اظهارات رئیس جمهور، نمایندهی دائم ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز اعلام میکند «ایران همواره سیاست هستهیی خود را بر همکاری با آژانس قرار داده است.» علی اصغر سلطانیه در بیانیهای که عصر چهارشنبه در شورای حکام آژانس قرائت کرد همکاری با این نهاد را فراتر از تعهدات ایران عنوان کرده است. به گفتهی او همچنان که در تازهترین گزارش مدیرکل آژانس تاکید شده «ایران اطلاعات بیشتری را مشابه آنچه که قبلا براساس پروتکل الحاقی ارائه میداد به آژانس داده است.» سلطانیه گزارش محمد البرادعی را سندی بر رفع ابهامهای موجود و تاییدی بر صلحآمیز بودن فعالیتهای هستهای ایران میخواند.
واکنش به اتهامات تازه آژانس
محمد البرادعی در گزارش خود ضمن مثبت خواندن همکاریهای ایران در چهارچوب «طرح اقدام» از «مطالعات ادعایی» جدیدی سخن میگوید که «موجب نگرانی جدی» است. او از ایران میخواهد در این زمینه همکاری فعال و داوطلبانهای با آژانس داشته باشد. نمایندهی ایران در آژانس روز دوشنبه این اتهامات و اسناد را که ظاهرا به فعالیتهای موشکی و تسلیحاتی مربوط میشوند بیاساس و جعلی خوانده و تاکید میکند ایران قصد ندارد به سوالاتی که در این مورد مطرح شده پاسخ دهد. در بخشی از گزارش البرادعی که جمهوری اسلامی آن را یک پیروزی تاریخی عنوان میکند آمده است که اطلاعات ارائه شده از سوی ایران با یافتههای آژانس مطابقت دارد. البرادعی با این همه موضوع اتهامات ادعایی را یکی از مسائل مهم باقیمانده میخواند و دلیل نگرانیهای موجود را «سالهای متعدد فعالیتهای اظهار نشده در ایران» عنوان میکند که به گفتهی او «باعث فقدان اعتماد جامعه بینالمللی شده.»
برخی از ناظران احتمال میدادند، به دلیل وجود پارهای نکات مبهم و منفی در گزارش البرادعی و نقش معاون او اولی هاینونن که اسلایدها و اسناد مربوط به اتهامات ادعایی را به شورای حکام ارائه کرده بود یکی از واکنشهای جمهوری اسلامی به قطعنامهی جدید، به همکاری با آژانس مربوط شود. علی اصغر سلطانیه در آستانهی نشست شورای امنیت تاکید میکند «صدور هرگونه قطعنامه تیری به قلب آژانس خواهد بود» و «فعالیت آژانس را به مخاطره خواهد انداخت.» از سوی دیگر نکات مثبت گزارش البرادعی مربوط به اجرای طرحی است که با همکاری گروه ۵+۱ تدوین شده است. علی لاریجانی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی به خبرگزاری مهر گفته است، در یکی از مذاکراتش با خاویر سولانا پس از این که گفتگوها به خوبی پیش نرفت این طرح را ارائه کرده و در مورد آن با او به توافق رسیده است. خاویر سولانا مسئول سیاستخارجی اتحادیهی اروپاست که در مذاکرات هستهای، کشورهای ۵+۱ را نمایندگی میکند.
احمدینژاد ایران را قدرتی جهانی میداند
به نظر میرسد تصمیم در مورد عدم مذاکره با گروه ۵+۱ که از سوی رئیس جمهور اعلام شده، یکی از گزینههایی است که از پیش مورد نظر مقامهای ایران بوده است. علی لاریجانی دوم اسفند ماه دربارهی تحلیلهایی که احتمال میدادند کشورهای ۵+۱ پس از صدور قطعنامه طرح جدیدی برای مذاکره به ایران ارائه کنند، این کار را سیاست احمقانه و شکست خوردهی تهدید و تشویق خوانده و اظهار میکند «همین روش نشان میدهد اگر بعد از قطعنامه طرحی بدهند مورد استقبال ایران قرار نمیگیرد و آنرا بخشی از یک بازی میدانند که پایان آن برای ملت ما مفید نخواهد بود.» محمود احمدینژاد عصر دیروز این ادعا را که «قطعنامه برای مذاکره است» یک اشتباه خوانده و میافزاید «ملت ایران در فضای چماقداری مذاکره نمیکند.» به گزارش ایسنا رئیس جمهور با تاکید بر این که «از نظر ما این قطعنامه اعتباری ندارد» در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشته «این قطعنامه سند رسمی است كه ملت ایران یكی از قدرتهای جهانی است.»